Siêu camera 3.200 Megapixel sẵn sàng giải mã bí ẩn vũ trụ

By Trần Thanh Tùng

Các nhà khoa học tại Đài quan sát Vera C. Rubin đang tiến gần hơn đến việc khám phá những bí ẩn của vũ trụ với sự kiện lắp đặt camera LSST – chiếc camera kỹ thuật số lớn nhất từng được chế tạo. Với độ phân giải lên tới 3.200 megapixel, camera này có kích thước tương đương một chiếc xe hơi nhỏ và nặng khoảng 3 tấn, bằng nửa trọng lượng của một con voi châu Phi trưởng thành. Thiết bị tiên tiến này sẽ giúp ghi lại hình ảnh chi tiết về bầu trời Nam bán cầu trong hơn một thập kỷ tới.

LSST là một phần quan trọng của kính viễn vọng khảo sát lớn tại Đài quan sát Rubin, được đặt theo tên nhà thiên văn học người Mỹ Vera C. Rubin. Bà là người tiên phong trong nghiên cứu về vật chất tối khi cùng đồng nghiệp Kent Ford phát hiện rằng các ngôi sao ở rìa ngoài của nhiều thiên hà di chuyển nhanh hơn so với những gì mà các định luật vật lý thông thường có thể giải thích. Phát hiện này đã dẫn đến giả thuyết về vật chất tối – một dạng khối lượng chưa từng thấy nhưng có ảnh hưởng lớn đến cấu trúc và sự phát triển của vũ trụ.

Đội ngũ ở Đài quan sát Vera C. Rubin lắp đặt camera LSST vào tháng 3/2025. Ảnh: DOE

Đội ngũ ở Đài quan sát Vera C. Rubin lắp đặt camera LSST vào tháng 3/2025. Ảnh: DOE

Việc lắp đặt camera LSST đánh dấu một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực thiên văn học. Với công nghệ gương tiên tiến, camera có độ nhạy cao và hệ thống khảo sát nhanh, kính viễn vọng Rubin có thể chụp được hình ảnh siêu rộng của bầu trời với độ phân giải chưa từng có. Những hình ảnh thu được lớn đến mức cần khoảng 400 màn hình TV độ nét cao để hiển thị đầy đủ. Định kỳ vài đêm, hệ thống sẽ thực hiện một cuộc khảo sát toàn bộ bầu trời, tạo ra thước phim time-lapse về vũ trụ giúp các nhà khoa học nghiên cứu sâu hơn về năng lượng tối và vật chất tối.

Dự kiến vào tháng 3/2025, sau nhiều tháng thử nghiệm trong phòng vô trùng, camera LSST sẽ được lắp đặt chính thức lên kính viễn vọng bằng hệ thống nâng chuyên dụng. Trong những tuần tiếp theo, các kỹ sư sẽ tiến hành kết nối và kiểm tra toàn bộ chức năng trước khi nó bắt đầu thu thập dữ liệu khoa học đầu tiên. Nếu mọi việc diễn ra suôn sẻ, kính viễn vọng Rubin tại Chile sẽ chính thức đi vào hoạt động quan sát từ cuối năm 2025, mở ra một chương mới trong hành trình khám phá vũ trụ.