Ngày 13/6, Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa công bố số liệu mới về chương trình nhập cư nhân đạo (humanitarian parole), hé lộ một thực tế đáng chú ý: số người Trung Quốc được chấp thuận nhập cảnh vào Mỹ theo diện này đang tăng nhanh vượt mặt các nhóm đối tượng gốc Mỹ Latinh như Haiti, Nicaragua và Venezuela.
Ảnh: AP Photo
Theo báo cáo từ Bộ An ninh Nội địa Mỹ (DHS), hơn 403.000 người đến từ bốn quốc gia được ưu tiên trong chương trình — Venezuela, Cuba, Haiti và Nicaragua — đã nhập cảnh vào Mỹ từ đầu năm 2023. Tuy nhiên, điều gây chú ý hơn cả là hơn 38.000 công dân Trung Quốc, dù không thuộc diện ưu tiên, cũng đã được chấp thuận nhập cảnh qua hình thức nhân đạo — một con số đang khiến dư luận và chính giới Mỹ đặt nhiều dấu hỏi.
Dưới thời Tổng thống Donald Trump, chính sách nhập cư luôn được siết chặt với cam kết “bảo vệ biên giới bằng mọi giá”. Tuy nhiên, số liệu mới cho thấy ngay cả trong chính quyền có lập trường cứng rắn này, các ngoại lệ nhân đạo vẫn được cân nhắc trên cơ sở từng trường hợp, nhất là với những người có bảo trợ tài chính rõ ràng, không có tiền án và vượt qua kiểm tra an ninh.
Một quan chức thuộc DHS khẳng định: “Đây không phải là hành lang mở. Chúng tôi xem xét kỹ từng hồ sơ, đặc biệt là khi liên quan đến các công dân từ những quốc gia có rủi ro an ninh như Trung Quốc”.
Nhiều nghị sĩ Cộng hòa – thậm chí trong chính nội bộ đảng của Tổng thống Trump – cũng tỏ ra quan ngại trước số lượng lớn người Trung Quốc được cấp phép nhập cảnh. Thượng nghị sĩ Josh Hawley cảnh báo rằng, trong bối cảnh căng thẳng Mỹ – Trung leo thang trên mọi mặt trận, việc hàng chục nghìn công dân Trung Quốc vào Mỹ dù “không thuộc đối tượng chính sách” có thể tiềm ẩn nguy cơ về an ninh, gián điệp và ảnh hưởng chính trị ngầm.
Một số chuyên gia về di cư nhận định, làn sóng người Trung Quốc xin nhập cư theo diện nhân đạo phản ánh tình hình chính trị – xã hội ngày càng ngột ngạt tại Trung Quốc, đặc biệt là đối với các nhóm tôn giáo, thiểu số hoặc người bất đồng chính kiến. Họ cho rằng, chính quyền Mỹ dù cứng rắn đến đâu vẫn phải xử lý “có chọn lọc” trước những trường hợp có yếu tố nhân đạo rõ ràng.
Mặt khác, việc công bố số liệu minh bạch lần này cũng được xem là nỗ lực của chính quyền Tổng thống Trump nhằm khẳng định vẫn duy trì kiểm soát biên giới chặt chẽ, đồng thời không để lỗ hổng bị lợi dụng như các cáo buộc nhắm vào thời kỳ chính quyền tiền nhiệm của ông Joe Biden.