Spotify bắt đầu xử lý vấn đề nội dung AI kém chất lượng và sao chép

Bạn đã từng lướt qua một playlist trên Spotify và tự hỏi: Đây có phải là bản hit thực thụ từ một nghệ sĩ tài năng, hay chỉ là sản phẩm của thuật toán, một bản sao nhái rẻ tiền từ AI? Trong kỷ nguyên mà các công cụ như Suno và Udio có thể tạo ra hàng loạt bản nhạc “đạt chuẩn” chỉ trong vài giây, Spotify – nền tảng streaming lớn nhất thế giới – đang đối mặt với cơn lũ nội dung AI: Từ những track “slop” (kém chất lượng, spam) đến các bản deepfake giọng hát lừa dối người nghe. Ngày 25 tháng 9 năm 2025, Spotify đã công bố ba biện pháp mới nhằm làm sạch hệ sinh thái âm nhạc của mình, không chỉ bảo vệ nghệ sĩ chân chính mà còn khôi phục niềm tin cho người nghe – một bước đi cần thiết để âm nhạc không bị nhấn chìm bởi ảo ảnh kỹ thuật số.

Mục tiêu cốt lõi của các chính sách này, theo Charlie Hellman – Phó Chủ tịch toàn cầu về sản phẩm âm nhạc của Spotify – là “bảo vệ nghệ sĩ chân thực khỏi spam, sao chép và lừa dối”, đồng thời đảm bảo người dùng không cảm thấy bị “lừa đảo”. Đồng thời, Spotify vẫn khuyến khích nghệ sĩ sử dụng AI một cách có trách nhiệm, coi đó là công cụ sáng tạo chứ không phải kẻ thù. Một trong những sáng kiến quan trọng nhất là hợp tác với tổ chức tiêu chuẩn hóa âm nhạc DDEX để phát triển metadata mới, cho phép tiết lộ chi tiết cách AI được sử dụng trong bất kỳ phần nào của quá trình sáng tạo – từ việc tạo giọng hát, nhạc cụ bằng AI đến hỗ trợ mixing và mastering. Sam Duboff, người đứng đầu marketing và chính sách của Spotify for Artists, giải thích: “Nếu một track bao gồm giọng hát AI, nhạc cụ AI hoặc hỗ trợ hậu kỳ từ AI, thông tin đó sẽ hiển thị trong phần credit trên Spotify và các nền tảng khác sử dụng tiêu chuẩn này”.

Credit: Seeking Alpha

Hiện đã có 15 nhãn đĩa và nhà phân phối lớn cam kết áp dụng, bao gồm Amuse, Believe, CD Baby, DistroKid, Empire và DistroKid. Dù chưa có thời hạn cụ thể, Duboff nhấn mạnh rằng các bên cần cập nhật quy trình giao metadata cho Spotify. Tiêu chuẩn này không phải là “nhãn dán AI” đơn giản, mà là cách tiếp cận tinh tế, công nhận AI là “phổ” – từ hỗ trợ nhỏ đến tạo nội dung chính – giúp nghệ sĩ chia sẻ quá trình sáng tạo mà không sợ bị phân loại nhị nguyên “AI hay không AI”. Điều này sẽ mang lại sự rõ ràng cho người nghe và tính nhất quán cho nghệ sĩ trên mọi nền tảng, tránh tình trạng thông tin bị chôn vùi trong tiểu sử nghệ sĩ.

Bên cạnh đó, Spotify đang tăng cường cuộc chiến chống spam và sao chép. Nền tảng sẽ triển khai bộ lọc spam mới trong vài tuần hoặc tháng tới, nhắm đến những “kẻ xấu” tải lên hàng loạt track để thao túng hệ thống – như tạo track dài hơn 30 giây để kiếm royalty, hoặc tải cùng một bài nhiều lần với metadata hơi khác. Trong 12 tháng qua, Spotify đã xóa 75 triệu track spam, một con số khổng lồ phản ánh quy mô vấn đề. Về impersonation – được định nghĩa là sử dụng giọng hát của nghệ sĩ khác (thật hoặc giả mạo) mà không xin phép, bao gồm voice clones AI, deepfakes và bất kỳ hình thức sao chép giọng hát nào – Spotify sẽ cập nhật chính sách để loại bỏ ngay lập tức nếu phát hiện. Duboff khẳng định: “Chúng tôi sẽ không dung thứ cho bất kỳ hình thức sao chép giọng hát nào không được ủy quyền”.

Spotify cũng thẳng thừng bác bỏ tin đồn rằng họ thêm nhạc AI vào playlist để tránh trả tiền cho nghệ sĩ. Duboff gọi đó là “tin đồn hoàn toàn sai sự thật”, nhấn mạnh: “Spotify không tạo bất kỳ nhạc nào, với AI hay không. 100% nhạc trên Spotify được tạo, sở hữu và tải lên bởi bên thứ ba được cấp phép. Chúng tôi trả royalty cho tất cả”. Về playlist do biên tập viên chọn, ông bổ sung với The Verge: “Các biên tập viên tập trung vào nhạc họ nghĩ sẽ chạm đến khán giả. Với track chủ yếu từ prompt AI, mức tương tác rất thấp. Không có sự thật nào về việc chúng tôi thêm nhạc AI vào playlist hay quảng bá vì lợi ích tài chính – tất cả nhạc đều được cấp phép từ bên thứ ba”.

Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh các nền tảng lớn khác như Deezer đã công khai: 28% upload là AI nhưng chỉ chiếm 0,5% stream, và họ không đưa nhạc AI đầy đủ vào playlist biên tập hoặc khuyến nghị. Universal Music Group (UMG) hoan nghênh động thái của Spotify, coi đó là “bước tiến quan trọng phù hợp với nguyên tắc lấy nghệ sĩ làm trung tâm”. Họ nhấn mạnh rằng các biện pháp như lọc nội dung, kiểm tra vi phạm, chứng nhận chuỗi cung ứng và xác minh danh tính sẽ giúp nghệ sĩ tiếp cận khán giả hơn, giảm “biển nội dung ồn ào và không liên quan đang đe dọa nhấn chìm tiếng nói của nghệ sĩ”.

Các biện pháp của Spotify không chỉ là dọn dẹp rác thải kỹ thuật số mà còn là lời khẳng định về giá trị của âm nhạc chân thực trong thời đại AI. Khi công nghệ làm mờ ranh giới giữa sáng tạo con người và máy móc, việc tiết lộ minh bạch không phải là rào cản mà là cầu nối – giúp người nghe đánh giá cao hành trình đằng sau mỗi nốt nhạc, và nghệ sĩ tự tin khám phá AI mà không sợ bị kỳ thị. Nhưng liệu điều này có đủ? Với hàng triệu track AI đang tràn ngập, và các nhà phê bình như Liz Pelly trong sách “Mood Machine” cảnh báo về nội dung “hoàn hảo phù hợp” do Spotify ủy thác, câu hỏi vẫn treo lơ lửng: Làm thế nào để âm nhạc không trở thành sản phẩm công nghiệp, mà vẫn giữ được linh hồn? Spotify đang dẫn dắt, nhưng ngành công nghiệp cần hành động đồng bộ để bảo vệ không chỉ nghệ sĩ mà còn chính bản chất của âm nhạc – một nghệ thuật sinh ra từ trái tim, không phải từ prompt. Khi những bản nhạc AI đầu tiên được gắn nhãn, có lẽ chúng ta sẽ nghe thấy rõ hơn tiếng gọi của sự chân thực.