Stagflation là gì và nó ảnh hưởng đến bạn như thế nào?

Hãy quên đi lạm phát – stagflation (tình trạng lạm phát đình trệ) đang trở thành mối lo ngại kinh tế mới đối với người dân Mỹ.

Thuật ngữ stagflation (lạm phát đình trệ) chỉ tình trạng kinh tế có ba yếu tố không mấy khả quan: giá cả tăng cao, tăng trưởng kinh tế trì trệ và tỷ lệ thất nghiệp cao. Gần đây, các chuyên gia lo ngại rằng nền kinh tế Mỹ có thể đang có dấu hiệu của stagflation, đặc biệt là sau những quyết định của chính quyền Trump liên quan đến thuế quan và cắt giảm việc làm trong chính phủ.

Vậy, điều gì xảy ra khi có stagflation? Và nó ảnh hưởng đến túi tiền của bạn như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu thêm.

Ảnh: Internet

Stagflation là gì?

Stagflation là sự kết hợp của hai từ stagnation (đình trệ) và inflation (lạm phát), mô tả một tình trạng kinh tế khi ba điều xảy ra cùng lúc:

1. Tăng trưởng kinh tế trì trệ (hoặc suy thoái).
2. Lạm phát cao (giá cả tăng).
3. Tỷ lệ thất nghiệp cao.

Đây không phải là hiện tượng mới. Ví dụ, Mỹ đã trải qua một giai đoạn stagflation vào những năm 1970 khi Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) đột ngột tăng giá dầu, khiến lạm phát tăng vọt và nền kinh tế đình trệ, dẫn đến tỷ lệ thất nghiệp cao.

Vậy điều gì làm stagflation khác với lạm phát? Cả hai tình trạng đều có đặc điểm là giá cả tăng, nhưng khác biệt là stagflation đi kèm với một nền kinh tế thu hẹp và mất việc làm.

Nguyên nhân gây ra stagflation

Có nhiều yếu tố có thể dẫn đến stagflation, và thường là sự kết hợp của các yếu tố này. Dưới đây là một số tình huống có thể góp phần gây ra stagflation:

1. Gián đoạn chuỗi cung ứng: Khi thiếu hụt các hàng hóa hoặc nguyên liệu quan trọng, giá cả sẽ tăng cao và nền kinh tế sẽ chậm lại.
2. Sự giảm sút trong chi tiêu tiêu dùng: Khi giá cả tăng, người tiêu dùng sẽ ít chi tiền hơn. Nếu doanh nghiệp mất doanh thu do người tiêu dùng chi ít hơn, họ có thể áp dụng chính sách tạm dừng tuyển dụng hoặc thậm chí sa thải nhân viên.
3. Vòng xoáy lương – giá: Khi giá cả tăng, công nhân có thể yêu cầu mức lương cao hơn. Điều này có thể khiến các công ty tăng giá bán để bù đắp chi phí lao động tăng, từ đó tiếp tục thúc đẩy vòng xoáy lạm phát.
4. Chính sách tài khóa: Những quyết định của chính phủ về thuế, chi tiêu hoặc quy định có thể phản tác dụng, góp phần gây ra lạm phát và tăng trưởng chậm.
5. Chính sách tiền tệ của Fed: Cục Dự trữ Liên bang (Fed) chịu trách nhiệm duy trì sự ổn định của hệ thống tài chính. Tuy nhiên, nếu các chính sách tiền tệ của Fed quá mạnh, hoặc không phản ứng kịp thời với tình hình thay đổi, stagflation có thể xảy ra.

Tóm lại, những cú sốc lớn đối với chuỗi cung ứng hoặc các chính sách tài khóa làm tăng chi phí cho người tiêu dùng và doanh nghiệp có thể dẫn đến stagflation. Mặc dù không phải tất cả các yếu tố này đều dẫn đến stagflation, nhưng sự kết hợp của nhiều yếu tố như vậy có thể tạo ra tình trạng này.

Ảnh: Internet

Stagflation ảnh hưởng đến bạn như thế nào?

Mặc dù stagflation có vẻ như là một thuật ngữ kinh tế trừu tượng và rộng, nhưng nó có ảnh hưởng trực tiếp đến túi tiền của bạn. Hiểu rõ stagflation xảy ra như thế nào và nó có nghĩa là gì đối với tài chính cá nhân của bạn có thể giúp bạn giảm thiểu tác động của nó.

1. Giá cả tăng cao
   Một trong những tác động dễ nhận thấy nhất của stagflation là giá cả tăng cao đối với hàng hóa và dịch vụ. Lương của bạn có thể không còn đủ để chi tiêu cho nhu cầu hàng ngày, khiến bạn phải chi nhiều hơn cho các khoản chi tiêu cơ bản và thậm chí vay nợ để theo kịp với chi phí ngày càng tăng.
2. Bất ổn trong công việc
   Khi các doanh nghiệp cắt giảm chi phí và thu nhỏ quy mô để cải thiện lợi nhuận, bạn có thể đối mặt với ít cơ hội việc làm hơn, lương thấp hơn, hoặc thậm chí là bị sa thải. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc tìm công việc mới, nó có thể ảnh hưởng lâu dài đến sự phát triển sự nghiệp của bạn.
3. Khó khăn trong việc tiết kiệm tiền
   Sự kết hợp giữa giá cả tăng cao và tình trạng bất ổn công việc có thể khiến bạn khó tiết kiệm cho tương lai. Điều này đặc biệt đúng nếu bạn tích lũy nợ nần có lãi suất cao, chẳng hạn như nợ thẻ tín dụng, để đối phó với chi phí gia tăng.

Cách bảo vệ bản thân khỏi stagflation

Mặc dù vẫn còn tranh cãi về việc liệu Mỹ có đang trong giai đoạn stagflation hay không, nhưng không ai có thể đoán trước được tương lai. Vì vậy, luôn là một ý tưởng tốt để chủ động và thực hiện các bước bảo vệ tài chính của bạn khỏi các tác động tiêu cực của stagflation.

Điều này bao gồm:

• Trả nợ (đặc biệt là các khoản nợ có lãi suất cao).
• Tích lũy tiền tiết kiệm khẩn cấp (và gửi vào tài khoản tiết kiệm có lãi suất cao).
• Khám phá các nguồn thu nhập mới để chuẩn bị cho mọi tình huống có thể xảy ra trong tương lai.

Thông qua việc chuẩn bị trước, bạn có thể giảm thiểu tác động tiêu cực của stagflation và bảo vệ tài chính cá nhân tốt hơn trong thời kỳ khó khăn.