Tại sao các dự luật nhằm ngăn chặn cháy rừng ở California lại thất bại?

Trong một video giáo dục, cơ quan phòng cháy chữa cháy của bang đã thực hiện một thử nghiệm bằng cách đốt hai ngôi nhà mô phỏng: một ngôi nhà được xây dựng theo các tiêu chuẩn mới nhất và một ngôi nhà không có những biện pháp bảo vệ này. Đúng như dự đoán, ngôi nhà có các tính năng mới vẫn đứng vững, trong khi ngôi nhà còn lại cháy rụi chỉ trong vài phút.

Các chuyên gia cho rằng các biện pháp giảm thiểu rủi ro, chẳng hạn như dọn sạch bụi rậm hoặc sử dụng vật liệu xây dựng chống cháy, là cách hiệu quả nhất mà chính phủ có thể làm để giảm tác động của cháy rừng. Và một lần nữa, sau những trận cháy rừng gần đây ở miền Nam California, các nhà lập pháp và chuyên gia lại nhấn mạnh sự cần thiết phải đẩy mạnh các biện pháp này.

Ảnh: Josh Edelson/AFP – Getty Images

Tuy nhiên, mỗi năm, nhiều dự luật nhằm bảo vệ nhà cửa khỏi hỏa hoạn đều thất bại – một số do chi phí quá cao, số khác do xung đột với các quy định bảo vệ môi trường.

Năm nay, các nhà lập pháp đã đưa ra khoảng 90 dự luật liên quan đến cháy rừng, trong đó khoảng một nửa tập trung vào các biện pháp giảm thiểu rủi ro. Tuy nhiên, triển vọng thông qua các dự luật này vẫn chưa chắc chắn, đặc biệt là khi một số dự luật đang được tái đề xuất sau khi thất bại trong những năm trước.

Ví dụ, vào năm ngoái, Thống đốc Gavin Newsom đã phủ quyết hai dự luật nhằm tài trợ thêm cho công tác phòng chống cháy rừng, với lý do chi phí quá cao. Một trong số đó, Dự luật Hạ viện 3023, được ước tính tiêu tốn từ 1 đến 4 triệu USD mỗi năm, trong khi Dự luật Thượng viện 470 có chi phí ước tính ít nhất là hàng chục triệu USD mỗi năm.

Newsom cũng viện dẫn lý do chi phí khi phủ quyết một dự luật do Liên đoàn Các Thành phố California bảo trợ. Dự luật này nhằm nới lỏng quy trình cấp phép bảo vệ các loài có nguy cơ tuyệt chủng để dễ dàng hơn trong việc dọn sạch thảm thực vật. Dự luật này đã được cơ quan lập pháp thông qua mà không gặp phải bất kỳ phiếu phản đối nào nhưng bị phủ quyết do ước tính tiêu tốn khoảng 1,6 triệu USD mỗi năm.

“Điều quan trọng là phải giữ kỷ luật khi xem xét các dự luật có tác động tài chính đáng kể nhưng không được đưa vào ngân sách, chẳng hạn như dự luật này”, Newsom viết trong thông điệp phủ quyết vào tháng 9 năm ngoái, khi bang đang đối mặt với thâm hụt ngân sách.

Các trận cháy rừng Palisades và Eaton đã thúc đẩy Liên đoàn Các Thành phố California đưa ra dự luật này một lần nữa, lần này do Dân biểu Đảng Dân chủ Damon Connolly từ San Rafael đề xuất.

“Thời gian chờ đợi kéo dài đang làm trì hoãn các dự án chuẩn bị đối phó với cháy rừng tại những khu vực có nguy cơ thảm họa cao nhất”, nhóm này viết trong một tuyên bố, đồng thời nhấn mạnh rằng quy mô và mức độ nghiêm trọng của các vụ cháy rừng đã gia tăng đáng kể trong những năm gần đây.

Dân biểu Heath Flora, một đảng viên Cộng hòa từ Ripon và là cựu lính cứu hỏa tình nguyện, cho rằng mặc dù thống đốc đã viện dẫn lý do chi phí, nhưng ông thấy rằng vấn đề giảm thiểu cháy rừng đòi hỏi nhiều quyết tâm chính trị hơn trong năm nay.

Dẫn chứng một khoản chi trả ban đầu của tiểu bang vào tháng trước cho các vụ cháy ở miền Nam California, Flora nói: “Bỗng nhiên chúng ta có thể tìm ra 2 tỷ USD để làm thủ tục giấy tờ cấp phép, nhưng lại không thể chi tiền cho các biện pháp giảm thiểu cháy rừng?”.

Văn phòng thống đốc thường không bình luận về các dự luật đang chờ xem xét khi được hỏi liệu ông có sẵn sàng hỗ trợ các dự luật đầu tư vào công tác phòng chống cháy rừng hơn không. Quá trình lập ngân sách của tiểu bang bao gồm một khoản tài trợ cho việc giảm thiểu cháy rừng thông qua gói trái phiếu khí hậu trị giá 10 tỷ USD được cử tri thông qua vào tháng 11 năm ngoái.

Ảnh: John Locher/AP

Một số dự luật khác đã bị loại bỏ từ sớm vì lo ngại về chi phí trước khi đến tay thống đốc, chẳng hạn như một dự luật do Dân biểu Đảng Cộng hòa Joe Patterson từ Rocklin đề xuất.

Dự luật của ông sẽ đẩy nhanh quá trình đánh giá tác động môi trường trong một số trường hợp nhất định đối với các cơ quan công quyền muốn dọn sạch thảm thực vật để phòng chống cháy rừng.

Dự luật này đã bị bác bỏ trong phiên họp năm ngoái tại Ủy ban Chuẩn chi của Hạ viện, mặc dù nhận được sự ủng hộ từ cả hai đảng. Theo phân tích của dự luật, nó sẽ khiến Sở Lâm nghiệp và Phòng cháy chữa cháy California tốn khoảng 12 triệu USD mỗi năm để thuê thêm nhân viên và mua thêm phương tiện.

“Cuối cùng, những thứ này không phải miễn phí”, Patterson nói. “Nếu các cơ quan công quyền sẵn sàng bỏ tiền túi để thực hiện các biện pháp phòng chống cháy rừng, và nếu tiểu bang chỉ phải gánh một phần chi phí, thì điều đó vẫn tốt hơn nhiều so với việc chi hàng tỷ USD để dập lửa”.

Đảng Cộng hòa California đã đưa ra phần lớn các đề xuất phòng chống cháy rừng trong năm nay. Họ đã giới thiệu năm dự luật nhằm nới lỏng các yêu cầu của Đạo luật Chất lượng Môi trường California (CEQA) đối với công tác quản lý thảm thực vật.

Tuy nhiên, một số nhóm môi trường đã phản đối những dự luật này.

Trung tâm Đa dạng Sinh học (Center for Biological Diversity), một tổ chức vận động vì môi trường, đã phản đối Dự luật Thượng viện 610 vào năm ngoái. Dự luật này đề xuất thay đổi hệ thống lập bản đồ của thanh tra viên cứu hỏa tiểu bang, chuyển từ mô hình tập trung vào khả năng xảy ra cháy rừng sang mô hình tập trung vào mức độ thiệt hại tiềm tàng của một đám cháy dựa trên điều kiện hiện có.

J.P. Rose, giám đốc chính sách tại Trung tâm Đa dạng Sinh học, cho biết tổ chức này phản đối dự luật vì “nó mô tả các tiêu chuẩn giảm thiểu cháy rừng hiện hành như thể chúng là những rào cản quan liêu không cần thiết… Từ quan điểm của chúng tôi, cách tiếp cận đó hoàn toàn sai lầm và cực kỳ nguy hiểm”.

Trung tâm này vẫn chưa đưa ra lập trường về các dự luật được giới thiệu trong năm nay, hầu hết trong số đó vẫn đang chờ được phân công vào các ủy ban. Nhìn chung, Rose cho biết tổ chức này ủng hộ các chính sách nhằm hạn chế xây dựng ở những khu vực có nguy cơ cao và khuyến khích cải thiện khả năng chống cháy của các ngôi nhà.

“Chúng tôi thường phản đối các kế hoạch ‘tạm đình chỉ’ các yêu cầu cấp phép vốn rất quan trọng trong việc xây dựng lại cộng đồng an toàn hơn, chẳng hạn như các quy tắc xây dựng hiện hành của tiểu bang hoặc quy định xây dựng toàn điện của Los Angeles”, Rose nói.

Cựu Thượng nghị sĩ Bill Dodd, một đảng viên Dân chủ đại diện cho khu vực Napa, nơi đã trải qua nhiều vụ cháy rừng vào các năm 2017, 2018 và 2020, đã đề xuất bảy dự luật liên quan đến giảm thiểu cháy rừng trong hai năm qua, nhưng năm trong số đó không được thông qua.

Dodd cho rằng khi cân nhắc giữa bảo vệ môi trường và phòng chống cháy rừng, đôi khi “tìm kiếm sự hoàn hảo có thể trở thành trở ngại cho điều tốt”.

“Giảm thiểu cháy rừng có thể gặp một số thách thức – nhưng lợi ích của nó vượt xa những hạn chế, vì nếu không làm gì, chúng ta sẽ phải đối mặt với những hậu quả ngày càng tàn khốc hơn”, ông nói.