Tại sao hợp đồng do AI soạn vẫn cần đến chuyên môn của luật sư?

By Nguyễn Thị Thảo Nhi

AI đang dần đóng vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực. Chẳng hạn, chatbot AI có thể giúp người mua hàng trực tuyến tìm kiếm sản phẩm, thực hiện giao dịch và trả hàng nếu không hài lòng. Trên dây chuyền sản xuất, AI có thể kiểm tra chất lượng sản phẩm, nhanh chóng phát hiện những lỗi sai.

Tuy nhiên, có những quy trình không thể giao phó hoàn toàn cho AI ở thời điểm hiện tại, và soạn thảo hợp đồng kinh doanh là một trong số đó. “Tôi không nghĩ có thể sử dụng công cụ AI mà không có sự giám sát của luật sư, ít nhất là đối với những hợp đồng quan trọng”,  Patrick Gruhn, nhà sáng lập kiêm CEO của Perpetuals.com cho biết.

Ảnh: Internet

Hạn chế của AI trong lĩnh vực pháp lý

Theo Gruhn, một yếu tố quan trọng khi bàn về giới hạn của AI trong pháp lý chính là sự giám sát của con người. AI có thể hỗ trợ soạn thảo hợp đồng nhưng không thể thay thế luật sư trong việc hoàn thiện và kiểm tra hợp đồng.

Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc dự đoán các xung đột có thể xảy ra giữa các bên trong hợp đồng và đưa ra giải pháp phù hợp.

Ví dụ, với hợp đồng cổ đông trong một công ty gia đình, những mâu thuẫn có thể xuất phát từ các vấn đề cá nhân và cảm xúc thay vì kinh tế. AI không thể xử lý hoặc dự đoán chính xác những tình huống này.

Ngoài ra, AI gặp khó khăn khi xử lý các điều khoản pháp lý mới chưa từng được thử nghiệm. Một dự án tiền mã hóa với token có tính chất đặc biệt là một ví dụ điển hình.

“AI thường thiếu khả năng sáng tạo và có thể không xem xét các khía cạnh pháp lý khác như luật chứng khoán hoặc thuế”, Patrick Gruhn nói.

Giá trị của AI trong pháp lý

Trong ngành luật, các mẫu hợp đồng có sẵn (templates) đã được sử dụng từ lâu để giúp luật sư soạn thảo văn bản nhanh hơn. AI có thể cung cấp một phiên bản nâng cấp của những mẫu hợp đồng này, giúp luật sư tập trung vào những điều khoản quan trọng trong khi tận dụng các điều khoản tiêu chuẩn cho những phần khác.

Patrick Gruhn cũng chia sẻ: “AI có thể cải thiện đáng kể quá trình soạn thảo hợp đồng, giúp luật sư tập trung vào những vấn đề cốt lõi trong khi sử dụng các điều khoản tốt nhất hiện có cho những phần không cần giải pháp riêng biệt”.

Tuy nhiên, hạn chế lớn nhất của AI là thiếu bối cảnh. Khi hợp đồng được đưa ra tòa án, luật sư cần phải đảm bảo hợp đồng được viết sao cho có lợi nhất cho thân chủ và có thể đứng vững trước pháp luật.

Ảnh: GLG Media

AI sẽ đóng vai trò gì trong ngành luật?

Câu hỏi không còn là liệu AI có được sử dụng trong ngành luật không, mà là nó sẽ được sử dụng như thế nào?

Một nghiên cứu gần đây cho thấy 73% luật sư có kế hoạch sử dụng AI trong công việc vào năm tới. Trong khi đó, 43% trong số 200 hãng luật lớn nhất đã dành ngân sách riêng để đầu tư vào AI trong năm 2024.

Gruhn hy vọng AI sẽ chỉ đóng vai trò hỗ trợ, đặc biệt là trong việc soạn thảo hợp đồng. Con người vẫn là yếu tố quan trọng để đảm bảo tính hợp pháp và khả năng thực thi của hợp đồng: “AI có thể giúp tổng hợp thông tin một cách toàn diện, nhưng để thực sự giải quyết xung đột trước khi nó xảy ra và sáng tạo ra những giải pháp pháp lý mới, chúng ta vẫn cần đến luật sư”.