Telegram trở thành “thỏi nam châm” thu hút cực đoan và tội phạm

By Nhã Thanh

Bloomberg công bố một báo cáo điều tra sâu về cách nền tảng nhắn tin mã hóa Telegram đang ngày càng trở thành nơi trú ẩn cho các nhóm cực đoan, tội phạm mạng và các hoạt động phi pháp trên toàn cầu. Dù được ca ngợi là công cụ bảo vệ quyền riêng tư, Telegram đang đối mặt với những chỉ trích ngày càng tăng về việc thiếu kiểm soát nội dung và sự lạm dụng nền tảng.

Telegram được thành lập với mục tiêu bảo vệ quyền riêng tư và tự do ngôn luận, đặc biệt trong các quốc gia có kiểm duyệt gắt gao. Với tính năng mã hóa đầu cuối, nhóm kín và khả năng ẩn danh cao, nền tảng này nhanh chóng thu hút hàng trăm triệu người dùng trên toàn thế giới.

Ảnh: Bloomberg News

Tuy nhiên, chính những đặc điểm này lại khiến Telegram trở thành mảnh đất màu mỡ cho các hoạt động cực đoan như:

  • Tuyên truyền khủng bố và cực đoan hóa: Các nhóm cực đoan sử dụng Telegram để chia sẻ tài liệu huấn luyện, video tuyên truyền và kêu gọi hành động.
  • Buôn bán trái phép: Từ ma túy, vũ khí đến dữ liệu cá nhân, nhiều kênh Telegram hoạt động như “chợ đen” kỹ thuật số.
  • Lừa đảo và tấn công mạng: Các nhóm hacker sử dụng Telegram để trao đổi công cụ tấn công, bán mã độc và tổ chức các chiến dịch lừa đảo.

Khác với các nền tảng như Facebook hay X (Twitter), Telegram không có hệ thống kiểm duyệt nội dung tự động mạnh mẽ, cũng như không hợp tác chặt chẽ với các cơ quan thực thi pháp luật. Dù công ty tuyên bố sẽ gỡ bỏ nội dung bất hợp pháp khi được báo cáo, nhưng quy trình này thường chậm và không hiệu quả.

Bloomberg dẫn lời các chuyên gia an ninh mạng cho biết:“Telegram đang trở thành nơi trú ẩn lý tưởng cho những kẻ muốn hoạt động ngoài vòng pháp luật mà không bị phát hiện”.

Nhiều quốc gia đã bắt đầu gây áp lực lên Telegram, yêu cầu nền tảng này tăng cường kiểm soát nội dung và hợp tác với cơ quan chức năng. Tuy nhiên, Telegram vẫn giữ lập trường bảo vệ quyền riêng tư người dùng, tạo ra một cuộc tranh luận gay gắt giữa tự do ngôn luận và an ninh cộng đồng.

Một số chuyên gia cho rằng cần có cơ chế giám sát độc lập, hoặc chuẩn mực quốc tế để đảm bảo các nền tảng mã hóa không bị lạm dụng mà vẫn bảo vệ quyền cá nhân. Telegram là minh chứng rõ ràng cho sự phức tạp của công nghệ hiện đại: Một công cụ có thể vừa là phương tiện bảo vệ tự do, vừa là nền tảng cho các hành vi nguy hiểm. Trong khi quyền riêng tư là điều cần thiết, thì việc đảm bảo an toàn cho cộng đồng cũng là trách nhiệm không thể bỏ qua. Câu hỏi đặt ra là: Liệu có thể cân bằng được cả hai?