Tesla Robotaxi – Khởi đầu dè dặt ở Austin giữa áp lực pháp lý và lo ngại an toàn

Vào ngày 22 tháng 6 năm 2025, Tesla chính thức cho khởi động phiên bản thương mại giới hạn của dịch vụ Robotaxi tại Austin, sau hơn một thập niên Elon Musk cam kết “taxi không người lái”. Tuy nhiên, bước đầu tiên này diễn ra trong sự dè dặt: số lượng xe hạn chế, khu vực hoạt động nhỏ theo vùng địa lý quy định (geofence), và một người giám sát an toàn vẫn ngồi phía ghế phụ – trái ngược với tuyên bố ban đầu về “không ai trong xe”.

Bloomberg via Getty Images

Triển khai từng bước nhưng đầy rủi ro

Đợt thử nghiệm Robotaxi đầu tiên chỉ bao gồm 10–20 chiếc Model Y mang logo “Robotaxi”, hoạt động trong khu vực trung tâm Austin, tránh các chặng đường phức tạp như đường cao tốc, sân bay và ngã tư đông đúc. Theo ông Musk, công ty đang duy trì thái độ “siêu thận trọng”, đồng thời sử dụng “các xe theo sát” và giám sát từ xa để xử lý tình huống bất ngờ . Đáng chú ý, khởi đầu sử dụng từ nhóm “influencer và nhà đầu tư được mời” – điều này làm dấy lên nghi vấn về tính khách quan của các phản hồi đầu tiên.

Rides đầu tiên có mức phí cố định là 4,20 USD – một dấu ấn văn hóa độc đáo, nhưng chưa thể hiện mức giá phù hợp với giai đoạn thử nghiệm. Xe vẫn cần “giảm tốc” theo các điều kiện thời tiết và chỉ phục vụ từ 6 giờ sáng đến nửa đêm.

Áp lực từ luật pháp và an toàn công cộng

Luật Texas – vốn khá thoáng với xe tự lái kể từ năm 2017 – đã được điều chỉnh để kiểm soát chặt chẽ từ ngày 1 tháng 9 năm 2025. Bảy nhà lập pháp tại Austin đã kịch liệt yêu cầu Tesla hoãn triển khai đến sau ngày này, cho đến khi dịch vụ đáp ứng đủ các điều kiện của Luật Giao thông và An toàn xe tự hành mới. Các quy định cụ thể gồm: giấy phép hoạt động từ Sở GTVT Texas, thiết bị ghi hình, khả năng về trạng thái “rủi ro tối thiểu” khi Hệ thống Tự lái (FSD) bị lỗi, bảo hiểm đầy đủ, và kế hoạch hỗ trợ từ lực lượng khẩn cấp.

Bên cạnh đó, Cơ quan Quản lý An toàn Đường cao tốc Hoa Kỳ (NHTSA) đang xem xét các tài liệu từ Tesla liên quan đến khả năng xử lý trong điều kiện tầm nhìn hạn chế như sương mù, bụi hoặc thời tiết xấu của Robotaxi.

Bí ẩn từ hậu trường – công nghệ camera AI độc nhất

Khác biệt với Waymo hay Zoox sử dụng lidar, radar kết hợp camera, Tesla phát triển nền tảng “chỉ dùng camera và trí tuệ nhân tạo”. Phương pháp này ưu tiên chi phí nhưng khiến nhiều chuyên gia đặt dấu hỏi về khả năng phản ứng nhanh trong tình huống hỗn loạn . Trong khi đó, đối thủ Waymo đã thực hiện hơn 10 triệu chuyến taxi tự hành an toàn tại nhiều thành phố.

Thử nghiệm thực tế gần đây của nhóm The Dawn Project đã chỉ ra sự cố nghiêm trọng: Model Y tự lái không dừng trước xe buýt học đường và chạm phải một hình nộm trẻ em. Đây là cơ sở để các nhà lập pháp Austin yêu cầu delay Robotaxi cho đến khi đảm bảo an toàn về mặt công nghệ và hành vi trên đường.

Thị trường đông đúc – Tesla phải chứng minh năng lực

Austin được xem là “thung lũng silicon của xe tự lái” tại Mỹ, nơi các hãng như Waymo, Zoox, và Cruise đều đang vận hành dịch vụ. Không gian pháp lý rộng mở và nhu cầu đổi mới cao khiến khu vực này trở thành điểm thử nghiệm quan trọng. Cho dù được phép ra mắt, Tesla vẫn cần xử lý các yêu cầu từ chính quyền và công chúng để xây dựng niềm tin trước khi mở rộng ra các thành phố khác.

Màn ra mắt hạn chế tại Austin dù là bước đột phá nhưng chưa thể coi là đại diện cho tương lai Robotaxi. Với quy định mới, giám sát của NHTSA và các yêu cầu pháp lý từ Texas, Tesla cần chứng minh năng lực vận hành thực sự an toàn và minh bạch. Nếu vượt qua giai đoạn này, Robotaxi không chỉ mở đường cho dịch vụ taxi không người lái thương mại, mà còn cho thấy liệu mô hình “camera AI toàn diện” có đủ sức cạnh tranh trong thị trường vốn được thống trị bởi lidar hay không.