Tesla vượt dự báo giao hàng Q3: Cơn sốt tín dụng thuế Mỹ và bóng mây tương lai

Một chiếc Model Y lao vun vút trên xa lộ California dưới nắng vàng óng, không chỉ là biểu tượng của tốc độ mà còn của sự khẩn trương – khách hàng Mỹ đang “chạy nước rút” để ôm trọn khoản trợ cấp thuế $7.500 trước khi nó biến mất vào cuối tháng 9. Kết quả? Tesla vừa công bố giao 497.099 xe trong quý III năm 2025, tăng 7,4% so với cùng kỳ năm ngoái và vượt xa dự báo của Phố Wall (439.600 xe), theo Reuters ngày 2 tháng 10. Đây là quý giao hàng kỷ lục của hãng, nhưng đằng sau niềm vui ngắn ngủi là nỗi lo dài hơi: Khi tín dụng thuế tan biến, liệu đà tăng trưởng có bị bẻ cong, hay Elon Musk sẽ lại “phù phép” một phép màu mới?

Sự bùng nổ này không phải ngẫu nhiên. Tesla đã khéo léo “quảng bá” việc hết hạn tín dụng thuế như một lời kêu gọi hành động, kết hợp với giảm giá và ưu đãi tài chính để kích thích doanh số. Kết quả là 481.166 xe Model 3 và Model Y được bàn giao – con số vượt trội, giúp hãng đạt kỷ lục quý. Seth Goldstein, nhà phân tích cổ phiếu cấp cao tại Morningstar, nhận định: “Quý III mạnh mẽ, nhưng chúng tôi dự báo Q4 sẽ giảm, tương tự nửa đầu năm, chủ yếu do tín dụng thuế Mỹ hết hạn”. Cổ phiếu Tesla (TSLA.O) phản ánh nỗi lo này, lao dốc gần 1% trong phiên sáng (hoặc 5,1% theo AFR), dù trước đó tăng 14% từ đầu năm. Với dự báo toàn năm khoảng 1,61 triệu xe, Tesla đang đứng trước bài toán: làm sao duy trì sức hút khi “cú hích” tạm thời biến mất?

Châu Âu – thị trường từng là “sân nhà” – nay trở thành điểm yếu rõ rệt. Doanh số tháng 8 giảm 22,5% so với năm ngoái, thị phần tụt xuống chỉ 1,5%, theo Hiệp hội Các nhà sản xuất Ô tô châu Âu. Đối thủ như BYD và các hãng xe lai plug-in đang “cắn xé” miếng bánh, trong khi Tesla vật lộn với cạnh tranh khốc liệt từ Trung Quốc. Ở thị trường nội địa khổng lồ ấy, hãng xe điện Mỹ cũng phải đối mặt với “cơn bão” giá rẻ từ các đối thủ địa phương. Nhưng Tesla không ngồi yên: Hãng trì hoãn ra mắt Model Y giá rẻ ở Mỹ vài tháng, với kế hoạch sản xuất tại Trung Quốc và châu Âu. Phiên bản “cắt giảm” này hứa hẹn rẻ hơn 20% so với Model Y hiện tại, có thể đạt 250.000 chiếc/năm ở Mỹ vào 2026 – chìa khóa để “cứu cánh” đà tăng trưởng hậu tín dụng thuế.

Credit: Seeking Alpha

Đằng sau con số ấn tượng là bóng dáng Elon Musk – người vừa vượt mốc tài sản 500 tỷ USD nhờ cổ phiếu Tesla, củng cố vị thế tỷ phú giàu nhất thế giới. HĐQT hãng xe điện đề xuất bỏ phiếu cổ đông về gói thưởng CEO “khủng” – có thể trao Musk 12% cổ phần, trị giá lên đến 1 nghìn tỷ USD nếu đạt mục tiêu hiệu suất và định giá. Các nhà phân tích cho rằng, phần thưởng kỷ lục này sẽ “khóa chặt” Musk vào sứ mệnh Tesla, thúc đẩy chuyển dịch từ nhà sản xuất xe sang “gã khổng lồ công nghệ”. Musk đang đặt cược lớn vào AI tự lái, robotaxi và robot humanoid – những “vũ khí” để Tesla vượt qua bờ vực EV truyền thống. Matt Britzman, nhà phân tích tại Hargreaves Lansdown (và là cổ đông cá nhân), nhấn mạnh: “Thách thức giờ là xử lý sự chậm lại hậu tín dụng, và mô hình giá rẻ sẽ là yếu tố then chốt để duy trì đà”.

Tesla không chỉ giao xe; họ đang vẽ nên một bức tranh lớn hơn về tương lai di chuyển. Quý III là minh chứng cho sức mạnh marketing của Musk – biến một chính sách hết hạn thành “cơn sốt” mua sắm – nhưng cũng là lời nhắc nhở rằng, trong cuộc chơi EV toàn cầu, không có bữa trưa miễn phí. Khi tín dụng thuế Mỹ tan biến và châu Âu siết chặt quy định xanh, Tesla phải chứng minh rằng sáng tạo công nghệ, chứ không phải ưu đãi tạm thời, mới là động lực thực sự. Với báo cáo thu nhập dự kiến ngày 22 tháng 10, thế giới đang nín thở chờ xem: Liệu Musk có biến “bóng mây” thành “máy bay phản lực” tiếp theo, hay Tesla sẽ phải đối mặt với một quý “lạnh giá” đầu tiên? Câu trả lời không chỉ quyết định số phận cổ phiếu, mà còn định hình hành trình của ô tô điện – từ giấc mơ xanh đến thực tế khắc nghiệt.