Một đạo luật lâu đời ở bang Nevada (Mỹ) yêu cầu phụ huynh hoặc người giám hộ phải được thông báo trước khi một trẻ vị thành niên có thể thực hiện phá thai sẽ chưa có hiệu lực trong tuần này, theo phán quyết mới của một thẩm phán liên bang.
Đạo luật này được ban hành từ năm 1985, nhưng chưa bao giờ được thực thi vì các tòa án trước đây đã phán rằng nó vi hiến dựa trên án lệ Roe kiện Wade, một quyết định mang tính bước ngoặt của Tòa án Tối cao Hoa Kỳ đã bảo vệ quyền tiếp cận phá thai như một quyền hiến định suốt gần 50 năm.
Gần đây, một lệnh của tòa án liên bang cho biết lệnh cấm thực thi đạo luật Nevada này sẽ hết hiệu lực vào thứ Tư, do án lệ Roe v. Wade đã bị đảo ngược vào năm 2022. Tuy nhiên, các nhà hoạt động ủng hộ quyền phá thai đã kháng cáo, khiến Thẩm phán liên bang Anne Traum ra phán quyết tạm hoãn việc áp dụng đạo luật.
Ảnh: The Associated Press
Bà Traum nói rằng luật này sẽ chưa được thi hành, để Tổ chức Planned Parenthood (một tổ chức phi lợi nhuận về y tế sinh sản) có thêm thời gian nộp đơn lên Tòa phúc thẩm liên bang khu vực số 9 yêu cầu giữ nguyên tình trạng hiện tại – tức không áp dụng luật này trong lúc tổ chức đang kháng cáo.
Nếu Planned Parenthood không nộp đơn trong vòng 7 ngày kể từ khi có phán quyết của thẩm phán Traum, thì luật có thể được thi hành trở lại ở Nevada. Hiện tại, Hãng tin AP đã gửi email để xin ý kiến từ các luật sư đại diện cho Planned Parenthood nhưng chưa nhận được phản hồi.
Phía Planned Parenthood lập luận rằng, dù án lệ Roe đã bị đảo ngược, đạo luật cũ này vẫn “mơ hồ đến mức vi hiến” và vi phạm quyền được xét xử công bằng và quyền được bảo vệ bình đẳng của trẻ vị thành niên.
Hiện tại, phá thai ở Nevada là hợp pháp cho đến tuần thai thứ 24, với những ngoại lệ trong trường hợp đe dọa đến tính mạng hoặc sức khỏe của người mẹ. Vào tháng 11 vừa qua, cử tri tại Nevada đã bước đầu đồng ý với một đề xuất đưa quyền phá thai vào hiến pháp bang, nhưng để được chính thức ghi vào hiến pháp, đề xuất này cần được thông qua một lần nữa vào năm 2026.
Theo tổ chức phi lợi nhuận KFF, hiện có 36 bang ở Mỹ yêu cầu phụ huynh phải tham gia vào quyết định phá thai của trẻ vị thành niên. Một số bang như Nevada chỉ yêu cầu thông báo, trong khi các bang khác còn yêu cầu phải có sự đồng ý bằng văn bản.
Tuy nhiên, đạo luật của Nevada cũng cho phép trẻ vị thành niên xin lệnh từ tòa án để được phép phá thai mà không cần thông báo cho cha mẹ hoặc người giám hộ.