Thẩm phán liên bang tuyên bố chính quyền Trump vi phạm lệnh cấm trục xuất người Venezuela

By Lê Giang

Phán quyết, được đưa ra bởi Thẩm phán Liên bang Randolph Moss tại Washington, là một bước ngoặt pháp lý đáng chú ý trong cuộc chiến pháp lý kéo dài liên quan đến chính sách nhập cư trong nhiệm kỳ của ông Trump, đặc biệt trong bối cảnh chính quyền này đang phải đối mặt với hàng loạt cáo buộc vi phạm nhân quyền và quy định hành pháp.

Theo hồ sơ tòa án, vào cuối năm 2020, Thẩm phán Moss đã ban hành lệnh cấm trục xuất đối với một nhóm người Venezuela – vốn là những người đã nộp đơn xin bảo vệ khỏi bị trục xuất trong khi chờ giải quyết các thủ tục pháp lý. Tuy nhiên, bất chấp lệnh này, Bộ An ninh Nội địa (DHS) dưới quyền điều hành của chính quyền Trump vẫn tiếp tục tiến hành trục xuất ít nhất 15 công dân Venezuela.

Ảnh: Reuters

Thẩm phán Moss tuyên bố: “Chính phủ đã không chỉ không tuân thủ lệnh tòa mà còn tỏ ra phớt lờ một cách có hệ thống. Việc tiếp tục các vụ trục xuất như vậy là hành vi khinh thường tòa án.”

Vụ việc này đã làm nổi bật mối căng thẳng kéo dài giữa các nhánh tư pháp và hành pháp trong các vấn đề nhập cư. Tòa án cho rằng Bộ An ninh Nội địa khi ấy không chỉ thiếu minh bạch trong việc báo cáo các hành động trục xuất, mà còn cố tình không báo cáo đầy đủ số lượng người đã bị cưỡng chế rời khỏi Hoa Kỳ.

Theo Bloomberg, trong phiên điều trần gần đây, đại diện của chính quyền cũ lập luận rằng có sự hiểu nhầm về phạm vi của lệnh cấm, và việc trục xuất diễn ra là do lỗi quy trình, không phải là cố ý vi phạm. Tuy nhiên, Thẩm phán Moss bác bỏ lập luận này và khẳng định: “Không thể biện minh cho việc vi phạm trắng trợn luật pháp bằng lý do hành chính.”

Phán quyết này diễn ra trong bối cảnh Mỹ tiếp tục đối mặt với làn sóng người di cư Venezuela, khi đất nước Nam Mỹ này vẫn chìm trong khủng hoảng kinh tế và chính trị. Chính quyền Tổng thống đương nhiệm Joe Biden trước đó đã áp dụng quy chế bảo vệ tạm thời (TPS) cho hàng ngàn người Venezuela đang cư trú tại Mỹ, cho phép họ ở lại hợp pháp và làm việc trong thời gian nhất định.

Tuy nhiên, vụ việc liên quan đến chính quyền Trump đã dấy lên những lo ngại về khả năng lạm quyền hành pháp trong tương lai, đặc biệt khi ông Trump đang tái tranh cử trong kỳ bầu cử sắp tới. Phán quyết này không chỉ là một lời cảnh tỉnh đối với việc tuân thủ luật pháp trong các chính sách nhập cư, mà còn là minh chứng cho vai trò kiểm soát quyền lực của tư pháp Hoa Kỳ. Trong một nền dân chủ, không ai – kể cả một chính quyền đương nhiệm – được phép đứng trên luật pháp.

Việc tòa án chính thức tuyên bố chính quyền Trump vi phạm pháp luật có thể kéo theo nhiều hệ lụy chính trị, đặc biệt trong bối cảnh các đối thủ của ông Trump đang tìm cách khẳng định thông điệp về “sự xem thường luật pháp” trong nhiệm kỳ của ông. Các nhà phân tích pháp lý cũng cho rằng, phán quyết khinh thường tòa án có thể mở đường cho các vụ kiện dân sự hoặc hình sự khác nếu có bằng chứng cho thấy hành vi vi phạm diễn ra có hệ thống và mang tính chỉ đạo.