Thỏa thuận ngừng bắn giữa Ukraine và Nga gặp khó khăn chỉ sau vài giờ

By Nhi Nguyễn

Ảnh: Evgeniy Maloletka/AP Photo

Ukraine và Nga đã cáo buộc nhau vi phạm thỏa thuận ngừng tấn công vào các cơ sở năng lượng mà Mỹ làm trung gian, và các điều kiện do Nga đưa ra khiến việc thực hiện lệnh ngừng bắn ở Biển Đen trở nên mơ hồ.

Mỹ đã công bố các thỏa thuận riêng biệt với Ukraine và Nga vào ngày thứ Ba về việc tạm ngừng các cuộc tấn công vào các mục tiêu năng lượng và ở Biển Đen, nhưng phát ngôn từ Moscow và Kyiv cho thấy hai bên vẫn còn rất xa nhau.

Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết phía Mỹ thông báo rằng thỏa thuận có hiệu lực ngay khi được công bố. Tuy nhiên, Kremlin cho biết thỏa thuận ngừng bắn ở Biển Đen sẽ không có hiệu lực cho đến khi một ngân hàng nhà nước của Nga bị trừng phạt được nối lại kết nối với hệ thống thanh toán quốc tế, một bước mà châu Âu cho biết sẽ không xảy ra cho đến khi Nga rút quân khỏi Ukraine.

Kremlin đồng thời cho rằng họ đã thực hiện lệnh ngừng tấn công vào các cơ sở năng lượng từ ngày 18 tháng 3, trong khi một quan chức cấp cao của tổng thống Ukraine cho biết Nga đã tấn công 8 cơ sở năng lượng của Ukraine kể từ ngày đó.

Dù trên lý thuyết, các thỏa thuận này là bước tiến đáng kể hướng tới ngừng bắn sau khi Nga phát động cuộc xâm lược vào Ukraine từ năm 2022, nhưng các thỏa thuận này vẫn thiếu một lộ trình rõ ràng về cách thức thực thi.

Ngay trong đêm, Nga thông báo đã hạ gục 9 máy bay không người lái, trong đó có 2 chiếc ở Biển Đen. Nga cũng cho biết Ukraine đã cố tấn công một cơ sở lưu trữ khí đốt ở Crimea và cơ sở năng lượng tại các vùng Kursk và Bryansk của Nga. Ukraine phản bác rằng họ không thực hiện các cuộc tấn công như vậy.

Quân đội Ukraine báo cáo có 117 cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Nga trong đêm qua. Các quan chức địa phương cho biết thành phố Kryvyi Rih đã phải đối mặt với cuộc tấn công bằng máy bay không người lái lớn nhất từ trước đến nay.

Tổng thống Zelensky kêu gọi Mỹ gia tăng các biện pháp trừng phạt Nga, nói rằng rõ ràng Moscow không có ý định theo đuổi “hòa bình thực sự” sau đợt tấn công bằng máy bay không người lái của Nga vào đêm qua.

Ảnh: Efrem Lukatsky/AP Photo

Hành động, không phải lời nói

Các nhà ngoại giao cho biết rằng phần lớn các biện pháp trừng phạt mà Kremlin yêu cầu phải được dỡ bỏ trước khi thỏa thuận ngừng bắn ở Biển Đen có hiệu lực liên quan đến các lệnh trừng phạt của Liên minh Châu Âu. EU cho biết họ không nhằm vào việc giao dịch lương thực, ngũ cốc hay phân bón, và làm rõ rằng họ sẽ không thay đổi lập trường về các biện pháp trừng phạt trong khi lực lượng Nga vẫn hiện diện tại Ukraine.

Các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Nga đã trở thành một phần trong cuộc sống hàng đêm ở các thành phố Ukraine trong nhiều tháng qua. Cũng như các vụ cắt điện khi các tên lửa đã tấn công vào lưới điện, mặc dù gần đây các cuộc tấn công của Nga đã nhắm vào các cơ sở khí đốt. Kyiv cũng đã dùng máy bay không người lái để tấn công các cơ sở dầu mỏ của Nga để đáp trả lại đối thủ lớn hơn.

Zelensky nói: “Mọi người bị ảnh hưởng cần được giúp đỡ. Nhưng cũng phải có sức ép rõ ràng và hành động mạnh mẽ từ thế giới đối với Nga – nhiều sức ép hơn, nhiều lệnh trừng phạt hơn từ Mỹ – để ngừng các cuộc tấn công của Nga”.

Các thông báo từ Ukraine không cho biết Nga có tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng trong đợt tấn công mới nhất hay không.

Trong đêm qua, ít nhất 15 vụ nổ đã xảy ra tại thành phố Kryvyi Rih của Zelensky trong cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Nga, mặc dù không có ai thiệt mạng hay bị thương, theo Oleksandr Vilkul, người đứng đầu chính quyền quân sự. “Rõ ràng, đây là cách mà kẻ chiếm đóng ‘muốn hòa bình'”, ông nói.

Bảy chiếc máy bay không người lái của Nga đã bị bắn hạ ở khu vực Mykolaiv phía Nam, nơi có cảng cung cấp lối vào Biển Đen và đã bị đóng cửa kể từ khi Nga phát động cuộc xâm lược quy mô lớn, theo thông báo từ thống đốc khu vực.

Tại thành phố Okhtyrka thuộc vùng biên giới Sumy, thống đốc địa phương cho biết máy bay không người lái của Nga đã làm hư hại hai tòa nhà chung cư, một tòa nhà hành chính, bốn cửa hàng, 14 quầy hàng chợ và các công trình không phải nhà ở khác.

Ukraine cho biết đã bắn hạ tổng cộng 56 máy bay không người lái, và thêm 48 chiếc bị “mất”, một thuật ngữ thường được dùng để chỉ các máy bay không người lái bị các hệ thống tác chiến điện tử làm vô hiệu. Nga chưa có bình luận ngay lập tức về thông tin này.