Tòa án Liên bang Mỹ chặn sắc lệnh của Tổng thống Trump nhằm trừng phạt công ty luật Susman Godfrey

Một thẩm phán liên bang tại thủ đô Washington ngày 27/6 đã ra phán quyết đình chỉ vĩnh viễn sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Mỹ Donald Trump nhằm vào công ty luật Susman Godfrey, khẳng định sắc lệnh vi hiến và mang tính trả đũa.

Ảnh: Reuters 

Thẩm phán Loren AliKhan nhận định rằng sắc lệnh do Tổng thống Trump ban hành vi phạm quyền tự do ngôn luận và quyền được xét xử công bằng của Susman Godfrey theo Tu chính án thứ Nhất và thứ Năm của Hiến pháp Mỹ. Bà tuyên bố sắc lệnh là “hành động trả đũa không phù hợp với pháp quyền” và cảnh báo rằng nếu được cho phép tồn tại, nó sẽ đe dọa nghiêm trọng đến vai trò độc lập của giới luật sư trong nền tư pháp Mỹ.

Sắc lệnh hành pháp nói trên được Tổng thống Trump ký vào đầu năm nay, yêu cầu cấm Susman Godfrey tham gia vào bất kỳ hợp đồng nào với chính phủ liên bang, đồng thời tìm cách thu hồi quyền tiếp cận các hồ sơ mật của công ty và các luật sư liên quan.

Lý do được Nhà Trắng đưa ra là Susman Godfrey đã “vũ khí hóa hệ thống pháp lý” khi đại diện cho Dominion Voting Systems trong các vụ kiện liên quan đến bầu cử năm 2020 – điều mà ông Trump nhiều lần cho là “gian lận” dù không đưa ra được bằng chứng thuyết phục. Tuy nhiên, tòa án cho rằng việc sử dụng quyền hành pháp để trừng phạt một công ty luật vì họ đại diện cho thân chủ trong khuôn khổ luật pháp là vi phạm trắng trợn nguyên tắc công lý và tự do hành nghề luật sư.

Trong tuyên bố sau phán quyết, đại diện công ty luật Susman Godfrey nhấn mạnh: “Đây là một chiến thắng vang dội cho pháp quyền, cho nguyên tắc độc lập nghề nghiệp và cho quyền được đại diện pháp lý mà không bị đe dọa hay trừng phạt vì động cơ chính trị.”

Đáng chú ý, Susman Godfrey là một trong số ít hãng luật từ chối ký vào thỏa thuận “hòa giải” do Nhà Trắng đề xuất – theo đó, các công ty luật sẽ không bị trừng phạt nếu cam kết cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí trong một số vụ việc liên quan đến bầu cử. 9 hãng luật khác, trong đó có các tên tuổi lớn như Perkins Coie và WilmerHale, đã đồng ý với những điều kiện mà nhiều chuyên gia gọi là “thỏa hiệp đáng lo ngại”.

Phán quyết ngày 27/6 cũng đánh dấu thất bại thứ 4 liên tiếp của chính quyền Trump trong loạt sắc lệnh nhằm vào các công ty luật từng đại diện cho những đơn vị phản đối ông hoặc từng đệ đơn kiện liên quan đến bầu cử.

Giới phân tích pháp lý cho rằng phán quyết này không chỉ mang ý nghĩa pháp lý cụ thể, mà còn là tuyên bố mạnh mẽ của ngành tư pháp về việc bảo vệ nguyên tắc phân quyền và chống lại việc hành pháp lạm dụng quyền lực để trả đũa giới hành nghề luật.