Tòa án Mỹ tuyên Google vận hành mạng quảng cáo kỹ thuật số như một “độc quyền bất hợp pháp”

Trong một phán quyết mang tính bước ngoặt, một thẩm phán liên bang tại Mỹ đã xác định rằng Google đang điều hành mạng quảng cáo kỹ thuật số của mình theo cách vi phạm luật chống độc quyền. Quyết định này có thể gây ra hậu quả lớn đối với mô hình kinh doanh cốt lõi của tập đoàn công nghệ khổng lồ này.

Theo bản án được công bố, Thẩm phán liên bang Amit Mehta cho rằng Google đã sử dụng vị thế thống trị của mình trong lĩnh vực công nghệ quảng cáo để thao túng thị trường, gây thiệt hại cho cả đối thủ cạnh tranh và khách hàng – bao gồm các nhà xuất bản và nhà quảng cáo.

Bằng cách kiểm soát cả ba phần của chuỗi cung ứng quảng cáo kỹ thuật số — bao gồm nền tảng đặt quảng cáo, trao đổi quảng cáo (ad exchange), và các công cụ hỗ trợ bên xuất bản hiển thị quảng cáo — Google đã có khả năng tự “ưu tiên hóa” sản phẩm của chính mình, loại bỏ cạnh tranh công bằng và gây thiệt hại cho người tiêu dùng.

“Google không chỉ đơn giản là tham gia thị trường – họ tạo ra thị trường và điều khiển nó như một ông vua,” Thẩm phán Mehta viết trong phán quyết. “Cách thức này không phù hợp với các nguyên tắc cạnh tranh lành mạnh mà luật chống độc quyền của Mỹ bảo vệ.”

Ảnh: The Associated Press

Phán quyết được đưa ra sau nhiều tháng tranh luận trong phiên tòa do Bộ Tư pháp Mỹ dẫn đầu. Các công tố viên liên bang cáo buộc Google thu lợi hàng tỷ USD từ hoạt động quảng cáo nhờ sự thống trị áp đảo và các chiến thuật gây hạn chế cạnh tranh.

Đây là một trong những vụ kiện chống độc quyền lớn nhất từng được chính phủ Mỹ thực hiện chống lại một công ty công nghệ kể từ vụ kiện lịch sử với Microsoft vào cuối thập niên 1990.

Trong một tuyên bố phản ứng lại phán quyết, người phát ngôn của Google cho biết công ty “mạnh mẽ bác bỏ các cáo buộc” và cho rằng “hệ sinh thái quảng cáo kỹ thuật số vẫn cực kỳ cạnh tranh”. Công ty đang xem xét các phương án kháng cáo.

“Việc phán xét như vậy sẽ khiến hàng nghìn doanh nghiệp nhỏ, nhà xuất bản và người tiêu dùng chịu thiệt thòi, do sẽ làm gián đoạn các công cụ quảng cáo hiệu quả và chi phí thấp mà họ đang dựa vào,” đại diện Google nói thêm.

Nếu phán quyết này được duy trì, Google có thể buộc phải chia tách hoặc tái cơ cấu các bộ phận kinh doanh quảng cáo của mình – vốn chiếm phần lớn doanh thu của công ty, ước tính đạt hơn 220 tỷ USD vào năm 2024.

Ngoài ra, đây cũng có thể là dấu hiệu cho thấy chính phủ Mỹ sẽ tiếp tục mạnh tay với các công ty Big Tech, khi ngày càng có nhiều lo ngại về sự tập trung quyền lực trong lĩnh vực công nghệ và tác động của nó đến nền kinh tế và dân chủ.

Phán quyết này đến vào thời điểm các chính phủ trên toàn thế giới – từ Liên minh Châu Âu đến Ấn Độ – đang siết chặt các quy định đối với các nền tảng kỹ thuật số. Google, Meta (Facebook), Amazon và Apple đều đang đối mặt với các cuộc điều tra hoặc vụ kiện chống độc quyền trên nhiều thị trường khác nhau.