Tòa án Tối cao Hoa Kỳ xem xét sắc lệnh của Trump về quyền công dân theo nơi sinh​

Tòa án Tối cao Hoa Kỳ thông báo sẽ tổ chức phiên điều trần vào ngày 15/ 5 để xem xét sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Donald Trump nhằm hạn chế quyền công dân theo nơi sinh. Sắc lệnh này, ký vào ngày đầu tiên ông Trump trở lại Nhà Trắng, quy định rằng trẻ em sinh ra tại Hoa Kỳ chỉ được công nhận là công dân nếu ít nhất một trong hai cha mẹ là công dân Mỹ hoặc thường trú nhân hợp pháp.

Sắc lệnh của ông Trump đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ 22 tiểu bang do Đảng Dân chủ lãnh đạo, cùng các tổ chức bảo vệ quyền lợi người nhập cư và một số phụ nữ mang thai. Họ cho rằng sắc lệnh vi phạm Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Hoa Kỳ, vốn đảm bảo quyền công dân cho mọi người sinh ra trên đất Mỹ. Các nguyên đơn viện dẫn tiền lệ pháp lý từ vụ án năm 1898 United States v. Wong Kim Ark, trong đó Tòa án Tối cao xác nhận quyền công dân cho con của người nhập cư không phải là công dân Mỹ. ​

Chính quyền Trump lập luận rằng Tu chính án thứ 14 không áp dụng cho con cái của người nhập cư không có giấy tờ hợp pháp hoặc chỉ có thị thực tạm thời. Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã yêu cầu Tòa án Tối cao hạn chế phạm vi của ba lệnh cấm thi hành sắc lệnh do các thẩm phán liên bang tại Washington, Massachusetts và Maryland ban hành. Nếu được chấp thuận, sắc lệnh sẽ chỉ bị đình chỉ đối với các nguyên đơn cụ thể trong các vụ kiện đang diễn ra. ​

Ảnh: Reuters

Nếu được thực thi, sắc lệnh của ông Trump có thể ảnh hưởng đến hơn 150.000 trẻ em sinh ra hàng năm tại Hoa Kỳ từ cha mẹ không phải là công dân hoặc không có tình trạng cư trú hợp pháp. Điều này có thể dẫn đến việc từ chối quyền công dân và quyền tiếp cận các chương trình liên bang cho những trẻ em này. Các tổ chức bảo vệ quyền lợi người nhập cư, như CASA Inc và Asylum Seeker Advocacy Project, đã phản đối yêu cầu khẩn cấp của chính phủ, cho rằng không có lý do chính đáng để thay đổi hiện trạng trong khi các vụ kiện đang được xem xét. ​

Phiên điều trần sắp tới tại Tòa án Tối cao sẽ không chỉ quyết định tính hợp hiến của sắc lệnh về quyền công dân theo nơi sinh mà còn có thể đặt ra tiền lệ quan trọng về quyền lực của tổng thống trong việc thay đổi các quyền hiến định.Với đa số bảo thủ 6-3 trong Tòa án Tối cao, kết quả của vụ án này có thể ảnh hưởng sâu rộng đến chính sách nhập cư và quyền công dân tại Hoa Kỳ trong tương lai.​