Tổng thống Donald Trump thu hồi quy định bảo vệ rừng, mở đường cho khai thác và xây dựng

Chính quyền tổng thống Donald Trump một lần nữa khiến dư luận tranh cãi gay gắt khi tuyên bố thu hồi một trong những quy định bảo vệ môi trường rừng liên bang quan trọng nhất trong hơn hai thập kỷ qua – Quy định “Roadless Rule”. Được ban hành vào năm 2001 dưới thời tổng thống Bill Clinton, quy định này đã giúp bảo vệ khoảng 59 triệu mẫu rừng liên bang, hạn chế các hoạt động xây dựng đường sá và khai thác gỗ tại những khu vực rừng nguyên sinh chưa bị can thiệp bởi con người.

Tuy nhiên, trong thông báo mới nhất, Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ cho biết chính quyền Tổng thống Donald Trump quyết định gỡ bỏ rào cản pháp lý đó, với lý do cần “tăng khả năng tiếp cận” các khu rừng để phục vụ việc quản lý cháy rừng và thúc đẩy ngành công nghiệp gỗ. Theo họ, việc duy trì những khu vực rừng “không có đường” khiến cho công tác kiểm soát cháy ngày càng khó khăn, nhất là trong bối cảnh biến đổi khí hậu làm mùa cháy kéo dài và dữ dội hơn.

Ảnh: The Verge

Tuy vậy, cách lập luận này không thuyết phục được giới khoa học và các tổ chức bảo tồn môi trường. Nhiều chuyên gia cho rằng chính việc mở đường và khai thác mới là yếu tố góp phần làm tăng nguy cơ cháy, bởi các con đường thường dẫn đến con người xâm nhập sâu hơn vào rừng, kéo theo rác thải, sơ suất và các hoạt động có khả năng gây cháy. Không những thế, cây cổ thụ lớn trong rừng nguyên sinh vốn có khả năng chống cháy tốt hơn lại thường là đối tượng bị khai thác đầu tiên. Việc loại bỏ những rừng già này không chỉ làm mất đi hàng thế kỷ lưu trữ carbon mà còn làm suy giảm đa dạng sinh học và thay đổi cấu trúc sinh thái một cách lâu dài.

Một trong những khu vực bị ảnh hưởng nặng nhất là rừng Tongass ở bang Alaska – rừng mưa ôn đới lớn nhất Bắc Mỹ, nơi sinh sống của vô số loài động thực vật quý hiếm và là vùng đất linh thiêng của nhiều cộng đồng bản địa. Trước đây, hơn 90% diện tích rừng này được bảo vệ theo Roadless Rule. Giờ đây, chúng có nguy cơ bị mở ra cho các dự án khai thác gỗ và hạ tầng, bất chấp sự phản đối mạnh mẽ của người dân địa phương, nhà khoa học, và nhiều nhà lập pháp.

Những người ủng hộ quyết định của chính quyền Tổng thống Donald Trump, đặc biệt là từ ngành lâm nghiệp, cho rằng điều này sẽ tạo thêm việc làm, giảm phụ thuộc vào nhập khẩu gỗ và giúp chính quyền bang kiểm soát tài nguyên theo cách họ cho là hiệu quả hơn. Nhưng mặt khác, các nhà vận động môi trường cho rằng đây chỉ là một bước thụt lùi nữa trong chuỗi các hành động làm suy yếu chính sách bảo tồn dưới thời Tổng thống Donald Trump, kéo theo nguy cơ pháp lý khi nhiều tổ chức tuyên bố sẽ khởi kiện chính phủ liên bang.

Vấn đề không chỉ là bảo vệ rừng, mà còn là câu chuyện về giá trị của những không gian thiên nhiên chưa bị con người can thiệp. Trong một thế giới ngày càng bị đô thị hóa và biến đổi khí hậu đe dọa, việc giữ lại những khu rừng nguyên sinh như một phần của “lá phổi hành tinh” không chỉ là trách nhiệm đạo đức, mà còn là sự đầu tư dài hạn cho sự sống còn của các thế hệ mai sau.