Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bắt đầu chuyến công du Trung Đông bằng việc ký kết hàng loạt thỏa thuận kinh tế lớn với Ả Rập Xê Út, đánh dấu bước ngoặt trong quan hệ song phương và định hình lại chiến lược của Mỹ tại khu vực.
Ảnh: Reuters
Tại Diễn đàn Đầu tư Mỹ – Ả Rập Xê Út tổ chức ở Riyadh, Tổng thống Trump và Thái tử Mohammed bin Salman đã ký kết thỏa thuận đối tác chiến lược, trong đó Ả Rập Xê Út cam kết đầu tư 600 tỷ USD vào nền kinh tế Mỹ trong vòng bốn năm tới, với khả năng mở rộng lên đến 1.000 tỷ USD. Khoản đầu tư này tập trung vào các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, năng lượng, quốc phòng và cơ sở hạ tầng.
Đáng chú ý, Tổng thống Trump tuyên bố Mỹ sẽ dỡ bỏ các lệnh trừng phạt kéo dài đối với Syria, theo đề nghị của Thái tử Mohammed bin Salman. Động thái này được kỳ vọng sẽ hỗ trợ quá trình tái thiết Syria sau nhiều năm nội chiến.
Trong khuôn khổ các thỏa thuận, công ty DataVolt của Ả Rập Xê Út sẽ đầu tư 20 tỷ USD vào các trung tâm dữ liệu và hạ tầng AI tại Mỹ. Ngoài ra, các tập đoàn công nghệ Mỹ như Google, Oracle, Salesforce, AMD và Uber cũng tham gia vào các cam kết hợp tác trị giá 80 tỷ USD. Công ty Humain, một startup AI do Quỹ Đầu tư Công (PIF) của Ả Rập Xê Út hậu thuẫn, đã ký thỏa thuận với Nvidia để xây dựng các “nhà máy AI” với công suất lên đến 500 megawatt, sử dụng hàng trăm nghìn GPU trong vòng năm năm tới.
Về quốc phòng, Mỹ và Ả Rập Xê Út đã ký kết thỏa thuận vũ khí trị giá 142 tỷ USD, bao gồm các hệ thống phòng thủ, năng lượng và khai thác mỏ, với tiềm năng mở rộng lên đến 1.000 tỷ USD trong tương lai.
Chuyến thăm của Tổng thống Trump nhận được sự hoan nghênh từ giới lãnh đạo Ả Rập Xê Út, nhưng cũng vấp phải một số chỉ trích từ các nhà phân tích và chính trị gia Mỹ về các vấn đề đạo đức và nhân quyền. Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo doanh nghiệp như CEO của BlackRock và Blackstone đã ca ngợi nỗ lực thúc đẩy đầu tư công-tư giữa hai nước, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của chương trình Tầm nhìn 2030 của Ả Rập Xê Út trong việc đa dạng hóa nền kinh tế.
Chuyến công du này được xem là bước đi chiến lược của Tổng thống Trump nhằm củng cố quan hệ kinh tế và chính trị với các quốc gia vùng Vịnh, đồng thời tái định hình vai trò của Mỹ tại Trung Đông trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gia tăng.
