Ngày 30/5, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo kế hoạch tăng gấp đôi thuế nhập khẩu thép từ 25% lên 50%, nhằm củng cố ngành công nghiệp thép trong nước. Phát biểu tại một cuộc vận động ở Pennsylvania, ông Trump nhấn mạnh rằng mức thuế mới sẽ có hiệu lực từ tuần tới và áp dụng cho cả thép thô lẫn các sản phẩm dẫn xuất như bồn rửa inox, bếp gas và bản lề cửa thép, theo thẩm quyền an ninh quốc gia Mục 232.
Ảnh: Reuters
Động thái này diễn ra trong bối cảnh các cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đang bị đình trệ. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết, để tiến triển, có thể cần sự can thiệp trực tiếp từ Tổng thống Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Mặc dù hai bên đã đạt được một thỏa thuận tạm thời cách đây hai tuần, nhưng những vấn đề cốt lõi như sự kiểm soát của nhà nước Trung Quốc đối với nền kinh tế vẫn chưa được giải quyết.
Trên thị trường tài chính, lo ngại về căng thẳng thương mại đã khiến các quỹ cổ phiếu toàn cầu ghi nhận tuần thứ hai liên tiếp bị rút vốn, với tổng cộng 7,52 tỷ USD trong tuần kết thúc ngày 28/5. Các quỹ cổ phiếu châu Á bị ảnh hưởng nặng nề nhất, mất 6 tỷ USD – mức tồi tệ nhất kể từ tháng 8/2018.
Tại Việt Nam, quyết định tăng thuế của Tổng thống Trump đã ảnh hưởng đến các doanh nghiệp thép trong nước. Ngày 10/2, vốn hóa thị trường của sáu công ty thép lớn niêm yết giảm gần 9,2 nghìn tỷ đồng (khoảng 360,2 triệu USD), trong đó Tập đoàn Hòa Phát chịu thiệt hại lớn nhất với gần 8 nghìn tỷ đồng.
Mặc dù thép và nhôm không nằm trong top 10 mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ, nhưng phản ứng nhanh chóng của thị trường cho thấy mức độ nhạy cảm của các nhà đầu tư trước chính sách thương mại của Mỹ. Một số doanh nghiệp Việt Nam đã chuyển hướng xuất khẩu sang các thị trường khác để giảm thiểu rủi ro.
Trong bối cảnh này, các chuyên gia cảnh báo rằng chính sách thuế mới của Mỹ có thể làm gia tăng lạm phát trong nước và ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng toàn cầu. Các doanh nghiệp lớn như Apple, Ford và Sony đã phải điều chỉnh dự báo lợi nhuận do chi phí tăng cao và sự không chắc chắn trong chính sách thương mại.
Hiện tại, các cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và các đối tác như EU, Nhật Bản và Ấn Độ đang được tiến hành, nhưng chưa đạt được kết quả cụ thể. Trong khi đó, các doanh nghiệp và nhà đầu tư toàn cầu tiếp tục theo dõi sát sao các động thái tiếp theo của chính quyền Trump trong lĩnh vực thương mại.