Tổng thống Trump úp mở khả năng ủng hộ bắt giữ Thống đốc California giữa làn sóng biểu tình phản đối chính sách nhập cư

By Hương Giang

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 9/6 bất ngờ phát tín hiệu sẵn sàng ủng hộ việc bắt giữ Thống đốc bang California Gavin Newsom, giữa bối cảnh bang này đang rúng động vì các cuộc biểu tình phản đối chiến dịch trấn áp người nhập cư không giấy tờ.

Ảnh: Reuters 

Trong phát biểu tại buổi vận động tranh cử ở Nevada, Tổng thống Trump khẳng định ông “sẽ ủng hộ” nếu cựu Giám đốc Cơ quan Di trú và Hải quan (ICE) Tom Homan bắt giữ Thống đốc Newsom, người lâu nay nổi tiếng là chính trị gia Dân chủ có lập trường ủng hộ di dân và phản đối các biện pháp cưỡng chế của liên bang.

Từ đầu tháng 6, hàng loạt chiến dịch truy quét của ICE đã diễn ra tại nhiều khu vực của thành phố Los Angeles, trong đó có Fashion District và các cộng đồng gốc Mỹ Latin. Theo thông tin từ giới chức liên bang, hàng trăm người nhập cư trái phép đã bị bắt giữ, làm dấy lên làn sóng phẫn nộ trong cộng đồng địa phương.

Các cuộc biểu tình quy mô lớn nổ ra trên khắp trung tâm Los Angeles. Nhiều đoạn đường bị phong tỏa, trong khi một số phương tiện công nghệ tự lái đã bị người biểu tình tấn công và đốt phá. Đáp lại, chính quyền Tổng thống Trump đã điều động Vệ binh Quốc gia và lực lượng Thủy quân Lục chiến tới hỗ trợ trấn áp bạo động, trong động thái được xem là mạnh tay chưa từng có trong một bang do Đảng Dân chủ kiểm soát.

Tại buổi vận động hôm 9/6, Tổng thống Trump trả lời phóng viên khi được hỏi liệu ông có đồng tình với việc Thống đốc Newsom cần bị bắt giữ: “Nếu Tom Homan muốn làm điều đó, tôi sẽ ủng hộ. Bởi vì Newsom đã can thiệp vào thực thi pháp luật liên bang. Ông ta đang che chở cho tội phạm. Điều đó thật tồi tệ.”

Tổng thống Mỹ cáo buộc Thống đốc California “chống lưng cho nhập cư trái phép” và là nguyên nhân dẫn đến tình trạng hỗn loạn tại Los Angeles. Ông cũng để ngỏ khả năng sử dụng thêm quyền lực hành pháp để can thiệp vào tình hình tại các bang được cho là không phối hợp với chính quyền trung ương trong vấn đề kiểm soát nhập cư.

Thống đốc Gavin Newsom, người từ lâu đã có quan hệ căng thẳng với ông Trump, phản bác dữ dội: “California không phải là sân chơi chính trị của Tổng thống. Những tuyên bố như vậy mang tính chất hăm dọa, vi hiến và đi ngược lại các giá trị dân chủ cơ bản của Hoa Kỳ.”

Nhiều lãnh đạo Đảng Dân chủ cũng lên tiếng phản đối, cho rằng Tổng thống đang lạm quyền và đẩy đất nước vào vòng xoáy đối đầu nguy hiểm giữa chính quyền liên bang và chính quyền bang. Chủ tịch Hạ viện Hakeem Jeffries mô tả phát ngôn của ông Trump là “hành vi cực đoan chưa từng có tiền lệ trong lịch sử hiện đại của Mỹ”.

Các học giả pháp lý cho rằng phát ngôn của Tổng thống Trump là rất nghiêm trọng, đặt ra câu hỏi về giới hạn quyền lực của Tổng thống trong hệ thống liên bang Hoa Kỳ. Giáo sư luật Laurence Tribe (Đại học Harvard) cảnh báo: “Đây không còn là một tuyên bố tranh cử. Đây là lời đe dọa dùng sức mạnh nhà nước để đàn áp đối thủ chính trị – điều vốn chỉ xuất hiện trong các chế độ độc tài.”

Trong bối cảnh nước Mỹ đang bước vào giai đoạn cao điểm tranh cử năm 2025, phát ngôn của Tổng thống Donald Trump về việc ủng hộ bắt giữ một Thống đốc bang đối lập như Gavin Newsom không chỉ gây chấn động chính trường mà còn làm dấy lên lo ngại sâu sắc về nguy cơ xói mòn nguyên tắc phân quyền – nền tảng cốt lõi của nền dân chủ Mỹ.

Dư luận hiện đang chia rẽ gay gắt: một bên coi đó là “thông điệp cứng rắn cần thiết để bảo vệ biên giới”, trong khi bên còn lại xem đây là dấu hiệu cho thấy chủ nghĩa chuyên quyền đang hình thành ngay trong lòng thể chế dân chủ lâu đời nhất thế giới.