Triển lãm hàng không Paris khai mạc đầy thách thức giữa khủng hoảng Air India và căng thẳng Trung Đông

Lễ hội hàng không Paris Air Show lần thứ 55 khai mạc ngày 16/6 trong bầu không khí u ám, khi vụ tai nạn máy bay Air India khiến hơn 240 người thiệt mạng và căng thẳng chính trị tại Trung Đông cùng tranh chấp thương mại Mỹ – châu Âu tạo nên thách thức lớn cho sự kiện được kỳ vọng là nơi ký kết hàng tỷ USD hợp đồng.

Ảnh: Reuters 

Vụ tai nạn thương tâm của chuyến bay Air India 787 tại Ấn Độ tuần trước đã làm gián đoạn kế hoạch, khi Boeing phải rút dần hoạt động tại Paris Air Show. CEO Boeing và lãnh đạo Boeing Commercial Airplanes đã hủy chuyến và GE Aerospace cũng hoãn buổi họp với nhà đầu tư dự kiến ngày 17/6. Đây được xem là “nỗi ám ảnh đau thương” làm sụt giảm tinh thần giới nghiệp dư tại sự kiện.

Dù triển lãm thường là lúc các hãng công bố hợp đồng đình đám, không khí hôm nay lại bị phủ bởi ba mối lo lớn: vụ tai nạn rơi máy bay, căng thẳng thương mại (Mỹ áp thuế 10% đối với nhiều mặt hàng), và xung đột Mỹ–Iran–Israel. Giám đốc Cơ quan Tổ chức GIFAS, ông Guillaume Faury, nhận định: “Triển lãm năm nay càng trở nên phức tạp bởi yếu tố chiến tranh, thuế quan, khủng hoảng tai nạn”.

Trong bức tranh u ám, Airbus vẫn tận dụng lợi thế “trên sân nhà” khi ký kết nhiều thỏa thuận lớn. Hãng Saudi AviLease cam kết mua 30 máy bay A320neo và 10 tàu bay chở hàng A350 trị giá khoảng 3,5 tỷ USD, trong khi Riyadh Air đặt mua 25 máy bay A350‑1000 trị giá khoảng 4,6 tỷ USD. Ngoài ra, hãng LOT của Ba Lan cũng đặt 40 chiếc A220 với lựa chọn thêm 44 chiếc nữa, gia tăng mối quan hệ kinh tế – chính trị với châu Âu.

Doanh nghiệp quốc phòng cũng xuất hiện mạnh tại triển lãm. Những căng thẳng ở Ukraine và Trung Đông cùng nhu cầu tự chủ quân sự đang khiến các nước châu Âu gia tăng đầu tư vào máy bay chiến đấu, hệ thống phòng không, drone và công nghệ AI.

Các nhà quan sát nhận định triển lãm sẽ tập trung vào những hợp đồng “thực tế”, còn các tuyên bố hoành tráng có thể bị hoãn để phù hợp với bầu không khí chung. Một đại biểu tham dự cho rằng: “Cuộc triển lãm vẫn diễn ra, nhưng im ắng hơn thường lệ”.

Paris Air Show 2025 diễn ra trong bối cảnh bất ổn: Sau thảm kịch Air India, bất ổn vĩ mô và căng thẳng chính trị. Dù vậy, Airbus vẫn ghi được dấu ấn với các đơn hàng lớn từ Trung Đông và châu Âu, tạo ra một dấu sáng trong cơn “bão” rộng hơn. Cuộc triển lãm khép lại tuần lễ quan trọng cho ngành hàng không – quốc phòng thế giới, nhưng cũng cho thấy sự thích nghi nhanh chóng: ký kết có chọn lọc, tập trung vào khả thi, và thể hiện sự nhạy bén trước thực trạng toàn cầu.