Trung Quốc đồng ý dỡ bỏ lệnh cấm nhập khẩu hải sản Nhật Bản sau tranh cãi về nước thải Fukushima

Mới đây, chính phủ Nhật Bản thông báo rằng Trung Quốc đã đồng ý khởi động các bước đầu tiên nhằm dỡ bỏ lệnh cấm nhập khẩu hải sản từ Nhật Bản, động thái được đánh giá là mang tính bước ngoặt trong việc cải thiện quan hệ thương mại song phương sau thời gian dài căng thẳng do vấn đề xả nước thải hạt nhân từ nhà máy điện Fukushima.

Lệnh cấm này được Trung Quốc ban hành từ tháng 8/2023, ngay sau khi Nhật Bản bắt đầu xả nước thải đã qua xử lý từ nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi ra Thái Bình Dương. Chính quyền Bắc Kinh khi đó tuyên bố động thái của Tokyo “thiếu trách nhiệm”, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ ô nhiễm phóng xạ đối với môi trường và sức khỏe cộng đồng. Trong khi đó, chính phủ Nhật Bản cùng Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) khẳng định quy trình xử lý đảm bảo tiêu chuẩn an toàn quốc tế.

Sau nhiều tháng đối thoại căng thẳng và đình trệ thương mại, cuộc gặp cấp cao mới đây tại Bắc Kinh giữa Bộ trưởng Nông nghiệp Nhật Bản Koizumi Shinjiro và các quan chức Trung Quốc đã mở ra bước tiến đáng kể. Theo thông tin từ phía Nhật Bản, Trung Quốc dự kiến sẽ sớm ban hành thông báo chính thức về việc nới lỏng lệnh cấm, đồng thời cho phép các cơ sở chế biến hải sản Nhật Bản đăng ký trở lại với cơ quan hải quan Trung Quốc.

Cũng theo ông Koizumi, để đáp ứng yêu cầu từ phía Trung Quốc, Nhật Bản sẽ cấp giấy chứng nhận kiểm tra phóng xạ cho từng lô hàng xuất khẩu, bảo đảm không phát hiện các chất phóng xạ nguy hiểm như cesium-137. Đây được coi là điều kiện tiên quyết để khôi phục niềm tin của người tiêu dùng Trung Quốc và đảm bảo tiêu chuẩn an toàn thực phẩm trong giao thương.

Lệnh cấm của Trung Quốc trong gần hai năm qua đã gây thiệt hại nặng nề cho ngành thủy sản Nhật Bản, vốn phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc. Trong năm 2022, Trung Quốc là đối tác nhập khẩu hải sản lớn nhất của Nhật Bản với kim ngạch lên đến hơn 600 triệu USD. Việc mất đi thị trường này đã khiến nhiều ngư dân, doanh nghiệp chế biến rơi vào tình cảnh khó khăn, buộc chính phủ Nhật Bản phải hỗ trợ tài chính và tìm kiếm thị trường thay thế tại Đông Nam Á và châu Âu.

Giới chuyên gia đánh giá việc Trung Quốc đồng ý từng bước dỡ bỏ lệnh cấm không chỉ mang ý nghĩa kinh tế, mà còn phản ánh sự “tan băng” trong quan hệ ngoại giao song phương sau nhiều bất đồng kéo dài liên quan đến công nghệ, địa chính trị và an ninh khu vực.

Tuy vậy, một số nhà phân tích vẫn thận trọng cho rằng quá trình khôi phục hoàn toàn hoạt động thương mại sẽ diễn ra từ từ và phụ thuộc vào các cuộc kiểm tra, đánh giá kỹ thuật liên tục từ phía Trung Quốc trong thời gian tới.

Theo The Washington Post và Yahoo Finance.