Trung Quốc lên án Israel không kích Iran, cảnh báo nguy cơ xung đột toàn khu vực

By Hương Giang

Ngày 14/6, Đại sứ Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc Fu Cong  tuyên bố lên án mạnh mẽ chiến dịch không kích của Israel nhằm vào nhiều cơ sở hạt nhân và quân sự của Iran. Ông cảnh báo hành động quân sự đơn phương này có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, kéo toàn khu vực Trung Đông vào một vòng xoáy bạo lực mới.

Ảnh: Reuters 

Phát biểu tại cuộc họp khẩn của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, đại diện Trung Quốc nhấn mạnh việc Israel tấn công trực diện lãnh thổ Iran là hành vi “vi phạm chủ quyền, vi phạm nghiêm trọng Hiến chương Liên Hợp Quốc và các chuẩn mực cơ bản của luật pháp quốc tế”.

“Chúng tôi bày tỏ quan ngại sâu sắc trước việc tình hình đang leo thang nhanh chóng. Trung Quốc kêu gọi Israel lập tức ngừng các hành động quân sự và quay trở lại con đường đối thoại,” ông Fu Cong phát biểu, đồng thời cảnh báo các bên cần tránh những hành động làm tổn hại đến quá trình đàm phán hạt nhân Iran đang diễn ra.

Lập trường của Trung Quốc được đưa ra sau khi Israel tiến hành chiến dịch không kích quy mô lớn trong đêm 13/6, tấn công hơn 100 mục tiêu tại Iran, trong đó có các nhà máy làm giàu uranium ở Natanz và Fordow. Theo giới chức Tehran, hàng chục người thiệt mạng, trong đó có các tướng lĩnh cấp cao và một số nhà khoa học hạt nhân.

Iran ngay lập tức phản công bằng hàng trăm tên lửa đạn đạo và UAV nhằm vào lãnh thổ Israel, khiến tình hình an ninh khu vực trở nên cực kỳ bất ổn. Cả hai bên hiện đều duy trì trạng thái sẵn sàng chiến đấu ở mức cao nhất, trong khi cộng đồng quốc tế lo ngại một cuộc chiến tranh toàn diện có thể bùng nổ bất cứ lúc nào.

Song song với động thái ngoại giao tại Liên Hợp Quốc, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã phát cảnh báo an ninh đối với công dân nước này đang sinh sống và làm việc tại Iran và Israel. Đại sứ quán Trung Quốc tại Tel Aviv kêu gọi người dân “cảnh giác cao độ”, chuẩn bị ứng phó với các tình huống khẩn cấp như tấn công bằng tên lửa hoặc UAV. Cơ quan này cũng khuyến cáo công dân Trung Quốc tại Iran hạn chế di chuyển, tránh các khu vực đông người và tuân thủ nghiêm hướng dẫn từ các cơ quan ngoại giao.

Là một trong các thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an và là đối tác thương mại quan trọng của cả Iran và Israel, Trung Quốc duy trì quan điểm ủng hộ giải quyết xung đột thông qua đàm phán và ngoại giao. Giới phân tích cho rằng Trung Quốc đang muốn đóng vai trò trung gian để bảo vệ ổn định trong khu vực, nơi nước này có nhiều lợi ích chiến lược về năng lượng và đầu tư hạ tầng. Bắc Kinh cũng có lý do lo ngại nếu xung đột lan rộng sẽ ảnh hưởng đến các sáng kiến lớn như Vành đai và Con đường, vốn đi qua nhiều điểm nóng tại Trung Đông.

Một trong những vấn đề Trung Quốc nhấn mạnh tại Liên Hợp Quốc là nguy cơ phá vỡ tiến trình đàm phán khôi phục Thỏa thuận hạt nhân Iran (JCPOA). Sau nhiều tháng có dấu hiệu cải thiện giữa Iran và các cường quốc, bao gồm Trung Quốc, Nga, châu Âu và Mỹ, thì chiến dịch quân sự của Israel được xem là hành động phá vỡ môi trường đối thoại mong manh.

“Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên giữ bình tĩnh, tránh đưa ra các hành động có thể làm gián đoạn tiến trình đàm phán và gây tổn hại cho hòa bình khu vực,” ông Fu Cong phát biểu.

Tình hình hiện nay khiến nhiều quốc gia trong khu vực và quốc tế lên tiếng kêu gọi kiềm chế. Nga, Pháp, Thổ Nhĩ Kỳ và một số nước khác cũng lên án cuộc tấn công của Israel và bày tỏ quan ngại trước khả năng nổ ra xung đột trên diện rộng, với sự tham gia của các lực lượng uỷ nhiệm thân Iran tại Liban, Syria và Iraq.