Trung tâm dữ liệu: Cơ hội vàng hay bẫy rủi ro với Malaysia?

Malaysia từng được ví như “con hổ châu Á sắp giàu có” nhưng đã mắc kẹt trong bẫy thu nhập trung bình sau khủng hoảng tài chính châu Á cuối thập niên 1990. Hiện tại, nước này đang đặt cược vào phát triển các trung tâm dữ liệu để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, hiện đại hóa và tạo thêm nhiều việc làm lương cao. Trong 10 tháng đầu năm 2024, Malaysia đã thu hút hơn 31 tỷ USD đầu tư vào trung tâm dữ liệu, gấp ba lần năm 2023.

Bang Johor đang nổi lên như điểm sáng với 22 trung tâm dữ liệu trải rộng trên hơn 21 hecta. Bộ trưởng Đầu tư, Thương mại và Công nghiệp Malaysia, ông Tengku Zafrul Aziz kỳ vọng Johor sẽ giúp Malaysia trở thành nhân tố quan trọng trong hệ sinh thái số Đông Nam Á. Công suất trung tâm dữ liệu của bang này có thể đạt 1,6 GW vào năm 2030, tăng vọt từ gần như con số 0 vào năm 2019.

Ảnh: AP

Tuy nhiên, đầu tư mạnh vào trung tâm dữ liệu cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Các dự án này đòi hỏi nhiều tài nguyên nhưng tạo ra ít việc làm, mỗi trung tâm chỉ cần từ 30-50 nhân sự vận hành. Đa số công suất trung tâm dữ liệu tại Malaysia phục vụ thị trường Đông Á, Trung Quốc và châu Âu, dẫn tới lo ngại về “chủ nghĩa thực dân kỹ thuật số”, nơi các tập đoàn nước ngoài hưởng lợi chính từ tài nguyên địa phương.

Ngoài ra, khả năng cung cấp điện và nước cũng là vấn đề đáng lo ngại. Trung tâm dữ liệu tiêu thụ điện năng khổng lồ, có thể vượt 5 GW vào năm 2035, chiếm hơn một nửa công suất năng lượng tái tạo của Malaysia năm 2023. Nhu cầu làm mát các trung tâm dữ liệu bằng nước càng gây áp lực lớn lên hạ tầng cấp nước, nhất là tại Johor – nơi từng gặp sự cố gián đoạn nguồn nước do dân số tăng và nhu cầu từ các công viên nước.