Từ lễ tôn giáo đến chợ gia súc: Cú hích kinh tế tại Pakistan

Hàng năm, trước dịp lễ Eid ul‑Adha (Lễ Hiến sinh), các chợ gia súc lớn như Maweshi Mandi tại Karachi trở nên nhộn nhịp với những màn “diễu hành” độc đáo: bò, dê, cừu, và lạc đà được dựng thẳng hàng, trang điểm bằng mũ trùm và phụ kiện lấp lánh thu hút người mua. Đây không chỉ là lễ hội tôn giáo mà còn là sự kiện kinh tế quy mô lớn.

Ảnh: Xinhua 

Theo SCMP, việc người nông dân đưa gia súc vào thành phố, chăm chút trang trí công phu, là nét văn hóa đặc trưng của Lễ Hiến sinh. “Đội quân động vật” di chuyển qua các khu chợ, các chú lạc đà được trang trí với mũ vương miện, vòng chân, vàng giả, tạo nên khung cảnh đầy màu sắc và sôi động. Mục đích không chỉ để chuẩn bị cho việc bán, mà còn là “trình diễn” về nét đẹp, sức khỏe và độ khỏe mạnh của vật nuôi.

Chợ gia súc nhộn nhịp tập trung ở các trung tâm lớn như Karachi, Rawalpindi, Islamabad, Peshawar. Người nuôi mang theo hàng nghìn con thú, nơi khách hàng cơ động qua lại, mặc cả, kiểm tra cân nặng, sức khỏe. Theo Xinhua, lễ hội tạo ra lượng giao dịch ước tính hơn 1,1 tỷ USD chỉ riêng bán gia súc, chưa kể các dịch vụ liên quan.

Theo phân tích từ Pakistan Institute of Development Economics (PIDE), năm nay có khoảng 6,8 triệu con vật được hy sinh, tạo ra lượng giao dịch lên đến 839 tỷ PKR (hơn 5 tỷ USD), đóng góp khoảng 1% GDP quốc gia. Sự kiện kéo theo nhiều ngành nghề: vận chuyển, giết mổ, trang trí, phương tiện cơ động, thậm chí ngành da thuộc hưởng lợi từ da thú – nguyên liệu quan trọng xuất khẩu.

Tuy nhiên, sự bùng nổ cũng mang theo hệ quả về giá cao và khó khăn chi trả. Giá trâu, bò tăng mạnh do lạm phát, giá thức ăn, xăng dầu leo thang. Nhiều người dân cho biết phải chia sẻ mua chung một con lớn do không đủ khả năng mua riêng. Các chợ tại Islamabad, Rawalpindi ghi nhận lượng khách giảm do giá quá cao.

Chính quyền Punjab và Tổng tỉnh Lahore, Islamabad đã tổ chức từ 7 đến 20 chợ gia súc theo mô hình “chợ mẫu”, có giám sát giá, vệ sinh, nước sạch để giảm thiểu tình trạng chợ tạm, giá chênh lệch quá cao. Một số tỉnh còn đưa vào sử dụng thanh toán trực tuyến (QR Code), cung cấp đường dây nóng, giám sát CCTV và drone để kiểm soát an toàn và giá cả.

Lễ Eid ul‑Adha ở Pakistan là sự kết hợp đặc biệt giữa tín ngưỡng, văn hóa, và thương mại. Dù mang lại lợi ích lớn cho nền kinh tế nông thôn và đô thị, sự kiện cũng tạo ra thách thức về kiểm soát giá, đảm bảo tiếp cận của người nghèo và duy trì vệ sinh, an toàn. Việc ứng dụng công nghệ thanh toán điện tử và nâng cao giám sát cơ sở hạ tầng chợ là những bước tiến đáng ghi nhận.

Tuy nhiên, để lễ hội thực sự phục vụ nhân sinh với tinh thần chia sẻ – “một phần dành cho mình, phần còn lại cho người nghèo” – các địa phương cần tiếp tục cải thiện chất lượng quản lý, hỗ trợ mặt bằng, giảm chi phí trung gian, và đảm bảo giá cả phù hợp, đặc biệt trong bối cảnh lạm phát cao.

Từ màn diễu hành ấn tượng của “đội quân động vật” đến những giá trị kinh tế khổng lồ và áp lực tài chính lên người tiêu dùng, Lễ Hy sinh tại Pakistan hiện lên với cả sắc màu lễ hội và thách thức xã hội. Cải cách quản lý và chính sách hỗ trợ sẽ là chìa khóa để lễ hội duy trì hài hòa giữa tín ngưỡng và lợi ích cộng đồng.