Trước làn sóng tấn công dồn dập bằng máy bay không người lái (drone) của Nga, đặc biệt là các drone Shahed do Iran sản xuất, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy khẳng định nước này đang khẩn trương phát triển và triển khai các loại drone đánh chặn nhằm bảo vệ không phận và dân thường.
Ảnh: Reuters
Trong những tuần gần đây, lực lượng Nga liên tiếp mở các đợt không kích quy mô lớn nhắm vào thủ đô Kyiv và các thành phố trọng điểm của Ukraine, sử dụng hàng trăm drone Shahed trong cùng một đợt. Một cuộc tấn công gần đây đã huy động tới 440 thiết bị bay không người lái, kết hợp tên lửa hành trình, khiến ít nhất 28 người thiệt mạng, trong đó có trẻ em.
Phía Ukraine cho biết hệ thống phòng không hiện tại khó có thể đối phó với số lượng drone quá lớn, đặc biệt khi tên lửa phòng không đang trở nên khan hiếm và có chi phí quá cao so với hiệu quả tiêu diệt mục tiêu. Tổng thống Zelenskyy nhấn mạnh, trong bối cảnh bị Nga oanh tạc bằng drone gần như hằng ngày, Ukraine không còn lựa chọn nào khác ngoài việc phải tự phát triển giải pháp phòng thủ hiệu quả hơn. Ông cho biết các doanh nghiệp trong nước đang tăng tốc sản xuất nhiều loại drone đánh chặn với mục tiêu triển khai hàng loạt trong thời gian ngắn.
Phát ngôn viên Không quân Ukraine, ông Yuri Ihnat, cho biết: “Chi phí để bắn hạ một drone Shahed bằng tên lửa phòng không là quá cao. Chúng tôi cần những phương án phòng thủ linh hoạt và tiết kiệm hơn, đó là lý do tại sao drone đánh chặn trở thành lựa chọn trọng tâm.”
Trước khi xung đột nổ ra năm 2022, Ukraine hầu như không có ngành công nghiệp sản xuất drone đáng kể. Tuy nhiên đến nay, theo lời Tổng thống Zelenskyy, Kyiv đã đặt mục tiêu sản xuất ít nhất 4 triệu drone các loại mỗi năm, gồm cả tấn công và đánh chặn. Ngoài việc dùng để bảo vệ lãnh thổ, Ukraine còn triển khai drone tấn công nhằm vào sâu trong lãnh thổ Nga, trong đó có các sân bay và căn cứ quân sự. Các vụ tấn công này được xem là đòn đáp trả nhằm phá hủy cơ sở hạ tầng hậu cần của đối phương.
Giới phân tích nhận định Ukraine đang nổi lên như một trong những quốc gia đi đầu trong việc tích hợp công nghệ drone vào chiến tranh hiện đại. Việc phát triển drone đánh chặn không chỉ giúp giảm áp lực tài chính, mà còn mở ra hướng đi mới trong lĩnh vực phòng không toàn cầu.
Một số nguyên mẫu như drone “Hornet” do các nhóm tình nguyện phát triển đã chứng minh hiệu quả thực chiến, với khả năng bay tốc độ cao và tự động định vị mục tiêu. Trong vòng hai tháng, các đơn vị này tuyên bố đã bắn hạ được hơn 20 drone Shahed bằng thiết bị nội địa.
Trước áp lực ngày càng lớn từ chiến dịch không kích của Nga, Ukraine đang có bước chuyển chiến lược quan trọng khi hướng tới tự chủ công nghệ quốc phòng, lấy drone làm trọng tâm. Việc sản xuất hàng loạt thiết bị đánh chặn nội địa không chỉ mang lại lợi thế về chi phí và thời gian, mà còn thể hiện sự thích nghi linh hoạt của Ukraine trong một cuộc xung đột ngày càng phi đối xứng và công nghệ hóa.