Tương lai USAID ra sao sau khi bị cắt giảm 83%?

Ngày 10/3, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio thông báo chính thức hủy bỏ 83% các chương trình của Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) với tổng số 5.200 hợp đồng bị chấm dứt. Theo ông Rubio, những hợp đồng này đã tiêu tốn hàng chục tỷ USD mà không phục vụ, thậm chí trong một số trường hợp còn gây hại đến lợi ích quốc gia cốt lõi của Mỹ. Việc cắt giảm sâu rộng này diễn ra sau 6 tuần rà soát và cân nhắc các khoản chi không phù hợp với chính sách hiện tại.

Ngoại trưởng Rubio cũng cho biết, khoảng 1.000 chương trình còn lại của USAID sẽ được chuyển giao cho Bộ Ngoại giao Mỹ quản lý. Động thái này tiếp tục giáng đòn mạnh vào USAID, sau khi phần lớn nhân sự của cơ quan này đã bị đình chỉ hoặc sa thải từ tháng 1. Trả lời báo chí trong chuyến bay tới Jeddah (Arab Saudi), ông Rubio nhấn mạnh đây là bước đi cần thiết nhằm đảm bảo mọi khoản chi tiêu phải phục vụ đúng lợi ích quốc gia.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio nói với báo giới trên chuyến bay tới Jeddah, Arab Saudi, ngày 10/3. Ảnh: AP

Bên cạnh đó, ông Rubio gửi lời cảm ơn tới Ban Hiệu suất Chính phủ (DOGE) do tỷ phú Elon Musk đứng đầu vì đã hỗ trợ rà soát các chương trình. Ông Musk cũng lên tiếng ủng hộ việc tinh giản USAID, cho rằng đây là quyết định “khó khăn nhưng cần thiết”.

Trước đó, vào tháng 1, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh hành pháp đóng băng toàn bộ viện trợ nước ngoài trong vòng 90 ngày để tiến hành đánh giá lại các khoản chi. USAID là một trong những cơ quan nằm trong tầm ngắm của Nhà Trắng và DOGE, do bị cho là lãng phí và không mang lại lợi ích trực tiếp cho nước Mỹ. Tuy nhiên, nhiều ý kiến phản đối cho rằng viện trợ nước ngoài đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy ổn định quốc tế và hỗ trợ các sáng kiến y tế toàn cầu, qua đó góp phần bảo vệ lợi ích lâu dài của Mỹ.