Các thẩm phán Mỹ yêu cầu chính quyền Trump tái tuyển dụng hàng nghìn nhân viên bị sa thải

Ảnh: Jim Watson/AFP/Getty Images

Các thẩm phán liên bang tại California và Maryland vào thứ Năm đã yêu cầu chính quyền Tổng thống Donald Trump tái tuyển dụng hàng nghìn nhân viên thử việc của liên bang, những người đã mất việc trong đợt sa thải hàng loạt tại 19 cơ quan.

Những quyết định này là một đòn giáng mạnh vào nỗ lực của Trump và cố vấn hàng đầu Elon Musk nhằm cắt giảm mạnh mẽ bộ máy hành chính liên bang. Các cơ quan chính phủ phải nộp kế hoạch cắt giảm thêm nhân viên và giảm ngân sách trước hạn chót vào thứ Năm.

Thẩm phán quận James Bredar tại Baltimore đã đồng ý với 20 bang do Đảng Dân chủ lãnh đạo rằng 18 cơ quan đã sa thải nhân viên thử việc hàng loạt trong những tuần gần đây đã vi phạm các quy định về việc sa thải nhân viên liên bang.

Lệnh cấm tạm thời của Bredar áp dụng cho, trong số các cơ quan, Cơ quan Bảo vệ Môi trường, Cục Bảo vệ Tài chính Người tiêu dùng và Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ, cả ba đều nằm trong tầm ngắm của chính quyền Trump về việc cắt giảm quy định và chi phí.

Các cơ quan khác được bao gồm trong lệnh của thẩm phán là Bộ Nông nghiệp, Thương mại, Giáo dục, Năng lượng, Y tế và Dịch vụ Nhân sinh, An ninh Nội địa, Nhà ở và Phát triển Đô thị, Nội vụ, Lao động, Giao thông, Ngân khố và Cựu chiến binh.

Mặc dù chính quyền lập luận rằng họ sa thải mỗi nhân viên vì lý do hiệu suất hoặc các lý do cá nhân khác, nhưng thẩm phán cho rằng điều này không đúng, và các đợt sa thải này là một hình thức sa thải hàng loạt cần phải thông báo trước cho các bang, nơi có nghĩa vụ hỗ trợ công dân mới bị thất nghiệp.

“Số lượng nhân viên bị sa thải trong vài ngày qua phản bác lại bất kỳ lập luận nào cho rằng các đợt sa thải này là do hiệu suất kém hoặc hành vi không đạt yêu cầu của các nhân viên”, thẩm phán Bredar, người được Tổng thống Dân chủ Barack Obama bổ nhiệm, viết.

Quyết định của ông Bredar được đưa ra chỉ vài giờ sau khi thẩm phán quận William Alsup tại San Francisco ra lệnh tái tuyển dụng các nhân viên thử việc bị sa thải tại sáu cơ quan, bao gồm Bộ Quốc phòng Mỹ, một cơ quan không nằm trong phạm vi của quyết định tại Maryland.

Alsup cho biết Cơ quan Quản lý Nhân sự Liên bang (OPM), cơ quan nhân sự cho các cơ quan liên bang, đã ra lệnh không hợp lý cho các cơ quan này sa thải nhân viên hàng loạt mặc dù không có quyền thực hiện việc này. “Đó là một ngày buồn khi chính phủ của chúng ta sa thải một số nhân viên tốt và nói rằng đó là vì hiệu suất khi họ biết rõ đó là một lời nói dối”, Alsup, người được Tổng thống Dân chủ Bill Clinton bổ nhiệm, nói.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt trong một tuyên bố sau quyết định của Alsup cho biết chính quyền sẽ “ngay lập tức phản đối”. “Tổng thống có quyền sử dụng quyền lực của toàn bộ nhánh hành pháp – các thẩm phán quận đơn lẻ không thể lạm dụng quyền lực của toàn bộ hệ thống tư pháp để ngăn cản chương trình nghị sự của Tổng thống”, Leavitt nói.

Ảnh: Associated Press

24.000 nhân viên thử việc

Trump và Musk, kiến trúc sư của chiến dịch Bộ Chính phủ Hiệu quả, đang thực hiện một chiến dịch quyết liệt để thu nhỏ lực lượng lao động liên bang, vốn có khoảng 2,3 triệu nhân viên khi Trump nhậm chức vào tháng 1.

Đợt sa thải đầu tiên tập trung vào các nhân viên thử việc, những người có quyền hạn rất hạn chế để thách thức quyết định sa thải. Ít nhất 24.000 người đã bị sa thải kể từ khi Trump trở lại nhiệm kỳ, theo các bang do Đảng Dân chủ lãnh đạo, những người đã đệ đơn kiện chống lại các quyết định sa thải vào tuần trước.

Nhân viên thử việc thường có thời gian làm việc dưới một năm ở vị trí hiện tại, mặc dù một số người là nhân viên liên bang lâu năm. Họ có ít quyền bảo vệ công việc hơn so với các nhân viên chính phủ khác, nhưng nói chung chỉ có thể bị sa thải vì lý do hiệu suất công việc.

Các bang trong vụ kiện của mình cho rằng việc sa thải hàng loạt nhân viên liên bang đã vi phạm các quy định liên quan đến việc sa thải, trong đó có việc các cơ quan không tuân thủ quy trình thông báo trước 60 ngày cho các bang và chính quyền địa phương trước các đợt sa thải hàng loạt.

Các bang cho biết việc sa thải này đã khiến họ phải đối mặt với một lượng lớn các yêu cầu thất nghiệp và nhu cầu gia tăng các dịch vụ xã hội.

Chính quyền Trump cho rằng các cơ quan liên bang có thể sa thải nhân viên thử việc vì bất kỳ lý do nào. OPM đã nói vào tháng 2 rằng thời gian thử việc “là một phần tiếp theo của quá trình xin việc, không phải là quyền lợi để có được công việc lâu dài”.

Vụ kiện trước thẩm phán Alsup đã được đệ trình bởi các công đoàn, nhóm phi lợi nhuận và tiểu bang Washington. Họ cho rằng việc sa thải hàng loạt là trái pháp luật vì được OPM yêu cầu thay vì để các cơ quan tự quyết định.

Các nguyên đơn bao gồm Liên đoàn Nhân viên Chính phủ Mỹ (AFGE), đại diện cho 800.000 nhân viên liên bang. Chủ tịch công đoàn Everett Kelley cho biết trong một tuyên bố rằng quyết định của Alsup là một chiến thắng quan trọng chống lại “một chính quyền quyết tâm làm suy yếu các cơ quan liên bang và công việc của họ vì lợi ích của công chúng Mỹ”.

Tháng trước, Alsup đã tạm thời ngừng yêu cầu OPM ra lệnh cho các cơ quan sa thải nhân viên thử việc, nhưng khi đó không yêu cầu tái tuyển dụng những nhân viên bị sa thải. Các nguyên đơn sau đó đã sửa đổi vụ kiện của mình để bao gồm các cơ quan đã sa thải nhân viên thử việc.

Hội đồng Bảo vệ Hệ thống Thành tích, cơ quan xem xét các đơn kháng cáo của nhân viên liên bang khi bị sa thải, vào đầu tháng này đã yêu cầu Bộ Nông nghiệp tái tuyển dụng gần 6.000 nhân viên thử việc ít nhất là tạm thời.