Cảnh tượng “nhẫn kim cương” kỳ ảo trên Mặt Trăng lần đầu tiên xuất hiện

By Trần Thanh Tùng

Lần đầu tiên trong lịch sử, một tàu đổ bộ tư nhân hoạt động trên Mặt Trăng đã ghi lại được hiện tượng nhật thực toàn phần khi Trái Đất che khuất hoàn toàn Mặt Trời. Tàu Blue Ghost của công ty Firefly Aerospace hạ cánh xuống khu vực Mare Crisium hôm 2/3 và nhanh chóng bắt đầu nhiệm vụ. Vào ngày 13 – 14/3, khi người trên Trái Đất chứng kiến nguyệt thực “trăng máu”, Blue Ghost lại quan sát được từ Mặt Trăng cảnh tượng Trái Đất “nuốt” Mặt Trời, tạo nên hình ảnh “nhẫn kim cương” độc đáo.

Hiện tượng “nhẫn kim cương” xuất hiện khi Trái Đất che kín đĩa Mặt Trời, chỉ để lại lớp viền sáng rực – phần khí quyển ngoài cùng của Mặt Trời (nhật hoa). Hình anht do Blue Ghost chụp lại cho thấy không chỉ cảnh Trái Đất che Mặt Trời mà còn cảnh ánh sáng đỏ rực bao phủ bề mặt Mặt Trăng, do ánh sáng Mặt Trời bị lọc qua khí quyển Trái Đất. Khi nhật thực kết thúc, ánh sáng ló rạng từ rìa Trái Đất tạo nên khoảnh khắc “nhẫn kim cương” ấn tượng.

Hiện tượng nhẫn kim cương do tàu đổ bộ Blue Ghost chứng kiến trong nhật thực toàn phần trên Mặt Trăng ngày 13 - 14/3. Ảnh: Firefly Aerospace

Ảnh: Firefly Aerospace

Sự kiện này trùng với nguyệt thực toàn phần kéo dài khoảng 6 tiếng mà con người trên Trái Đất có thể quan sát. Trong hiện tượng đó, Mặt Trăng chuyển màu đỏ vì hiệu ứng tán xạ Rayleigh – khi ánh sáng xanh bị tán xạ còn ánh sáng đỏ đi qua khí quyển Trái Đất và chiếu đến Mặt Trăng. Tuy nhiên, từ Mặt Trăng, nhật thực toàn phần lại mang đến góc nhìn hoàn toàn khác biệt, cực kỳ hiếm gặp.

Dù trước đây tàu Surveyor 3 của NASA từng ghi lại nhật thực từ Mặt Trăng vào năm 1967 nhưng đây là lần đầu tiên một công ty tư nhân thực hiện thành công. Theo dự báo, nhật thực tiếp theo trên Trái Đất sẽ diễn ra vào ngày 29/3, dù chỉ là nhật thực một phần, có thể quan sát rõ nhất tại Đông Bắc Mỹ và miền Đông Canada với tối đa 94% Mặt Trời bị che khuất.