Học sinh kiện Bộ Quốc phòng Mỹ vì gỡ bỏ sách trong trường học

Một nhóm gồm 12 học sinh theo học tại các trường thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ đã nộp đơn kiện bộ này và Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth vào ngày thứ Ba, vì việc gỡ bỏ sách và thay đổi chương trình học sau các sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Donald Trump – theo thông tin từ một tổ chức vận động vì quyền tự do dân sự.

Theo Liên minh Tự do Dân sự Mỹ (ACLU), đơn kiện được nộp tại Tòa án Liên bang Quận Đông bang Virginia, đại diện cho 12 học sinh đến từ 6 gia đình. Đây đều là con của các quân nhân đang phục vụ trong quân đội.

Ảnh: Kendrick Brinson/The New York Times

Những điểm chính của vụ kiện

ACLU cho biết, vụ kiện lập luận rằng quyền Tự do Ngôn luận của các học sinh – được bảo vệ bởi Tu chính án thứ nhất của Hiến pháp Mỹ – đã bị xâm phạm vì “việc kiểm duyệt các tài liệu về chủng tộc và giới tính trong các trường học do quân đội điều hành”.

Theo ACLU, ba sắc lệnh được ông Trump ký vào tháng 1 đã làm mất quyền tiếp cận của học sinh đối với sách và nội dung giảng dạy liên quan đến chủng tộc và giới tính. Bộ Quốc phòng hiện chưa đưa ra bình luận nào về vụ việc.

Tại sao vụ việc này quan trọng

Kể từ khi nhậm chức vào ngày 20 tháng 1, ông Trump đã ban hành nhiều sắc lệnh hành pháp nhằm xóa bỏ các chương trình thúc đẩy đa dạng, công bằng và hòa nhập – kể cả trong Bộ Quốc phòng. Chính quyền Trump cũng đã ra các lệnh hạn chế quyền của người chuyển giới.

Các tổ chức nhân quyền lên án các chính sách của ông Trump, cho rằng những chính sách bị loại bỏ trước đây nhằm mục đích xóa bỏ các rào cản hệ thống đối với các nhóm yếu thế. Trong khi đó, những người ủng hộ ông Trump thì cho rằng các chương trình đó đi ngược lại nguyên tắc công bằng và gây bất lợi cho những nhóm như người da trắng và nam giới.

Bối cảnh

Ngay cả trước khi ông Trump trở lại nắm quyền, tổ chức bảo vệ tự do ngôn luận PEN America đã cảnh báo rằng sách đang bị “tấn công nghiêm trọng”. Theo PEN America, trong năm học 2023–2024, đã có hơn 10.000 trường hợp cấm sách trong các trường công lập tại Mỹ.

Những luật mới được thông qua tại các bang do Đảng Cộng hòa kiểm soát đã hạn chế nội dung của một số cuốn sách. Theo PEN America, các sách bị nhắm đến nhiều nhất là của các tác giả da màu, LGBTQ+, phụ nữ, và những cuốn viết về chủ đề phân biệt chủng tộc, giới tính, tình dục và lịch sử. Những người ủng hộ việc kiểm soát sách cho rằng đó là cách để ngăn chặn nội dung không phù hợp với lứa tuổi học sinh.