Mỹ chính thức áp thuế cao lên các tấm pin năng lượng mặt trời nhập khẩu từ Đông Nam Á

Các quan chức thương mại Mỹ đã chính thức áp mức thuế cao đối với phần lớn các tấm pin mặt trời nhập khẩu từ Đông Nam Á, một bước quan trọng để kết thúc vụ kiện thương mại kéo dài một năm. Trong vụ kiện này, các nhà sản xuất pin mặt trời tại Mỹ cáo buộc các công ty Trung Quốc bán phá giá hàng hóa một cách không công bằng.

Ảnh: Joe Raedle/Getty Images

Ai khởi kiện và vì sao?

Vụ kiện được khởi xướng năm ngoái bởi một nhóm gồm các công ty như Hanwha Qcells của Hàn Quốc, First Solar Inc (trụ sở tại Arizona) và một số nhà sản xuất nhỏ khác. Họ muốn bảo vệ hàng tỷ USD đã đầu tư vào ngành sản xuất năng lượng mặt trời tại Mỹ.

Nhóm kiện này, gọi là Ủy ban Thương mại ngành sản xuất năng lượng mặt trời Mỹ (American Alliance for Solar Manufacturing Trade Committee), cáo buộc các công ty Trung Quốc sở hữu nhà máy tại Malaysia, Campuchia, Thái Lan và Việt Nam đã xuất khẩu các tấm pin với giá rẻ hơn chi phí sản xuất và nhận được các khoản trợ cấp không công bằng, khiến hàng hóa của Mỹ mất khả năng cạnh tranh.

Thuế suất cụ thể ra sao?

Mức thuế mới được công bố hôm thứ Hai cao hơn đáng kể so với các mức tạm thời đưa ra hồi cuối năm ngoái. Tùy thuộc vào từng công ty và quốc gia, mức thuế dao động rất lớn:

• Jinko Solar (Malaysia): Bị áp mức thuế kết hợp (chống bán phá giá và chống trợ cấp) thấp nhất, khoảng 41,56%.
• Trina Solar (Thái Lan): Bị áp mức thuế cực cao, lên tới 375,19%.
• Campuchia: Các nhà sản xuất không hợp tác với cuộc điều tra nên bị áp mức thuế cao hơn 3.500%.

Ảnh hưởng đến ngành năng lượng mặt trời toàn cầu

“Đây là kết quả rất mạnh mẽ”, luật sư Tim Brightbill – đại diện cho nhóm các nhà sản xuất Mỹ – chia sẻ. “Chúng tôi tin rằng các mức thuế này sẽ xử lý được các hành vi thương mại không công bằng từ các công ty Trung Quốc tại 4 quốc gia, vốn đã gây tổn hại ngành sản xuất năng lượng mặt trời của Mỹ trong thời gian dài”.

Mối đe dọa áp thuế đối với các quốc gia cung cấp hơn 10 tỷ USD sản phẩm năng lượng mặt trời cho Mỹ trong năm ngoái (chiếm phần lớn nguồn cung trong nước) đã khiến thị trường toàn cầu có sự thay đổi mạnh mẽ.

Hiện tại, lượng nhập khẩu từ 4 nước bị áp thuế đã giảm mạnh, trong khi lượng hàng từ các nước như Lào và Indonesia lại tăng lên.

Ảnh: Si Wei/VCG/Getty Images

Tranh cãi và lo ngại từ ngành năng lượng sạch

Một số nhóm chỉ trích, bao gồm Hiệp hội Công nghiệp Năng lượng Mặt trời Mỹ (SEIA), cho rằng các mức thuế này có thể phản tác dụng. Họ lập luận rằng:

• Thuế sẽ làm tăng chi phí của các tế bào năng lượng mặt trời nhập khẩu – nguyên liệu đầu vào để các nhà máy Mỹ lắp ráp thành tấm pin hoàn chỉnh.
• Điều này có thể gây hại đến chính các nhà sản xuất nội địa, vốn đang phát triển nhanh kể từ khi chính phủ ban hành chương trình trợ cấp mới cho ngành năng lượng sạch vào năm 2022.

Bước cuối cùng: Cần sự đồng thuận từ Ủy ban Thương mại Quốc tế Mỹ

Để các mức thuế này chính thức có hiệu lực lâu dài, Ủy ban Thương mại Quốc tế Mỹ (ITC) sẽ phải bỏ phiếu vào tháng 6 tới để xác định xem ngành sản xuất pin mặt trời Mỹ có thực sự bị thiệt hại vì hàng nhập khẩu bán phá giá và được trợ cấp hay không.

Nếu ITC đồng ý, các mức thuế sẽ được duy trì chính thức, và điều này có thể ảnh hưởng sâu rộng đến ngành năng lượng tái tạo toàn cầu trong thời gian tới.