Tòa án Tối cao Hoa Kỳ nghiêng về phía phụ huynh phản đối sách thiếu nhi có nhân vật LGBT trong trường tiểu học

Tòa án Tối cao Hoa Kỳ dường như đang nghiêng về phía các bậc phụ huynh theo đạo Cơ Đốc và Hồi giáo ở bang Maryland, những người muốn con em mình không phải tham gia các lớp học đọc sách thiếu nhi có nhân vật LGBT. Đây là vụ việc mới nhất liên quan đến giao điểm giữa quyền tự do tôn giáo và quyền LGBT tại Mỹ.

Ảnh: AP Photo

Chín thẩm phán của Tòa đã nghe tranh luận vào thứ Ba về đơn kháng cáo của nhóm phụ huynh có con học tại các trường công lập ở Quận Montgomery, nằm ngay bên ngoài thủ đô Washington. Các tòa cấp dưới trước đó đã từ chối yêu cầu của họ về việc cho phép học sinh được “rút khỏi lớp” khi những cuốn sách này được đọc.

Nhóm phụ huynh – gồm người theo đạo Hồi, Công giáo La Mã và Chính thống giáo Ukraine – cho rằng chính sách không cho phép học sinh rút khỏi lớp là vi phạm Tu chính án thứ nhất của Hiến pháp Hoa Kỳ, vốn bảo vệ quyền tự do tôn giáo. Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã từng ủng hộ nhóm phụ huynh này.

Tòa án Tối cao Mỹ hiện có đa số thẩm phán bảo thủ (6 trên 9 người) và trong những năm gần đây đã nhiều lần mở rộng quyền cho người theo tôn giáo, bao gồm cả các vụ liên quan đến người LGBT. Trong phiên điều trần, nhiều thẩm phán dường như tỏ ra đồng cảm với lập luận rằng chính sách hiện tại gây trở ngại cho niềm tin tôn giáo của các phụ huynh.

Tuy nhiên, ba thẩm phán theo khuynh hướng tự do của tòa cũng bày tỏ lo ngại rằng nếu cho phép rút khỏi lớp quá dễ dàng thì điều này có thể lan rộng sang nhiều chủ đề khác – như tiến hóa, hôn nhân khác chủng tộc hay phụ nữ đi làm – những nội dung có thể cũng bị phản đối vì lý do tôn giáo.

Hiện chưa rõ liệu Tòa sẽ đưa ra một phán quyết giới hạn, yêu cầu tòa cấp dưới xem xét lại vụ việc, hay sẽ ra phán quyết rộng hơn bắt buộc phải cho phép quyền rút khỏi lớp học.

Từ năm 2022, quận Montgomery đã phê duyệt một số cuốn sách có nhân vật đồng tính nam, nữ, song tính và chuyển giới làm tài liệu tùy chọn trong chương trình học môn Ngữ văn để phản ánh sự đa dạng trong cộng đồng. Phía nhà trường khẳng định rằng các sách này không dạy trực tiếp về giới tính hay tình dục, và được dùng cùng với nhiều cuốn sách khác có nhân vật nam nữ truyền thống.

Hiện tại, quận vẫn cho phép phụ huynh chọn cho con không tham gia các buổi học về giáo dục giới tính trong môn Sức khỏe.

Ảnh: ABC News

“Một thông điệp rõ ràng”

Thẩm phán bảo thủ Samuel Alito đã nhắc đến một cuốn sách có đám cưới đồng giới và cho rằng nó mang tính định hướng đạo đức. “Cuốn sách có thông điệp rất rõ. Nhiều người nghĩ nó là thông điệp tốt, và có thể đúng là như vậy. Nhưng cũng có rất nhiều người giữ quan điểm tôn giáo truyền thống không đồng tình với thông điệp đó”, ông nói với luật sư Eric Baxter – đại diện nhóm phụ huynh và là thành viên tổ chức Becket bảo vệ tự do tôn giáo.

Thẩm phán Alito từng phản đối phán quyết lịch sử năm 2015 của Tòa án Tối cao hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới tại Mỹ.

Thẩm phán bảo thủ Amy Coney Barrett cũng nghi ngờ về việc sách chỉ “giới thiệu sự đa dạng” mà không mang tính định hướng. “Việc thể hiện một quan điểm như là sự thật – điều đó là khác biệt, đúng không? Nó nói rằng: ‘Đây là cách đúng đắn để nhìn thế giới. Đây là cách chúng ta nghĩ, và các em cũng nên nghĩ như vậy’”.

Trong đơn kiện, nhóm phụ huynh cho rằng các sách này “thúc đẩy một chiều về tư tưởng chuyển giới, khuyến khích việc chuyển giới và tập trung quá mức vào tình cảm lãng mạn – mà không thông báo cho phụ huynh hay cho họ quyền từ chối”.

Luật sư đại diện hội đồng trường – ông Alan Schoenfeld – trả lời rằng nhà trường đang cố gắng dạy học sinh biết tôn trọng người khác trong một xã hội đa dạng, và rằng trẻ em thường xuyên tiếp xúc với những nội dung có thể bị phản đối vì lý do tôn giáo – như phụ nữ đi làm, cựu chiến binh từng tham gia chiến tranh, hay nhân vật LGBT trong sách.

Khi được hỏi về cuốn sách đám cưới đồng giới, ông Schoenfeld trả lời thẩm phán Alito: “Đó chỉ là một câu chuyện được sử dụng để dạy rằng, cũng như trong 99 cuốn sách khác viết về cặp đôi nam nữ, thì cũng có thể có một câu chuyện về hai người đàn ông”.

Một số thẩm phán tự do lo ngại việc cho rút khỏi lớp có thể quá rộng. Thẩm phán Elena Kagan đặt câu hỏi liệu điều này có áp dụng được với cha mẹ của một học sinh 16 tuổi học sinh học, nếu họ nói: “Tôi không muốn con mình học về tiến hóa”.
Thẩm phán Sonia Sotomayor cũng nêu nhiều ví dụ mà phụ huynh từng phản đối như tài liệu về ly hôn, hôn nhân khác tôn giáo, hay thành tựu của phụ nữ. “Tất cả những điều này có bị coi là ép buộc không?”, bà hỏi luật sư Baxter.

Các phụ huynh khởi kiện bao gồm Tamer Mahmoud, Enas Barakat, Chris Persak, Melissa Persak, Jeff Roman và Svitlana Roman, cùng với một tổ chức có tên Kids First đang kêu gọi quyền rút khỏi lớp học cho học sinh ở quận Montgomery.

Tòa Phúc thẩm Liên bang khu vực 4, đặt tại Richmond, bang Virginia, đã từ chối yêu cầu tạm thời cho phép rút khỏi lớp học vào năm 2024.

Tòa án Tối cao Mỹ dự kiến sẽ ra phán quyết vào cuối tháng 6.