Tổng thống Trump cân nhắc cắt giảm giá thuốc tại Mỹ xuống mức tương đương quốc tế

Chính quyền của Tổng thống Donald Trump đang xem xét việc gắn giá thuốc tại Mỹ với mức giá thấp hơn ở các quốc gia phát triển khác, theo thông tin từ hai nguồn nội bộ trong ngành dược. Họ cho biết đây là mối lo ngại lớn nhất hiện nay của các công ty dược phẩm.

Hai nguồn tin – không được phép công khai danh tính – cho biết chính sách này có thể sẽ được đưa ra từ cơ quan giám sát các chương trình bảo hiểm y tế công Medicare và Medicaid.

Một trong hai người cho biết ông đã trực tiếp được các quan chức y tế chính phủ thông báo rằng chính sách này đang được nghiên cứu. Ông mô tả đây là một ưu tiên ở mức trung bình trong các nỗ lực của Trump nhằm hạ giá thuốc tại Mỹ.

So với các động thái khác đang được cân nhắc, chẳng hạn như áp thuế nhập khẩu thuốc, chính sách gắn giá này bị đánh giá là mối đe dọa lớn hơn nhiều đối với ngành dược. Một nguồn tin khẳng định: “Đây là nguy cơ sống còn lớn nhất đối với ngành công nghiệp dược và sự đổi mới sinh học tại Mỹ”.

Hiệp hội Thương mại Dược phẩm Hoa Kỳ (PhRMA) đã từng vận động Quốc hội chống lại ý tưởng này, thường được gọi là “định giá theo tham chiếu quốc tế”, theo các tài liệu công khai.

Ảnh: Getty Images

Mỹ đang trả giá thuốc cao nhất thế giới

Người dân Mỹ phải trả tiền thuốc cao nhất thế giới, thường gấp gần ba lần so với các nước phát triển khác. Trump từng nói ông muốn thu hẹp khoảng cách này, nhưng chưa công bố cách thực hiện cụ thể. Trong nhiệm kỳ đầu, ông từng đề xuất chương trình định giá theo quốc tế nhưng bị tòa án chặn lại.

Chương trình này được ước tính có thể giúp người nộp thuế tiết kiệm hơn 85 tỷ USD trong 7 năm, giảm chi phí trong ngân sách thuốc hơn 400 tỷ USD mỗi năm của nước Mỹ.

“Tôi không nghĩ chính quyền hiểu hết tác động tiêu cực của chính sách đó đối với đổi mới công nghệ y tế tại Mỹ,” nguồn tin đầu tiên cho biết.
“Nó sẽ gây xáo trộn toàn bộ thị trường chăm sóc sức khỏe, không chỉ riêng ngành dược”.

Ông cho biết chính phủ có thể khởi động một chương trình thí điểm trong hệ thống Medicare để kiểm tra hiệu quả trước khi mở rộng.

Tập trung vào Medicare

Các chương trình thử nghiệm về định giá thuốc thường được tiến hành bởi Trung tâm Cải tiến Medicare & Medicaid (CMMI). Các thử nghiệm có thể kéo dài nhiều năm và áp dụng cho hệ thống Medicare, Medicaid hoặc cả hai.

Mặc dù Trump chưa nhắc lại ý tưởng định giá theo quốc tế kể từ khi tái tranh cử, nhưng Viện Chính sách “Nước Mỹ Trước Tiên” (America First Policy Institute) – một tổ chức tư vấn bảo thủ – đã ủng hộ mạnh mẽ chính sách này, và cho rằng nó có thể được áp dụng trong chương trình đàm phán giá thuốc của Medicare.

So sánh giá thuốc giữa các nước

Ví dụ điển hình là thuốc chống đông máu Eliquis của công ty Bristol Myers Squibb.

• Giá gốc tại Mỹ: 606 USD/tháng.
• Giá sau đàm phán cho Medicare (áp dụng từ 2026): 295 USD.
• Giá tại Thụy Điển: 114 USD.
• Giá tại Nhật Bản: 20 USD.

Ảnh: Alex Brandon/AP

Những rào cản trong thực tế

Các chuyên gia cho rằng việc triển khai chính sách này sẽ gặp nhiều khó khăn:

• CMS (Cơ quan Quản lý Medicare) hiện thiếu nhân lực để triển khai chương trình quy mô lớn.
• Kế hoạch tinh giản biên chế của Trump còn cắt giảm khoảng 300 nhân viên từ CMS, trong số 10.000 nhân sự bị ảnh hưởng ở các cơ quan y tế liên bang.

“Triển khai chính sách này cần nguồn lực đáng kể, điều mà CMS hiện không có đủ”, theo bà Anna Kaltenboeck, nhà kinh tế y tế tại Verdant Research.

Ngoài ra:

• Có hàng ngàn loại thuốc đã được phê duyệt tại Mỹ, trong khi một số loại không có mặt tại các nước tham chiếu.
• Nhiều quốc gia không công khai giá thuốc. Chính phủ Mỹ có thể ước lượng từ dữ liệu công khai, nhưng sẽ không tính được chiết khấu mà các nước này đã thương lượng.
• Các hãng dược có thể phản ứng bằng cách tăng giá bán ở các nước tham chiếu, gián tiếp tăng giá tham chiếu cho Mỹ, và tăng lợi nhuận toàn cầu.

Chính quyền Trump đang cân nhắc một chính sách đầy tham vọng và gây tranh cãi – gắn giá thuốc tại Mỹ với mức giá quốc tế. Mục tiêu là giảm gánh nặng cho người dân và chính phủ, nhưng nguy cơ ảnh hưởng đến đổi mới công nghệ và khả năng tiếp cận thuốc của bệnh nhân cũng đang khiến ngành dược lo ngại sâu sắc.