Nevada tạm hoãn thi hành đạo luật yêu cầu thông báo cha mẹ trước khi vị thành niên phá thai

Mới đây, Thẩm phán Liên bang Anne Traum đã ra lệnh tạm hoãn thi hành một đạo luật từ năm 1985 của bang Nevada, quy định rằng các bậc cha mẹ hoặc người giám hộ phải được thông báo trước khi một thiếu niên chưa đủ tuổi vị thành niên thực hiện phá thai.

Đạo luật này đã được thông qua cách đây gần 40 năm nhưng chưa từng có hiệu lực, do bị ngăn chặn bởi phán quyết mang tính lịch sử Roe v. Wade năm 1973, vốn công nhận quyền phá thai là một quyền hiến định. Tuy nhiên, sau khi Tòa án Tối cao Hoa Kỳ lật ngược án lệ Roe v. Wade vào năm 2022, một số công tố viên tại Nevada đã đề xuất khôi phục lại đạo luật cũ, gây ra nhiều tranh cãi.

Theo phán quyết mới của Thẩm phán Traum, đạo luật năm 1985 sẽ tạm thời bị đình chỉ, tạo điều kiện để tổ chức Planned Parenthood – một tổ chức ủng hộ quyền phá thai – có thời gian kháng cáo lên Tòa phúc thẩm Liên bang Khu vực 9. Nếu trong vòng 7 ngày kể từ phán quyết, Planned Parenthood không nộp đơn kháng cáo, đạo luật có thể tự động có hiệu lực trở lại sau nhiều thập kỷ bị “đóng băng”.

Trong hồ sơ pháp lý, Planned Parenthood lập luận rằng đạo luật này vẫn “mơ hồ một cách vi hiến” và vi phạm quyền cá nhân của các vị thành niên, đặc biệt là quyền riêng tư và quyền đưa ra quyết định y tế độc lập trong những trường hợp nhạy cảm như phá thai.

Hiện nay, phá thai tại bang Nevada được hợp pháp đến tuần thứ 24 của thai kỳ, với một số trường hợp ngoại lệ như đe dọa đến sức khỏe hoặc tính mạng của thai phụ. Luật pháp tiểu bang cũng cho phép vị thành niên xin lệnh từ tòa án để thực hiện phá thai mà không cần thông báo cho cha mẹ hoặc người giám hộ, một quy trình được gọi là “tòa án miễn trừ thông báo” (judicial bypass).

Tuy nhiên, nếu đạo luật năm 1985 được thi hành trở lại, các bác sĩ thực hiện phá thai cho người chưa thành niên mà không thông báo trước cho phụ huynh có thể đối mặt với án phạt dân sự hoặc hình sự – một điều khiến nhiều bác sĩ và tổ chức y tế lo ngại.

Trong bối cảnh các bang khác trên toàn nước Mỹ đang siết chặt quyền phá thai, Nevada lại cho thấy xu hướng ngược lại. Vào tháng 11 năm 2024, cử tri Nevada đã phê chuẩn bước đầu của một sáng kiến hiến pháp, với mục tiêu ghi nhận quyền phá thai là một quyền được bảo vệ theo hiến pháp tiểu bang. Sáng kiến này cần phải được bỏ phiếu thêm một lần nữa vào năm 2026 để chính thức được thông qua và ban hành.

Nếu được chấp thuận, điều này sẽ ngăn chặn khả năng các đạo luật hạn chế phá thai như đạo luật năm 1985 có thể được thực thi trong tương lai, đồng thời củng cố vững chắc hơn quyền tự quyết về sinh sản tại tiểu bang này.

Theo AP News, Yahoo News.