Ngày 30/4, Trung Quốc đã triệu tập Đại sứ Philippines tại Bắc Kinh, ông Jaime FlorCruz, để phản đối các hành động mà Bắc Kinh cho là “tiêu cực” liên quan đến Đài Loan và các vấn đề an ninh khu vực. Động thái này diễn ra sau khi một số quan chức Philippines đề cập đến khả năng hợp tác quân sự với Đài Loan, bao gồm các cuộc tuần tra chung trên eo biển Luzon.
Ảnh: EPA-EFE
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Mao Ninh, nhấn mạnh rằng các phát biểu của Tổng thống Marcos là “vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc ‘Một Trung Quốc'” và “can thiệp thô bạo vào công việc nội bộ của Trung Quốc”. Ông cũng cảnh báo Philippines “không nên đùa với lửa” trong vấn đề Đài Loan và ngừng gửi “tín hiệu sai lệch” đến các lực lượng ly khai.
Trước đó, Philippines đã nới lỏng lệnh cấm kéo dài gần 30 năm đối với các chuyến thăm chính thức đến Đài Loan, cho phép các quan chức cấp thấp sử dụng hộ chiếu phổ thông để thực hiện các chuyến đi liên quan đến đầu tư và thương mại. Động thái này được cho là nhằm đa dạng hóa quan hệ kinh tế trong bối cảnh căng thẳng thương mại với Trung Quốc và Mỹ gia tăng.
Ngoài ra, Philippines cũng đã ký kết các thỏa thuận quân sự mới với New Zealand và Nhật Bản, đồng thời tổ chức các cuộc tập trận chung quy mô lớn với Mỹ và các đồng minh khác. Những hành động này được Manila coi là cần thiết để tăng cường năng lực phòng thủ và đảm bảo an ninh khu vực, đặc biệt trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng có những hành động quyết đoán ở Biển Đông và xung quanh Đài Loan.
Tuy nhiên, Bắc Kinh coi những động thái này là sự can thiệp vào công việc nội bộ và đe dọa đến chủ quyền của Trung Quốc. Phát ngôn viên Văn phòng Các vấn đề Đài Loan của Quốc vụ viện Trung Quốc, bà Chu Phụng Liên, kêu gọi Philippines tuân thủ nguyên tắc “Một Trung Quốc” và tránh các hành động có thể bị hiểu lầm là ủng hộ Đài Loan độc lập.
Các chuyên gia nhận định rằng, trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược giữa Mỹ và Trung Quốc ngày càng gay gắt, Philippines đang cố gắng cân bằng quan hệ với cả hai cường quốc. Tuy nhiên, việc tăng cường hợp tác với Đài Loan và các đồng minh của Mỹ có thể khiến Manila đối mặt với các biện pháp trả đũa từ Bắc Kinh, bao gồm cả về kinh tế và ngoại giao.
Tình hình hiện tại cho thấy mối quan hệ giữa Philippines và Trung Quốc đang trở nên căng thẳng hơn, với nguy cơ leo thang nếu hai bên không tìm được tiếng nói chung trong việc xử lý các vấn đề nhạy cảm như Đài Loan và Biển Đông.