Tổng thống Trump ký sắc lệnh chấm dứt tài trợ liên bang cho NPR và PBS, gây tranh cãi về tự do báo chí

By Hương Giang

Ngày 1/5/2025, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã ký sắc lệnh hành pháp yêu cầu ngừng toàn bộ tài trợ liên bang cho hai đài truyền thông công cộng lớn là National Public Radio (NPR) và Public Broadcasting Service (PBS). Sắc lệnh này chỉ đạo Tập đoàn Truyền thông Công cộng (CPB) – cơ quan phân phối khoảng 535 triệu USD ngân sách liên bang hàng năm cho hơn 1.500 đài địa phương – chấm dứt mọi khoản hỗ trợ trực tiếp và gián tiếp cho NPR và PBS. ​

Ảnh: AP Photo

Tổng thống Trump cáo buộc hai đài này là “công cụ tuyên truyền cấp tiến”, cho rằng họ sử dụng ngân sách công để phát tán thông tin thiên vị và mang tính đảng phái. Ông cũng yêu cầu các cơ quan liên bang rà soát và cắt đứt mọi nguồn tài trợ gián tiếp cho hai tổ chức này. ​

Phản ứng trước quyết định này, Giám đốc điều hành PBS, bà Paula Kerger, khẳng định PBS cung cấp các dịch vụ công thiết yếu, phi đảng phái, đặc biệt trong lĩnh vực giáo dục trẻ em và hỗ trợ cộng đồng địa phương. Bà nhấn mạnh rằng việc cắt giảm tài trợ sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng phục vụ của các đài truyền thông công cộng, đặc biệt tại các vùng nông thôn và cộng đồng thu nhập thấp. ​

CPB, tổ chức phi lợi nhuận được thành lập theo Đạo luật Truyền thông Công cộng năm 1967, hiện đang kiện chính quyền Trump vì hành động cách chức ba trong số năm thành viên hội đồng quản trị của mình, cho rằng Tổng thống đã vượt quá thẩm quyền pháp lý.

Mặc dù NPR và PBS chỉ nhận khoảng 1% và 15% ngân sách từ CPB, nhưng các chuyên gia cảnh báo rằng việc cắt giảm này có thể gây ảnh hưởng lớn đến các đài địa phương, vốn phụ thuộc vào nguồn tài trợ liên bang để duy trì hoạt động, đặc biệt trong việc cung cấp thông tin khẩn cấp và chương trình giáo dục. ​

Động thái này là một phần trong chiến dịch rộng lớn hơn của chính quyền Trump nhằm cắt giảm chi tiêu liên bang, bao gồm việc sa thải hơn 200.000 nhân viên chính phủ và giảm tài trợ cho các tổ chức truyền thông quốc tế như Voice of America. Các nhà phê bình cho rằng những hành động này đe dọa đến tự do báo chí và quyền tiếp cận thông tin của công chúng. 

Hiện tại, sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Trump đang đối mặt với nhiều thách thức pháp lý và phản đối từ các tổ chức truyền thông, các nhà lập pháp và các tổ chức bảo vệ quyền tự do ngôn luận. Nhiều người lo ngại rằng việc chấm dứt tài trợ cho NPR và PBS sẽ tạo ra tiền lệ nguy hiểm, ảnh hưởng đến sự độc lập và đa dạng của truyền thông công cộng tại Hoa Kỳ.​