Ngày 11/5, nhóm 49 người Nam Phi da trắng, chủ yếu là người Afrikaner, đã rời Johannesburg để đến Hoa Kỳ theo chương trình tị nạn mới được Tổng thống Donald Trump công bố vào tháng 2 vừa qua. Đây là nhóm đầu tiên được hưởng lợi từ chính sách gây tranh cãi này.
Ảnh: AP Photto
Theo sắc lệnh hành pháp do Tổng thống Trump ký, chương trình tị nạn mới cáo buộc chính phủ Nam Phi do người da đen lãnh đạo có hành vi phân biệt đối xử với người Afrikaner thông qua các chính sách như hành động khẳng định (affirmative action) và luật trưng thu đất đai. Chính quyền Mỹ cho rằng những chính sách này là biểu hiện của “sự đàn áp dựa trên chủng tộc”, và vì vậy, người Afrikaner cần được ưu tiên trong các đơn xin tị nạn.
Chuyến bay chở nhóm người tị nạn này đã hạ cánh tại sân bay quốc tế Dulles gần Washington, D.C., và họ sẽ tiếp tục di chuyển đến Texas để định cư. Các cơ quan liên bang, bao gồm Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ, đã hỗ trợ việc tiếp nhận và định cư cho nhóm người này.
Chính phủ Nam Phi đã bác bỏ cáo buộc về sự phân biệt đối xử với người Afrikaner, khẳng định rằng nhóm người này vẫn là một trong những cộng đồng có đặc quyền kinh tế lớn nhất trong nước. Các quan chức Nam Phi cho rằng quyết định của Hoa Kỳ là một sự can thiệp không phù hợp vào công việc nội bộ của quốc gia và có thể làm tổn hại đến mối quan hệ song phương.
Các tổ chức nhân quyền và chuyên gia về tị nạn cũng bày tỏ lo ngại về việc chương trình này ưu tiên người da trắng trong khi nhiều người tị nạn từ các khu vực xung đột khác, như Afghanistan và Iraq, vẫn đang chờ đợi sự chấp thuận từ Hoa Kỳ. Họ cho rằng chính sách này phản ánh sự thiên vị chủng tộc và đi ngược lại với các nguyên tắc nhân đạo quốc tế.
Bất chấp những chỉ trích, Nhà Trắng cho biết sẽ tiếp tục mở rộng chương trình tị nạn này trong những tháng tới. Phó Chánh văn phòng Nhà Trắng, ông Stephen Miller, cho biết chính quyền Trump cam kết bảo vệ những người mà họ cho là nạn nhân của sự đàn áp chủng tộc tại Nam Phi.
Chính sách này cũng nhận được sự ủng hộ từ một số nhân vật nổi bật, bao gồm tỷ phú Elon Musk, người có nguồn gốc từ Nam Phi. Tuy nhiên, nhiều nhà phân tích cảnh báo rằng việc ưu tiên một nhóm chủng tộc cụ thể trong chính sách tị nạn có thể tạo ra tiền lệ nguy hiểm và làm suy yếu các cam kết của Hoa Kỳ đối với quyền con người và công bằng xã hội.