Canada “ngỏ ý” tham gia “Mái vòm Vàng” – Khi Washington mở rộng phòng thủ không gian

Theo Reuters và AP News, Chính phủ Canada đang trong các cuộc thảo luận cấp cao với Mỹ về khả năng tham gia vào dự án “Mái vòm Vàng” (Golden Dome) – hệ thống phòng thủ tên lửa không gian trị giá 175 tỷ USD do Tổng thống Donald Trump khởi xướng.

Ảnh: AP Photo 

Thủ tướng Canada Mark Carney cho biết ngày 21/5, Ottawa – thủ đô liên bang của Canada đã “liên lạc với Washington” và đang xem xét vai trò của mình trong chương trình này. Theo đó, Canada có thể đóng góp vào việc phát triển một số công nghệ cảm biến để hỗ trợ mạng lưới vệ tinh tầm cao, phục vụ cho việc phát hiện và bắn hạ tên lửa đạn đạo, siêu vượt âm từ giai đoạn phóng đến hạ cánh. Carney nhấn mạnh việc này “giúp bảo vệ người dân Canada trước các mối đe dọa mới từ không gian”, song chưa tiết lộ con số tài chính cụ thể.

Được công bố ngày 20/5, “Mái vòm Vàng” là hệ thống phòng thủ đa tầng, kết hợp hàng trăm vệ tinh trang bị cảm biến tinh vi với các interceptor (tên lửa đánh chặn) trên mặt đất và dưới không gian. Dự án nhằm bảo vệ lãnh thổ khỏi đe dọa từ tên lửa của các quốc gia như Trung Quốc, Nga, Triều Tiên hay Iran. Tổng thống Trump cho biết hệ thống sẽ đi vào hoạt động trước năm 2029 và giao Đại tướng Michael A. Guetlein, Phó Tư lệnh Lực lượng Không gian Hoa Kỳ, làm chỉ huy dự án.

Thủ tướng Canada Mark Carney khẳng định quyết định tham gia chủ yếu mang tính quân sự, không phải đàm phán thương mại thông thường; đồng thời nhấn mạnh sự hợp tác này sẽ tiếp nối mối quan hệ phòng thủ song phương dưới NORAD.

Nhà Trắng hoan nghênh sự quan tâm của Canada, cho rằng một liên minh không gian mạnh mẽ là cách để đối phó với nguy cơ “chiến tranh không gian” đang nổi lên. Trump khẳng định: “Canada muốn góp phần – họ sẽ đóng một phần công bằng”.

Một số ý kiến nghi ngại chi phí 175 tỷ USD có thể đội lên hàng trăm tỷ trong 20 năm, đồng thời cho rằng tiến độ triển khai trước năm 2029 là “mục tiêu rất tham vọng” và đòi hỏi khả năng xử lý công nghệ cao chưa từng có.

Việc Canada tham gia không chỉ mở rộng phạm vi che chắn của “Mái vòm Vàng” mà còn đánh dấu bước ngoặt trong hợp tác quốc phòng Bắc Mỹ, từ phòng thủ tên lửa đạn đạo truyền thống lên tới phòng thủ không gian. Động thái này cũng báo hiệu xu hướng các đồng minh NATO và đối tác chủ chốt có thể được mời gọi tham gia, chia sẻ gánh nặng chi phí lẫn công nghệ trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược Mỹ–Trung ngày càng căng thẳng.

“Mái vòm Vàng” không chỉ là dự án quốc phòng đơn thuần mà còn là biểu tượng của tham vọng không gian chiến lược, đòi hỏi liên minh chặt chẽ giữa Mỹ và các đối tác như Canada để biến ý tưởng thành hiện thực.