Ngày 23/5, vòng đàm phán hạt nhân thứ năm giữa Mỹ và Iran chính thức diễn ra tại Rome, Ý, dưới sự trung gian của Oman. Tuy nhiên, triển vọng đạt được thỏa thuận vẫn mờ mịt khi hai bên tiếp tục giữ vững các “lằn ranh đỏ” về chương trình làm giàu uranium và dỡ bỏ trừng phạt.
Ảnh: Reuters
Phái đoàn Mỹ, do Đặc phái viên Trung Đông Steve Witkoff dẫn đầu, tái khẳng định lập trường rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải bao gồm việc Iran chấm dứt hoàn toàn hoạt động làm giàu uranium. Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio nhấn mạnh rằng việc cho phép Iran tiếp tục làm giàu uranium, dù với mục đích dân sự, là không thể chấp nhận được, do lo ngại về khả năng phát triển vũ khí hạt nhân.
Đáp lại, Ngoại trưởng Iran Abbas Araqchi tuyên bố rằng yêu cầu của Mỹ là “quá đáng và không thể chấp nhận”. Ông khẳng định Iran sẽ không từ bỏ quyền làm giàu uranium, coi đó là quyền lợi quốc gia và cần thiết cho mục đích dân sự. Araqchi cũng đề xuất khả năng thành lập một liên danh quốc tế để giám sát hoạt động làm giàu uranium, nhưng nhấn mạnh điều này không thay thế cho các cơ sở trong nước.
Lãnh tụ tối cao Iran, Ayatollah Ali Khamenei, bày tỏ hoài nghi về khả năng thành công của các cuộc đàm phán, cho rằng yêu cầu của Mỹ là “quá đáng” và không thực tế. Ông cảnh báo rằng nếu Mỹ tiếp tục giữ vững lập trường hiện tại, các cuộc đàm phán sẽ không mang lại kết quả.
Căng thẳng gia tăng khi có thông tin cho rằng Israel đang xem xét khả năng tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran. Ngoại trưởng Araqchi cảnh báo rằng Mỹ sẽ phải chịu trách nhiệm pháp lý nếu Israel thực hiện hành động này. Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran cũng tuyên bố sẽ đáp trả mạnh mẽ bất kỳ hành động quân sự nào nhằm vào các cơ sở hạt nhân của nước này.
Mặc dù cả hai bên đều khẳng định sẵn sàng tiếp tục đàm phán, nhưng sự khác biệt sâu sắc về các vấn đề cốt lõi khiến triển vọng đạt được thỏa thuận vẫn rất mong manh. Iran yêu cầu dỡ bỏ các lệnh trừng phạt kinh tế và đảm bảo rằng Mỹ sẽ không rút khỏi thỏa thuận trong tương lai, trong khi Mỹ yêu cầu Iran chấm dứt hoàn toàn hoạt động làm giàu uranium.