Trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc đối mặt với nhiều thách thức như dân số già hóa và tăng trưởng chậm lại, trí tuệ nhân tạo (AI) được kỳ vọng sẽ là động lực mới thúc đẩy năng suất lao động. Tuy nhiên, việc áp dụng AI rộng rãi cũng làm dấy lên lo ngại về nguy cơ giảm phát và tác động tiêu cực đến thị trường lao động.
Ảnh: Xinhua
Theo SCMP, việc các doanh nghiệp Trung Quốc đầu tư mạnh vào AI có thể dẫn đến giảm nhu cầu tuyển dụng, đặc biệt ở các vị trí cấp thấp, trong bối cảnh tỷ lệ thất nghiệp trong giới trẻ vẫn ở mức cao và nhu cầu tiêu dùng trong nước yếu. Báo cáo cảnh báo rằng sự thay thế lao động bởi AI có thể làm chậm tăng trưởng tiền lương và gia tăng áp lực giảm phát trong ngắn hạn.
Tuy nhiên, một số chuyên gia kinh tế cho rằng AI không phải là nguyên nhân chính gây ra giảm phát tại Trung Quốc. Ông Đinh Song, chuyên gia kinh tế trưởng khu vực Trung Quốc tại Ngân hàng Standard Chartered, nhận định: “Nguyên nhân chính của giảm phát là tình trạng dư thừa công suất trong một số ngành và nhu cầu trong nước yếu. Trung Quốc nên tiếp tục phát triển AI như một ngành chiến lược, đồng thời kiểm soát đầu tư quá mức và cạnh tranh không lành mạnh.”
Việc ứng dụng AI cũng đặt ra thách thức lớn đối với thị trường lao động. Nhiều doanh nghiệp đã bắt đầu cắt giảm nhân sự ở các bộ phận như dịch vụ khách hàng, thay thế bằng các hệ thống tự động. Điều này đặc biệt ảnh hưởng đến người lao động trẻ và những người có kỹ năng thấp, làm gia tăng nguy cơ thất nghiệp và bất ổn xã hội.
Trong khi đó, các chuyên gia từ Đại học Bắc Kinh cho rằng đổi mới công nghệ, bao gồm AI, có thể giúp nâng cao năng suất lao động và hỗ trợ phục hồi kinh tế. Tuy nhiên, họ cũng nhấn mạnh sự cần thiết của các chính sách hỗ trợ để đảm bảo quá trình chuyển đổi công nghệ không gây ra những tác động tiêu cực đến xã hội.
Như vậy, AI được xem là con dao hai lưỡi đối với nền kinh tế Trung Quốc: vừa là động lực thúc đẩy tăng trưởng, vừa tiềm ẩn nguy cơ làm trầm trọng thêm các vấn đề kinh tế hiện hữu. Việc cân bằng giữa phát triển công nghệ và đảm bảo ổn định xã hội sẽ là bài toán khó đối với các nhà hoạch định chính sách trong thời gian tới.