Châu Âu và giấc mơ Mặt Trăng: Thất bại của Tenacious và hành trình đầy thử thách phía trước

Giấc mơ của châu Âu về việc đặt bánh xe đầu tiên lên bề mặt Mặt Trăng đã gặp phải một cú sốc lớn. Tenacious – chiếc rover đầu tiên do châu Âu chế tạo được kỳ vọng sẽ đánh dấu một cột mốc lịch sử khi hạ cánh thành công trên Mặt Trăng. Tuy nhiên, hy vọng đó đã tan biến khi tàu đổ bộ Resilience, mang theo Tenacious, mất liên lạc trong quá trình hạ cánh – một dấu hiệu rõ ràng cho thấy nhiệm vụ đã thất bại. 

Tenacious là sản phẩm của ispace-EUROPE, một chi nhánh của công ty công nghệ không gian ispace có trụ sở tại Nhật Bản. Được thiết kế, lắp ráp và thử nghiệm tại Luxembourg, Tenacious không chỉ là biểu tượng của năng lực kỹ thuật châu Âu, mà còn là minh chứng cho tham vọng của lục địa già trong cuộc đua khai thác tài nguyên không gian.

Ảnh: Space

Luxembourg, quốc gia nhỏ bé nhưng đầy tham vọng, đã trở thành trung tâm của ngành công nghiệp khai thác không gian châu Âu thông qua sáng kiến SpaceResources.lu. Đây là quốc gia thứ hai trên thế giới – sau Hoa Kỳ ban hành luật cho phép các công ty tư nhân sở hữu tài nguyên khai thác từ không gian. 

Nếu thành công, Tenacious không chỉ đơn thuần là một chiếc xe tự hành. Nó sẽ thu thập mẫu đất Mặt Trăng (regolith), quay video, và thực hiện các nhiệm vụ khoa học trong khuôn khổ hợp đồng với NASA – một cột mốc chưa từng có đối với một công ty châu Âu.

Đây không phải là lần đầu tiên ispace gặp thất bại. Trước đó, vào năm 2023, sứ mệnh đầu tiên của chương trình HAKUTO-R cũng đã kết thúc trong một vụ va chạm với bề mặt Mặt Trăng. Với Resilience, tàu đổ bộ mang theo Tenacious – ispace kỳ vọng sẽ viết lại lịch sử. Nhưng một lần nữa, sự im lặng từ không gian lại là câu trả lời.

Dù vậy, CEO của ispace-EUROPE, Julien Lamamy, vẫn giữ vững tinh thần lạc quan. Trong một cuộc phỏng vấn trước khi hạ cánh, ông chia sẻ rằng nhóm của ông – gồm 50 người đến từ 30 quốc gia đã làm việc với tinh thần hợp tác và sáng tạo cao độ. Một ví dụ điển hình là việc họ hợp tác với công ty thiết bị khai thác mỏ Epiroc của Thụy Điển để chế tạo chiếc xẻng thu thập mẫu đất, thay vì tự làm tất cả. 

Thất bại của Tenacious là một đòn giáng mạnh vào tham vọng không gian của châu Âu. Tuy nhiên, nó cũng là lời nhắc nhở rằng việc chinh phục không gian – đặc biệt là Mặt Trăng không bao giờ là dễ dàng. Trong khi các quốc gia như Mỹ, Trung Quốc và Ấn Độ đã có những bước tiến vững chắc, châu Âu vẫn đang tìm cách khẳng định vị thế của mình.

Dù thất bại, sứ mệnh của Tenacious vẫn để lại nhiều bài học quý giá. Nó cho thấy rằng châu Âu có thể thiết kế và chế tạo những thiết bị không gian tiên tiến, có thể hợp tác hiệu quả giữa các quốc gia và lĩnh vực công nghiệp khác nhau, và quan trọng nhất – có thể mơ lớn.

Tenacious có thể đã không chạm được tới bề mặt Mặt Trăng, nhưng tinh thần “kiên cường” đúng như tên gọi của nó vẫn còn đó. Đối với châu Âu, đây không phải là dấu chấm hết, mà là một bước lùi cần thiết để tiến xa hơn. Trong hành trình chinh phục không gian, đôi khi chính những thất bại lại là nền tảng vững chắc nhất cho thành công tương lai.