Trong bối cảnh học phí tăng vọt và chính sách visa của Anh ngày càng khắt khe, ngày càng nhiều sinh viên Trung Quốc – vốn là nhóm du học sinh quốc tế lớn nhất tại Vương quốc Anh – đang cân nhắc lại lựa chọn học tập tại xứ sở sương mù.
Ảnh: Shutterstock
Theo báo cáo của South China Morning Post (SCMP), trong năm 2023, sinh viên quốc tế đã đóng góp tới 17,4 tỷ bảng Anh vào doanh thu của các trường đại học Anh, trong đó sinh viên Trung Quốc chiếm hơn 26%. Đặc biệt, các chương trình thạc sĩ một năm – vốn phổ biến trong giới trẻ Trung Quốc – đang ngày càng trở nên đắt đỏ. Mức học phí trung bình cho các ngành phổ thông dao động từ 22.000–35.000 bảng Anh mỗi năm. Cộng với chi phí sinh hoạt tăng khoảng 20% trong ba năm gần đây, tổng chi phí có thể vượt mức 50.000 bảng Anh, tương đương gần 1,6 tỷ đồng Việt Nam mỗi năm.
Một sinh viên họ Liu, 23 tuổi, cho biết: “Tôi từng mơ ước học Thạc sĩ Truyền thông tại Anh, nhưng khi tính toán tổng chi phí, gia đình tôi thực sự không kham nổi. Giờ tôi đang cân nhắc Hà Lan hoặc Hàn Quốc.” Không chỉ chi phí, các thay đổi trong chính sách thị thực cũng khiến du học sinh Trung Quốc cảm thấy e dè. Từ năm 2024, Chính phủ Anh đã siết điều kiện tài chính đối với sinh viên quốc tế, yêu cầu họ chứng minh có đủ tiền để chi trả sinh hoạt phí từ 1.023 bảng/tháng ở ngoài London và 1.334 bảng/tháng tại London, cho toàn bộ khóa học.
Ngoài ra, từ tháng 1/2024, sinh viên bậc sau đại học không còn được mang theo người thân đi cùng nếu học dưới bậc tiến sĩ. Thêm vào đó, các quy định mới cũng giới hạn khả năng chuyển tiếp từ visa sinh viên sang visa lao động ngay sau tốt nghiệp – vốn là lựa chọn phổ biến với nhiều sinh viên quốc tế.
Chính sách visa ngày càng khắt khe được giới chức Anh giải thích là nhằm kiểm soát nhập cư, nhưng lại gây ra những lo ngại trong ngành giáo dục đại học. Nhiều trường đại học lớn tại Anh phụ thuộc tài chính vào học phí của sinh viên Trung Quốc và Ấn Độ – hai nhóm chiếm thị phần cao nhất trong tổng số gần 680.000 sinh viên quốc tế tại Anh.
Ông Nick Hillman – Giám đốc Viện Chính sách Giáo dục Đại học của Anh – cảnh báo: “Nếu sinh viên Trung Quốc rút lui, một số trường đại học sẽ gặp khủng hoảng tài chính nghiêm trọng.” Trong khi đó, một số cơ sở giáo dục bắt đầu chuyển hướng mở rộng thị trường tuyển sinh sang các quốc gia khác như Ấn Độ, Nigeria và các nước vùng Vịnh.
Trước những khó khăn tại Anh, nhiều sinh viên Trung Quốc đang xem xét du học tại các quốc gia khác như Hà Lan, Đức, Singapore hoặc thậm chí trở về học trong nước. Chị Zhang – mẹ của một học sinh lớp 12 tại Quảng Châu – chia sẻ: “Gia đình tôi từng tính cho con đi Anh học. Nhưng với tình hình hiện nay, chúng tôi bắt đầu tìm hiểu các chương trình quốc tế tại Thái Lan hoặc Malaysia – nơi học phí hợp lý hơn, và chính sách visa dễ chịu hơn.”
Anh từng là một trong những điểm đến du học hàng đầu với sinh viên Trung Quốc nhờ uy tín giáo dục và chương trình học ngắn gọn. Tuy nhiên, trong bối cảnh chi phí tăng cao và chính sách thị thực ngày càng siết chặt, cánh cửa ấy đang dần khép lại. Nếu không có sự điều chỉnh hợp lý về học phí, hỗ trợ tài chính và chính sách visa, các trường đại học tại Anh có thể đối mặt với nguy cơ hụt nguồn thu và mất đi thế mạnh trong cạnh tranh quốc tế về giáo dục.