Kinh tế Trung Quốc “chịu bão” thuế Mỹ, tiêu dùng nội địa trở thành điểm sáng tháng 5

Giữa lúc căng thẳng thương mại với Mỹ chưa hạ nhiệt và bất động sản tiếp tục suy yếu, nền kinh tế Trung Quốc ghi nhận nhiều tín hiệu trái chiều trong tháng 5. Mặc dù sản xuất và đầu tư chững lại, tiêu dùng nội địa lại bất ngờ tăng mạnh, mang lại kỳ vọng phục hồi cho nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Ảnh: SCMP 

Kinh tế Trung Quốc tháng 5/2025 tiếp tục đối mặt với áp lực nặng nề từ bên ngoài, đặc biệt là cuộc chiến thuế quan với Mỹ, trong khi lĩnh vực bất động sản trong nước vẫn chưa có dấu hiệu hồi phục rõ rệt. Tuy nhiên, doanh số bán lẻ tăng mạnh hơn dự kiến đã trở thành điểm sáng hiếm hoi của nền kinh tế.

Theo dữ liệu công bố hôm 16/6 từ Cục Thống kê quốc gia Trung Quốc, sản lượng công nghiệp tháng 5 tăng 5,8% so với cùng kỳ năm trước – mức thấp nhất trong nửa năm qua và giảm so với mức 6,1% của tháng 4. Tăng trưởng đầu tư tài sản cố định trong 5 tháng đầu năm cũng chỉ đạt 3,7%, thấp hơn kỳ vọng thị trường (3,9%).

Đặc biệt, lĩnh vực bất động sản tiếp tục gây sức ép lớn khi đầu tư bất động sản giảm mạnh 10,1% so với cùng kỳ, kéo theo sự suy yếu trong hoạt động xây dựng và các ngành công nghiệp liên quan như thép, xi măng và máy móc.

Trái ngược với xu hướng chung, doanh số bán lẻ trong tháng 5 tăng mạnh 6,4% – mức cao nhất kể từ cuối năm 2023, vượt qua dự đoán của giới chuyên gia. Các nhà phân tích cho rằng sự khởi sắc này chủ yếu nhờ vào kỳ nghỉ Quốc tế Lao động kéo dài, chương trình đổi mới thiết bị được trợ giá từ chính phủ và lễ hội mua sắm trực tuyến “618” được khởi động sớm hơn thường lệ.

Nhóm hàng tiêu dùng cá nhân, đặc biệt là mỹ phẩm, trang phục và thiết bị điện tử, ghi nhận mức tăng trưởng hai con số. Đây được xem là minh chứng rõ nét cho sức mua còn tiềm tàng trong nền kinh tế, nếu được kích thích đúng cách. Trong khi đó, tình hình xuất khẩu lại cho thấy tác động tiêu cực từ căng thẳng với Mỹ. Dù tổng kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc trong tháng 5 tăng 4,8%, nhưng riêng xuất khẩu sang Mỹ lại giảm tới 34,5% – mức giảm mạnh nhất kể từ tháng 2/2020. Ngoài ra, giá sản xuất vẫn đang trong xu hướng giảm, trong khi chỉ số giá tiêu dùng (CPI) gần như đi ngang, cho thấy nền kinh tế đang đối mặt với tình trạng cầu yếu và nguy cơ giảm phát kéo dài.

Các chuyên gia kinh tế quốc tế cho rằng, các biện pháp kích thích hiện nay từ phía Bắc Kinh – bao gồm hạ lãi suất, bơm vốn cho ngân hàng và khuyến khích mua nhà bằng các gói ưu đãi – vẫn chưa đủ để đảo chiều suy giảm. Capital Economics nhận định rằng “sự phục hồi của tiêu dùng là tích cực nhưng không bền vững”, trong khi Goldman Sachs cảnh báo rằng Trung Quốc có thể cần thêm các gói kích thích tài khóa mạnh mẽ hơn nữa để đạt được mục tiêu tăng trưởng 5% trong năm nay.

Dù tiêu dùng nội địa tăng trưởng khả quan là dấu hiệu tích cực, song các chỉ số sản xuất và đầu tư chậm lại cho thấy nền kinh tế Trung Quốc vẫn chưa thực sự vượt qua khó khăn. Với áp lực kép từ bên ngoài và nội địa, Bắc Kinh được cho là sẽ phải hành động quyết liệt hơn trong nửa cuối năm nếu muốn đạt được mục tiêu tăng trưởng đã đề ra.