Thị trường tài chính phản ứng mạnh sau đòn tấn công vào cơ sở hạt nhân Iran

Cuộc không kích do Israel thực hiện nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran, với khả năng có sự tham gia hoặc hậu thuẫn gián tiếp từ Mỹ, đã khiến các nhà đầu tư toàn cầu cảnh giác cao độ, kéo theo biến động mạnh trong giá dầu, lạm phát và triển vọng chính sách tiền tệ trên thế giới.

Ảnh: Reuters 

Kể từ đầu tháng, giá dầu thô Brent đã tăng khoảng 18%, đạt mức cao nhất trong 5 tháng qua, khi các nhà đầu tư lo sợ các hành động quân sự có thể làm gián đoạn nguồn cung dầu qua eo biển Hormuz – tuyến vận chuyển chiến lược. Các chuyên gia dự báo nếu đứt gãy nguồn khí đốt hoặc dầu từ Iran, giá dầu có thể vọt lên tới 130 USD/thùng, đồng thời đẩy lạm phát toàn cầu và tại Mỹ lên khoảng 6% vào cuối năm – khiến Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) thay đổi kế hoạch hạ lãi suất.

Mặc dù chịu áp lực từ giá dầu lên cao, chỉ số S&P 500 vẫn giữ ổn định. Theo kinh nghiệm lịch sử trong xung đột Trung Đông, các thị trường chứng khoán thường bị bán tháo nhưng sớm phục hồi nhờ vào tâm lý đầu tư và đánh giá lại rủi ro. Đồng USD cũng có xu hướng tăng nhẹ nhờ dòng vốn dịch chuyển vào kênh trú ẩn an toàn ban đầu, nhưng nếu xung đột kéo dài có thể làm mất giá đồng tiền này trong dài hạn.

Biên độ tăng giá dầu khiến khả năng Fed điều chỉnh lãi suất giảm xuống, đồng thời làm tăng áp lực với các ngân hàng trung ương khác trên thế giới. Như vậy, kế hoạch giảm lãi suất năm nay có thể phải hoãn lại hoặc điều chỉnh, ảnh hưởng tới tăng trưởng và chi phí vay mượn.

Các chuyên gia tại Oxford Economics cảnh báo rằng kịch bản xấu nhất về dầu – tức là giá 130 USD/thùng – có thể kéo kinh tế Mỹ vào giai đoạn giảm tốc tăng trưởng và kéo dài suy thoái. Khi đó, các thị trường toàn cầu sẽ đối mặt với áp lực tiêu dùng suy yếu và thị trường tài chính biến động mạnh hơn.

Vụ tấn công vào cơ sở hạt nhân Iran đã làm nóng trở lại thị trường dầu mỏ và gây chao đảo tâm lý nhà đầu tư toàn cầu. Trong ngắn hạn, giá dầu sụt giảm nhẹ, thị trường tài chính có dấu hiệu ổn định nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro lớn. Trong tầm nhìn dài hạn, sự bất ổn chính trị ở Trung Đông, đặc biệt quanh Iran, có thể ảnh hưởng sâu đến chính sách tiền tệ toàn cầu và triển vọng lãi suất. Nhà đầu tư cần theo dõi chặt chẽ tiến triển địa chính trị, đặc biệt là diễn biến ở eo biển Hormuz và khả năng can thiệp Mỹ – điều sẽ quyết định hướng vận động của giá dầu và lạm phát trong thời gian tới.