Mỹ không rời mắt khỏi Trung Quốc dù căng thẳng Trung Đông leo thang

Trong bối cảnh tình hình Trung Đông đang căng thẳng sau các cuộc không kích giữa Israel và Iran, các chuyên gia Trung Quốc nhận định rằng Washington sẽ không vì vậy mà thay đổi trọng tâm chiến lược lâu dài là kiềm chế Trung Quốc tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.

Ảnh: Reuters 

Theo thông tin từ giới phân tích quân sự, Mỹ đã điều động một số tàu chiến từ khu vực châu Á – Thái Bình Dương tới vùng Vịnh để đối phó với nguy cơ xung đột lan rộng tại Trung Đông. Trong đó có việc tàu sân bay USS Nimitz hủy chuyến ghé cảng tại Việt Nam để hội quân với nhóm tác chiến tàu sân bay USS Carl Vinson gần vùng biển Iran. Động thái này được nhìn nhận là phản ứng khẩn cấp nhằm trấn an đồng minh Israel và duy trì ảnh hưởng quân sự tại khu vực, trong bối cảnh Tehran tuyên bố không đối thoại hạt nhân và để ngỏ khả năng trả đũa quân sự.

Tuy nhiên, theo nhiều học giả Trung Quốc, dù Washington đang phân tán nguồn lực để ứng phó tại Trung Đông, điều đó không đồng nghĩa với việc Mỹ sẽ từ bỏ chiến lược kiềm chế Trung Quốc. Giáo sư Ni Lexiong, chuyên gia quân sự tại Thượng Hải, nhận định: “Đây là sự điều chỉnh chiến thuật tạm thời, không phải sự thay đổi chiến lược lâu dài”.

Ông cho rằng việc Mỹ tạm thời tăng hiện diện quân sự tại Trung Đông không làm suy giảm cam kết đối với các đồng minh tại châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc và Australia. Hơn nữa, mạng lưới quân sự của Mỹ tại Ấn Độ – Thái Bình Dương vẫn được duy trì với quy mô lớn, đủ để răn đe trong trường hợp cần thiết.

Các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng các nước đồng minh của Mỹ tại châu Á hiểu rõ bản chất “ngắn hạn” của việc điều quân về Trung Đông và không coi đó là tín hiệu của việc Mỹ rút lui khỏi khu vực. “Các nước như Nhật và Hàn đã quen với việc Mỹ điều chỉnh lực lượng theo tình hình toàn cầu. Họ không vì vậy mà dao động niềm tin chiến lược”, giáo sư Li Mingjiang tại Singapore bình luận.

Ngoài ra, một số ý kiến tại Trung Quốc cho rằng cuộc khủng hoảng tại Trung Đông có thể mở ra “khoảng trống chiến lược” tạm thời để Bắc Kinh đẩy mạnh ảnh hưởng tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. Tuy nhiên, giới phân tích thận trọng cho rằng Trung Quốc cũng cần cảnh giác, bởi Mỹ có thể dùng chính các cuộc xung đột cục bộ để tái củng cố liên minh và tạo lý do tăng cường hiện diện quân sự ở châu Á.

Trong bối cảnh thế giới đang chứng kiến những điểm nóng đồng thời tại Trung Đông và châu Á, các nhà hoạch định chính sách tại Bắc Kinh nhận thức rõ rằng chiến lược dài hạn của Mỹ vẫn tập trung vào việc cạnh tranh toàn diện với Trung Quốc. Bất kỳ sự điều chỉnh nào trong ngắn hạn của Washington, kể cả về quân sự, đều nhằm phục vụ cho lợi ích chiến lược rộng lớn hơn.

Dù Mỹ đang tạm thời tăng cường quân sự tại Trung Đông để ứng phó với xung đột Israel – Iran, giới phân tích khẳng định rằng mục tiêu chiến lược chính của Washington vẫn là duy trì ưu thế tại Ấn Độ – Thái Bình Dương và kiềm chế Trung Quốc. Việc “xoay trục” ngắn hạn này không làm thay đổi bản chất cạnh tranh chiến lược giữa hai cường quốc, vốn đang ngày càng gia tăng về cả kinh tế, công nghệ lẫn an ninh khu vực.