Miền Nam Trung Quốc hứng chịu áp thấp nhiệt đới hai tuần sau bão Wutip: biên cảnh lũ chồng lũ

Chỉ hai tuần sau khi bão Wutip quét qua, miền nam Trung Quốc lại tiếp tục chịu ảnh hưởng bởi một áp thấp nhiệt đới, gây mưa lớn và làm dấy lên lo ngại về khả năng lũ lụt nghiêm trọng trên quy mô rộng lớn.

Ảnh: Reuters 

Theo Trung tâm Khí tượng Quốc gia Trung Quốc, áp thấp này đã đổ bộ vào tỉnh Hải Nam sáng 26/6 tại vùng ven biển phía bắc thành phố Văn Xương, sau đó di chuyển ra Biển Đông và hướng về tỉnh Quảng Đông trên đất liền. Mặc dù cường độ có phần suy yếu, hệ thống này vẫn gây ra mưa lớn, gây áp lực lên hệ thống phòng chống thiên tai vốn đã xuống cấp do bão trước đó.

Đây là lần thứ hai trong vòng hai tuần khu vực này đối mặt với thiên tai cường độ mạnh. Trước đó, bão Wutip (từ 13–15/6) đã gây mưa kỷ lục, khiến 5 người thiệt mạng, hàng trăm nghìn người phải sơ tán và gây thiệt hại lớn về hạ tầng, nông nghiệp ở Hải Nam, Quảng Đông, Quảng Tây và Hunan. Áp thấp mới đang đè nặng thêm lên hệ thống đê kè, hồ chứa và các tuyến sông đang ở mức báo động.

Theo các chuyên gia khí tượng, kiểu thời tiết cực đoan như mưa dồn dập đang có xu hướng ngày càng phổ biến do biến đổi khí hậu. Trong tuần trước, tại Quý Châu đã ghi nhận trận mưa lớn dẫn đến ngập úng tại Rongjiang, đẩy mực nước các sông suối ở Quảng Tây lên mức nguy hiểm.

Trung Quốc đã phân bổ 200 triệu nhân dân tệ (khoảng 28 triệu USD) để hỗ trợ ứng phó khẩn cấp tại các vùng chịu ảnh hưởng nặng như Quý Châu, Quảng Đông, Hunan. Đây là một phần nỗ lực ứng phó liên tục trong bối cảnh mùa mưa lũ dự kiến kéo dài trong tháng 6-8. Các chuyên gia đánh giá hệ thống đê điều – nhiều công trình được xây dựng từ lâu – đang đứng trước nguy cơ bị đánh gục nếu bị “tấn công” liên tục. Mưa lớn dồn dập có thể khiến hệ thống hồ chứa phải xả lũ, gây thiệt hại dây chuyền.

Các tỉnh Quảng Đông, Quảng Tây và Hunan nằm ở hạ lưu hệ thống sông lớn, có dân số cao và diện tích đô thị hóa mạnh. Sức ép từ mùa mưa năm nay được đánh giá là có thể dẫn tới “sự cố khủng khiếp bất ngờ” (black swan) nếu không có phương án phòng chống toàn diện.

Trung Quốc đã triển khai các biện pháp di dời dân khẩn cấp, sơ tán hàng chục nghìn người sau bão Wutip. Các đội cứu hộ, quân đội và lực lượng địa phương hoạt động xuyên đêm để bảo đảm an toàn cho người dân và kiểm tra hệ thống thủy lợi.

Song giới chuyên gia cảnh báo rằng, nếu không tăng cường đầu tư vào nâng cấp đê điều, hệ thống thoát nước đô thị và khả năng cảnh báo sớm, Trung Quốc sẽ phải đối mặt với tình trạng “chống lũ theo kiểu vá víu” trong năm nay. Áp thấp nhiệt đới liên tiếp sau bão Wutip đang tạo ra áp lực lớn cho miền nam Trung Quốc. Biến đổi khí hậu làm gia tăng nguy cơ thời tiết khắc nghiệt, đòi hỏi quốc gia đông dân nhất thế giới phải hành động khẩn cấp. Việc duy trì đề phòng, sơ tán người dân, và nâng cấp cơ sở hạ tầng là những biện pháp bức thiết để giảm thiểu thiệt hại trong mùa mưa lũ.