Đan Mạch đề xuất luật bản quyền để người dân kiểm soát hình ảnh trước làn sóng deepfake

Trước sự phát triển nhanh chóng và khó kiểm soát của công nghệ deepfake, chính phủ Đan Mạch đang tiến hành một bước đi mang tính tiên phong: Sửa đổi luật bản quyền để trao cho công dân quyền sở hữu hợp pháp đối với khuôn mặt, giọng nói và đặc điểm nhận diện cá nhân của chính họ trong không gian số.

Dự luật mới, nếu được thông qua, sẽ cho phép người dân khởi kiện hoặc yêu cầu gỡ bỏ các sản phẩm deepfake sử dụng hình ảnh hay âm thanh của họ mà không có sự đồng ý. Đây là một phản ứng trực diện trước các mối lo ngại ngày càng tăng về việc sử dụng AI để giả mạo nhân dạng – từ người nổi tiếng cho đến công dân bình thường nhằm lan truyền thông tin sai lệch, quấy rối hoặc bôi nhọ danh dự.

Ảnh: WebProNews

Bộ trưởng Văn hóa Đan Mạch, ông Jakob Engel-Schmidt, cho biết rằng pháp luật hiện hành vẫn chưa đủ để bảo vệ bản sắc cá nhân trong kỷ nguyên kỹ thuật số. Ông nhấn mạnh rằng mỗi người cần được quyền “sở hữu” bản sao số của mình, giống như quyền đối với cơ thể trong thế giới thực. Đề xuất luật này cũng hướng đến việc buộc các nền tảng số phải chịu trách nhiệm pháp lý nếu không kịp thời xử lý các nội dung vi phạm quyền nhận diện cá nhân.

Một điểm đáng chú ý trong dự luật là việc phân biệt rõ các nội dung deepfake được cho phép, như tác phẩm châm biếm hoặc nghệ thuật, với những nội dung gây hại, xuyên tạc hoặc không có sự cho phép của người bị mô phỏng. Đây là nỗ lực để giữ cân bằng giữa quyền tự do sáng tạo và quyền bảo vệ bản sắc cá nhân.

Đan Mạch không phải là quốc gia đầu tiên đối mặt với thách thức deepfake, nhưng cách tiếp cận của họ là một trong những hướng đi quyết liệt nhất. Trong khi nhiều quốc gia chỉ tập trung xử lý deepfake trong lĩnh vực khiêu dâm hoặc gian lận, Đan Mạch lại mở rộng phạm vi bảo vệ đến toàn bộ hình ảnh và giọng nói cá nhân – một bước đi được đánh giá là tiến bộ và cần thiết.

Dự luật dự kiến sẽ được lấy ý kiến công chúng vào mùa hè và đưa ra bỏ phiếu vào mùa thu năm nay. Nếu được thông qua, đây sẽ là tiền lệ pháp lý đầu tiên ở châu Âu công nhận quyền bản quyền cá nhân đối với đặc điểm nhận diện con người trong thế giới số. Đồng thời, nó có thể mở đường cho các quốc gia khác xây dựng hệ thống pháp lý phù hợp hơn với thời đại trí tuệ nhân tạo, nơi mà ranh giới giữa thật và giả ngày càng trở nên mong manh.