Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa đưa ra những tuyên bố cứng rắn về thương mại với Nhật Bản, trong một cuộc trả lời phỏng vấn trên Fox News phát sóng ngày 29/6. Ông cáo buộc Tokyo đang duy trì chính sách thương mại “bất công” đối với ngành công nghiệp ô tô của Mỹ, đồng thời thúc giục chính phủ Nhật Bản gia tăng nhập khẩu dầu mỏ từ Mỹ như một phần trong chiến lược giảm thâm hụt thương mại song phương.
Ảnh: Reuters
Tổng thống Mỹ nhấn mạnh rằng Nhật Bản đang xuất khẩu “hàng triệu xe” sang thị trường Mỹ nhưng lại hạn chế xe Mỹ vào thị trường nội địa. Ông gọi đây là một sự “thiếu công bằng kéo dài nhiều năm” và cảnh báo khả năng sẽ áp mức thuế bổ sung 24% lên các dòng xe nhập khẩu từ Nhật nếu không đạt được thỏa thuận thương mại mới trước hạn chót 9/7 tới.
“Chúng ta đang để họ đổ xe vào nước Mỹ mà không có bất kỳ cản trở nào, trong khi xe Mỹ thì không thể vào được thị trường Nhật Bản. Điều đó sẽ phải thay đổi,” ông Trump nhấn mạnh.
Song song với các biện pháp thuế quan, Tổng thống Trump cũng khẳng định Nhật Bản cần nhập khẩu nhiều hơn dầu thô và các sản phẩm năng lượng từ Mỹ như một hành động cụ thể để cải thiện cán cân thương mại và hỗ trợ ngành năng lượng nội địa Hoa Kỳ.
Tuyên bố của ông Trump xuất hiện trong bối cảnh chính quyền Mỹ đang tăng cường các biện pháp bảo hộ thương mại nhằm bảo vệ ngành sản xuất trong nước, nhất là trước thềm cuộc bầu cử tổng thống sắp tới.
Trước các tuyên bố cứng rắn từ phía Washington, Tokyo vẫn đang cố gắng thương lượng để tránh việc bị áp thuế cao đối với mặt hàng ô tô — vốn chiếm tới gần 30% tổng kim ngạch xuất khẩu của nước này sang Mỹ trong năm 2024. Các nguồn tin từ chính phủ Nhật Bản cho biết nước này đang chuẩn bị cử một đoàn đàm phán sang Mỹ lần thứ bảy để đàm phán các điều khoản mới về thương mại, trong đó bao gồm cả các nội dung liên quan đến ngành ô tô và năng lượng.
Nếu mức thuế bổ sung 24% được áp dụng từ ngày 9/7 như cảnh báo, ngành công nghiệp ô tô Nhật Bản sẽ đối mặt với thách thức lớn, đồng thời người tiêu dùng Mỹ cũng có thể chịu tác động do giá xe nhập khẩu bị đẩy lên. Về phía Mỹ, hành động này phù hợp với định hướng chiến lược “Nước Mỹ trên hết” mà Tổng thống Trump theo đuổi trong suốt nhiệm kỳ, nhằm ưu tiên các ngành sản xuất nội địa, đặc biệt là năng lượng và công nghiệp chế tạo.
Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo nếu không được xử lý khéo léo, căng thẳng thương mại Mỹ–Nhật có thể làm suy yếu liên minh chiến lược giữa hai quốc gia đồng minh quan trọng tại châu Á – Thái Bình Dương.