Trong cuộc đua khốc liệt giữa các ông lớn dược phẩm nhằm chinh phục thị trường thuốc giảm cân – một lĩnh vực dự kiến đạt giá trị 150 tỷ USD vào đầu thập niên 2030 – một nghiên cứu thực tế mới đây đã mang lại lợi thế đáng kể cho Novo Nordisk. Công ty dược phẩm Đan Mạch này công bố rằng thuốc Wegovy, sản phẩm chủ lực của họ, giảm nguy cơ đau tim, đột quỵ hoặc tử vong lên đến 57% so với các thuốc đối thủ Mounjaro và Zepbound của Eli Lilly. Phát hiện này không chỉ khẳng định giá trị y tế của Wegovy mà còn đặt ra câu hỏi sâu sắc về sự khác biệt giữa các loại thuốc GLP-1, vốn được ca ngợi như “liều thuốc kỳ diệu” cho sức khỏe tim mạch và kiểm soát cân nặng. Đây là minh chứng sống động cho thấy, trong thế giới y học hiện đại, không phải tất cả các giải pháp đều ngang nhau, và sự lựa chọn có thể quyết định giữa sự sống còn.
Nghiên cứu được trình bày tại hội nghị Hiệp hội Tim mạch Châu Âu ở Madrid vào ngày 31 tháng 8 năm 2025, dựa trên dữ liệu thực tế từ hơn 21.000 bệnh nhân thừa cân hoặc béo phì mắc bệnh tim mạch nhưng không bị tiểu đường. Đây không phải là thử nghiệm ngẫu nhiên có kiểm soát – loại nghiên cứu vàng tiêu chuẩn để chứng minh nhân quả – mà là phân tích so sánh thực tế, giúp phản ánh hiệu quả thực tiễn của thuốc trong môi trường sử dụng hàng ngày. Theo đó, liều 2,4 mg Wegovy (với thành phần chính semaglutide) cho thấy giảm nguy cơ các sự kiện tim mạch lớn (đau tim, đột quỵ, tử vong do tim mạch hoặc tử vong do bất kỳ nguyên nhân nào) cao hơn 57% so với tirzepatide (thành phần chính của Mounjaro và Zepbound), miễn là bệnh nhân không gián đoạn điều trị quá 30 ngày. Ngay cả khi tính đến các khoảng gián đoạn, Wegovy vẫn mang lại lợi ích giảm 29% nguy cơ tim mạch và tử vong so với đối thủ.
Credit: Reuters
Dữ liệu cụ thể càng làm nổi bật sự chênh lệch: Trong nhóm dùng Wegovy, chỉ có 15 trường hợp sự kiện tim mạch lớn (tỷ lệ 0,1%), so với 39 trường hợp (0,4%) ở nhóm dùng tirzepatide. Thời gian theo dõi trung bình là 3,8 tháng cho Wegovy và 4,3 tháng cho tirzepatide. Những con số này, dù thấp, vẫn đủ để Novo Nordisk nhấn mạnh rằng lợi ích bảo vệ tim của semaglutide có thể không đồng đều với tất cả các thuốc GLP-1 khác, như tirzepatide. Điều này gợi lên một lớp ý nghĩa sâu sắc hơn: Trong khi các thuốc GLP-1 đều hoạt động bằng cách mô phỏng hormone kiểm soát đường huyết và thèm ăn, sự khác biệt về cấu trúc phân tử có thể dẫn đến hiệu quả tim mạch đa dạng, mở ra hướng nghiên cứu mới cho y học cá nhân hóa.
Phát hiện này đến vào thời điểm quan trọng đối với Novo Nordisk, vốn đang mất dần thị phần tại Mỹ vào tay Zepbound kể từ khi trở thành công ty giá trị nhất châu Âu năm ngoái nhờ doanh số Wegovy bùng nổ. Đầu tháng 8, Novo đã thực hiện lệnh đóng băng tuyển dụng toàn cầu cho các vị trí không thiết yếu, phản ánh áp lực cạnh tranh gay gắt, thậm chí khiến Đan Mạch phải cắt giảm dự báo tăng trưởng kinh tế năm 2025 do kỳ vọng giảm sút từ gã khổng lồ dược phẩm này. Hiện tại, Wegovy và Zepbound thống trị thị trường thuốc giảm cân, nhưng nghiên cứu mới có thể giúp Novo lấy lại đà, đặc biệt khi Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đang xem xét phê duyệt phiên bản uống liều cao của Wegovy vào cuối năm nay – một sản phẩm đã chứng minh giảm 15% cân nặng ở người lớn thừa cân hoặc béo phì trong thử nghiệm giai đoạn cuối.
Tuy nhiên, như mọi nghiên cứu thực tế, kết quả này không phải không có hạn chế. Việc không phải là thử nghiệm ngẫu nhiên khiến chúng ta không thể khẳng định chắc chắn nhân quả, và thời gian theo dõi ngắn (chỉ khoảng 4 tháng) có thể chưa phản ánh đầy đủ tác dụng dài hạn. Những yếu tố này nhắc nhở rằng, trong y học, sự cẩn trọng luôn cần thiết, và các nghiên cứu sâu hơn là chìa khóa để xác thực lợi ích.
Nghiên cứu này không chỉ là một chiến thắng khoa học cho Wegovy mà còn là lời cảnh tỉnh về sự đa dạng trong thế giới dược phẩm hiện đại. Trong bối cảnh béo phì và bệnh tim đang trở thành đại dịch toàn cầu, sự khác biệt 57% có thể cứu sống hàng triệu người, đồng thời định hình lại cuộc chơi giữa Novo Nordisk và Eli Lilly.