Ngành dược Ấn Độ chuyển hướng sang thị trường nội địa và phi Mỹ trước rủi ro thuế quan

By Bùi Thị Thanh Thảo

Hãy tưởng tượng một kịch bản nơi ngành dược phẩm Ấn Độ – vốn được mệnh danh là “nhà thuốc của thế giới” – phải đối mặt với mức thuế nhập khẩu lên tới 250% từ thị trường lớn nhất của mình: Hoa Kỳ. Lời đe dọa từ Tổng thống Mỹ Donald Trump vào đầu tháng 8 năm 2025 đã làm rung chuyển ngành công nghiệp này, đẩy các công ty dược Ấn Độ vào một cuộc chạy đua chiến lược: Chuyển hướng sang các thị trường không phải Mỹ và củng cố thị trường nội địa. Trong bối cảnh bất ổn từ chính sách thuế quan, liệu đây có phải là cơ hội để Ấn Độ tái định hình vị thế toàn cầu của mình, hay chỉ là một bước lùi tạm thời? Hãy cùng khám phá cách ngành dược Ấn Độ đang xoay chuyển để đối phó với cơn bão thuế quan, và những bài học sâu sắc từ hành trình này.

Theo bài phỏng vấn trên CNBC’s Squawk Box đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Trump tuyên bố kế hoạch áp thuế lên tới 250% đối với dược phẩm nhập khẩu vào Mỹ, viện dẫn các điều khoản an ninh quốc gia theo Mục 232 của Đạo luật Mở rộng Thương mại. Điều này đánh trực tiếp vào ngành dược Ấn Độ, nơi Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất, chiếm 31-40% tổng kim ngạch xuất khẩu dược phẩm của nước này, tương đương khoảng 12,7 tỷ USD trong năm 2024. Với gần 47% thị trường thuốc generic tại Mỹ đến từ Ấn Độ, bất kỳ mức thuế nào cũng có thể làm tăng giá thuốc, gây áp lực lên người tiêu dùng Mỹ và đe dọa lợi nhuận của các công ty Ấn Độ.

Credit: Linkedln

Tuy nhiên, ngành dược Ấn Độ hiện được miễn thuế trong đợt áp thuế 50% lên hàng hóa Ấn Độ từ ngày 27/8/2025, nhưng viễn cảnh thuế dược phẩm cụ thể vẫn là mối lo lớn. Các công ty như Sun Pharma, Cipla, Dr Reddy’s, và Zydus Lifesciences, vốn phụ thuộc 30-50% doanh thu từ Mỹ, đang đứng trước ngã rẽ chiến lược. Liệu họ có thể tiếp tục thống trị thị trường generic Mỹ, hay phải tìm lối đi mới để tồn tại?

Trước rủi ro thuế quan, các công ty dược Ấn Độ đang chuyển hướng sang các thị trường không phải Mỹ như Liên minh Châu Âu (EU), Đông Nam Á, Châu Phi, và Mỹ Latinh. Những khu vực này không chỉ có nhu cầu ngày càng tăng về thuốc giá rẻ mà còn sở hữu cơ sở hạ tầng y tế đang phát triển nhanh. Chẳng hạn, Châu Phi, với dân số tăng trưởng và nhu cầu thuốc giá phải chăng, là một cơ hội lớn. EU, với môi trường pháp lý ổn định hơn, cũng là điểm đến hấp dẫn cho thuốc generic và biosimilar.

Tiến sĩ Ranjan Chakrabarti, cố vấn tại Dr Reddy’s Laboratories, nhấn mạnh: “Các công ty dược Ấn Độ có thể sẽ đẩy mạnh tập trung vào đa dạng hóa thị trường. EU, Đông Nam Á, Châu Phi và Mỹ Latinh có thể trở thành các thị trường chính, mang lại cơ hội tăng trưởng ở những quốc gia có nhu cầu cao về thuốc giá rẻ”. Điều này không chỉ giảm phụ thuộc vào Mỹ mà còn giúp Ấn Độ củng cố vai trò “nhà thuốc toàn cầu”, đặc biệt trong các lĩnh vực như thuốc ung thư, kháng sinh và điều trị bệnh mãn tính.

Song song đó, thị trường nội địa Ấn Độ, chiếm khoảng 41% doanh thu ngành dược, đang trở thành điểm tựa quan trọng. Với dân số 1,4 tỷ người và nhu cầu y tế ngày càng tăng, các công ty như Torrent Pharma, Mankind, và Ipca đang đẩy mạnh sản xuất thuốc generic giá rẻ và các liệu pháp phức tạp cho thị trường trong nước. Thị trường nội địa không chỉ mang lại biên lợi nhuận ổn định mà còn đòi hỏi vốn đầu tư thấp, giúp giảm thiểu rủi ro từ biến động xuất khẩu.

Để né thuế, nhiều công ty Ấn Độ đang đầu tư vào cơ sở sản xuất tại Mỹ và Mexico. Chẳng hạn, Zydus Lifesciences đã mua lại cơ sở sản xuất của Agenus Inc. để tham gia vào lĩnh vực biologics CDMO, trong khi Sun Pharma thâu tóm Checkpoint Therapeutic để củng cố vị thế trong miễn dịch ung thư. Syngene International cũng đã mua một nhà máy sản xuất kháng thể đơn dòng tại Mỹ, cho thấy xu hướng dịch chuyển sản xuất để tránh thuế và tăng khả năng tiếp cận thị trường.

Girdhar Gyani từ Hiệp hội Nhà cung cấp Y tế Ấn Độ đề xuất: “Tăng sản xuất tại các cơ sở ở Mỹ và Mexico sẽ giúp vượt qua hạn chế thuế quan. Đồng thời, chuyển từ generic cơ bản sang thuốc kết hợp giá trị cao sẽ duy trì tính cạnh tranh”. Những thuốc kết hợp này, ví dụ như kết hợp hai hoạt chất trong một viên, cho phép định giá cao hơn mà không tăng chi phí sản xuất, là chiến lược thông minh để đối phó với thuế quan.

Nếu thuế quan 25-250% được áp dụng, giá thuốc tại Mỹ có thể tăng 13-25%, gây áp lực lớn cho người tiêu dùng, đặc biệt với những người phụ thuộc vào thuốc generic cho bệnh mãn tính. Vì 90% đơn thuốc tại Mỹ là generic, trong đó Ấn Độ cung cấp gần 47%, bất kỳ gián đoạn nào cũng có thể dẫn đến thiếu hụt thuốc và tăng chi phí y tế. Điều này đặc biệt nghiêm trọng khi Mỹ đã ghi nhận 271 vụ thiếu thuốc trong năm qua.

Về phía Ấn Độ, các công ty lớn như Sun Pharma (32% doanh thu từ Mỹ) hay Gland Pharma (54% doanh thu từ Mỹ) có thể đối mặt với giảm lợi nhuận ngắn hạn nếu phải hấp thụ một phần chi phí thuế. Các công ty nhỏ hơn, với biên lợi nhuận mỏng, có nguy cơ bị hợp nhất hoặc đóng cửa. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia lạc quan rằng Ấn Độ có thể duy trì vị thế nhờ chi phí sản xuất thấp và chất lượng được FDA Mỹ công nhận. Raja Bhanu từ Pharmexcil khẳng định: “Dược phẩm Ấn Độ rất cạnh tranh, nên ngay cả khi có thuế, chúng ta vẫn có thể giữ thị phần mà không mất đi sức mạnh”.

Mối đe dọa thuế quan cũng mở ra cơ hội để Ấn Độ tái cấu trúc ngành dược. Sheetal Arora từ Mankind Pharma nhận định: “Miễn thuế hiện tại là cơ hội để đẩy nhanh phát triển generic thế hệ mới, biosimilar và sản xuất API trong nước”. Các sáng kiến như chương trình Khuyến khích Liên kết Sản xuất (PLI) và đầu tư vào R&D cho công nghệ vaccine mới (như mRNA) sẽ giúp Ấn Độ giảm phụ thuộc vào API từ Trung Quốc và tăng cường đổi mới.

Hơn nữa, Ấn Độ có thể tận dụng lợi thế từ Đạo luật Biosecure của Mỹ, hạn chế hợp tác với các công ty công nghệ sinh học Trung Quốc, để thu hút đầu tư từ các tập đoàn lớn. Với chất lượng vượt trội (tỷ lệ Không Có Hành Động Cần Thiết của FDA cao hơn 7% so với Trung Quốc), Ấn Độ đang trở thành lựa chọn chiến lược cho các công ty toàn cầu muốn đa dạng hóa chuỗi cung ứng.

Mối đe dọa thuế quan từ Mỹ là hồi chuông cảnh tỉnh, nhưng cũng là chất xúc tác để ngành dược Ấn Độ vươn xa. Bằng cách đa dạng hóa thị trường, tăng cường sản xuất tại Mỹ, và đầu tư vào đổi mới, Ấn Độ không chỉ bảo vệ vị thế “nhà thuốc thế giới” mà còn có thể viết tiếp câu chuyện thành công trong bối cảnh toàn cầu đầy biến động. Đối với các nhiếp ảnh gia ghi lại hành trình này, đây là cơ hội để chụp lấy khoảnh khắc một ngành công nghiệp chuyển mình – từ thách thức đến cơ hội, từ bất ổn đến bền vững. Bạn nghĩ Ấn Độ sẽ định hình tương lai dược phẩm toàn cầu ra sao? Hãy cùng chờ xem chương tiếp theo của câu chuyện này.