Các thỏa thuận công nghệ và năng lượng mở ra chương mới cho liên minh Anh-Mỹ

By Bùi Thị Thanh Thảo

Ánh nắng dịu dàng chiếu rọi qua những tán cây cổ thụ tại cung điện Buckingham, nơi Tổng thống Mỹ Donald Trump sắp bước vào một chương ngoại giao đầy màu sắc. Chuyến thăm cấp nhà nước thứ hai của ông tại Anh vào ngày 17 tháng 9 năm 2025 không chỉ là dịp để thưởng thức nghi thức hoàng gia lộng lẫy mà còn là nền tảng cho những thỏa thuận chiến lược về công nghệ và năng lượng hạt nhân dân sự. Với Thủ tướng Keir Starmer làm chủ nhà, sự kiện này hứa hẹn sẽ củng cố mối quan hệ đặc biệt giữa hai quốc gia, đồng thời hoàn tất thỏa thuận thuế quan thép và nhôm – một bước tiến quan trọng trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy biến động.

Trump và phu nhân Melania sẽ được chào đón bằng toàn bộ nghi thức hoàng gia Anh: diễu hành xe ngựa qua những con phố lịch sử, tiệc chiêu đãi quốc gia tại cung điện, lễ diễu binh máy bay và tiếng pháo nổ vang trời. Những yếu tố này không chỉ là biểu tượng của truyền thống mà còn là chiến lược “sức mạnh mềm” của Anh, nhằm tạo thiện cảm với Trump – một lãnh đạo nổi tiếng khó lường. Chính phủ Anh hy vọng sự xa hoa hoàng gia sẽ mở đường cho các liên kết chặt chẽ hơn về quốc phòng, an ninh và năng lượng, đặc biệt khi Anh đang tìm cách củng cố vị thế hậu Brexit.

Đây là chuyến thăm thứ hai của Trump tại Anh trong năm 2025, sau chuyến đến Scotland vào cuối tháng 7 để kiểm tra các sân golf của ông. Sự trở lại nhanh chóng này phản ánh mối quan hệ làm việc tốt đẹp giữa Starmer – một nhà kỹ trị xã hội chủ nghĩa – và Trump – biểu tượng của sự thay đổi cánh hữu. Starmer là lãnh đạo thế giới đầu tiên đạt thỏa thuận kinh tế với Trump về giảm thuế quan toàn cầu, bao gồm giảm thuế nhập khẩu ô tô (đã thống nhất tháng 6), và giờ đây là thép và nhôm – lĩnh vực vẫn đang chờ hoàn tất.

Credit: The Korea Times

Trọng tâm của chuyến thăm là việc ký kết hai thỏa thuận lớn: một quan hệ đối tác công nghệ “hàng đầu thế giới” và một thỏa thuận năng lượng hạt nhân dân sự “lớn lao”. Người phát ngôn của Starmer nhấn mạnh rằng đây là “bước thay đổi” trong mối quan hệ Anh-Mỹ, được mô tả là “mạnh mẽ nhất thế giới”. Starmer sẽ tiếp Trump tại dinh thự Chequers vào thứ Năm để thảo luận hợp tác về Ukraine và các vấn đề toàn cầu, với hy vọng hoàn tất thỏa thuận thuế quan thép – một ưu tiên kinh tế cho ngành công nghiệp Anh.

Trước chuyến thăm, Anh đã công bố hơn 1,25 tỷ bảng Anh (khoảng 1,69 tỷ USD) đầu tư từ Mỹ, từ PayPal, Bank of America và các công ty khác. Nvidia và OpenAI dự kiến sẽ công bố các thỏa thuận đầu tư lớn như một phần của quan hệ đối tác công nghệ, theo các nguồn tin giấu tên. CoreWeave, nhà cung cấp đám mây Mỹ, cũng sẽ thông báo đầu tư vào Anh trong tuần này. Bộ trưởng Kinh doanh Peter Kyle khẳng định với BBC rằng Anh sẽ sớm công bố về thuế quan thép, nhấn mạnh cam kết biến thỏa thuận thương mại thành hiện thực.

Những thỏa thuận này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn định vị Anh là trung tâm đổi mới châu Âu. Quan hệ đối tác công nghệ sẽ thúc đẩy hợp tác AI và đám mây, trong khi thỏa thuận năng lượng hạt nhân sẽ hỗ trợ mục tiêu trung hòa carbon của Anh, tận dụng công nghệ Mỹ để xây dựng các nhà máy hạt nhân mới.

Các cuộc đàm phán bị che bóng bởi vụ sa thải Đại sứ Anh tại Mỹ Peter Mandelson tuần trước, do mối liên hệ của ông với Jeffrey Epstein – tội phạm tình dục Mỹ đã qua đời. Việc bổ nhiệm Mandelson vào vị trí ngoại giao danh giá nhất chỉ chưa đầy một năm trước đã trở thành nỗi xấu hổ lớn cho Starmer, làm phức tạp hóa các cuộc chuẩn bị. Một phái đoàn quan chức Anh sẽ đến Mỹ vào thứ Hai để hoàn tất chi tiết, nhưng bê bối này có thể ảnh hưởng đến không khí đàm phán.

Dù vậy, chuyến thăm vẫn hứa hẹn những điểm sáng văn hóa: thông báo về việc thúc đẩy bóng rổ tại Anh và hợp tác giữa các tổ chức di sản, nghệ thuật. Những sáng kiến này không chỉ xây dựng cầu nối văn hóa mà còn củng cố hình ảnh Anh như một đối tác toàn diện, vượt qua rào cản chính trị.

Chuyến thăm của Trump là minh chứng cho sức sống của liên minh Anh-Mỹ, nơi sự khác biệt chính trị – từ chủ nghĩa xã hội của Starmer đến phong cách Trump – không cản trở hợp tác thực tiễn. Với đầu tư từ các ông lớn Mỹ như Nvidia và OpenAI, Anh đang biến mình thành trung tâm công nghệ hậu Brexit, trong khi thỏa thuận năng lượng sẽ hỗ trợ an ninh năng lượng châu Âu. Đây không chỉ là các thỏa thuận kinh tế mà còn là nền tảng cho hợp tác chiến lược, từ Ukraine đến thương mại toàn cầu.

Trong một thế giới đầy bất ổn, chuyến thăm này khơi dậy hy vọng về một liên minh linh hoạt hơn, nơi công nghệ và năng lượng trở thành động lực cho sự thịnh vượng chung. Dù có những thử thách như bê bối ngoại giao, Starmer và Trump đang chứng minh rằng ngoại giao hiện đại có thể vượt qua rào cản, mở ra chương mới cho hai quốc gia anh em.